కరోనాతో ఆరోగ్యసేవలకు అంతరాయం

కరోనాతో వైద్యరంగం స్థితిగతులు, చికిత్సలో ప్రాధాన్యతలూ మారిపోయాయి. అన్ని దేశాల్లో ఇంతే. ఆసుపత్రులు కరోనా బాధితులతో నిండిపోయాయి. వైద్య సిబ్బంది చాలలేదు. ఉన్న కొద్ది మందే శ్రమించి సేవలందించారు. లక్షలాది మంది కోలుకునేలా చేశారు. కానీ.. ఈ క్రమంలో కొన్ని ముఖ్యమైన ఆరోగ్యసేవలకు అంతరాయం ఏర్పడింది. కరోనా కారణంగా ప్రపంచంలోని చాలా ఆసుపత్రుల్లో కీలక సేవలు అందుబాటులో లేకుండా పోయాయి. స్వయంగా ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ తేల్చి చెప్పిన నిజమిది. వైరస్ ప్రభావిత ప్రాంతాల్లో సర్వే చేపట్టిన డబ్ల్యూహెచ్​వో ఈ విషయం వెల్లడించింది. మానసిక రోగులూ చికిత్సకు దూరమై ఇబ్బందులు ఎదుర్కొన్నారని క్షేత్రస్థాయి పరిస్థితులను వివరించింది.

కరోనాతో అంతటా నష్టాలే. అన్నిరంగాలూ ప్రభావితమైనవే. ముఖ్యంగా ప్రపంచ వ్యాప్తంగా వైద్యరంగంపై తీవ్ర ఒత్తిడి పెరిగింది. వైద్య సిబ్బంది పూర్తిగా కొవిడ్ చికిత్సకే అంకితమయ్యారు. ఫలితంగా..పలు కీలక వైద్య సేవలు అందించలేకపోయారు. మొత్తం 25 రకాల వైద్య సేవలుండగా అందులో సగం వరకు నిలిచిపోయాయి. 105 దేశాల్లో చేపట్టిన సర్వే ఆధారంగా తక్కువ, మధ్య స్థాయి ఆదాయ దేశాల్లో ఆరోగ్య వ్యవస్థపై కరోనా సంక్షోభం తీవ్ర ప్రభావం చూపినట్లు ప్రపంచ ఆరోగ్యసంస్థ వెల్లడించింది. కరోనా ప్రబలినప్పటి నుంచి ఇతర వైద్యసేవల్లో తీవ్రమైన అంతరాయం ఏర్పడిందని 70% దేశాలు అంగీకరించినట్లు డబ్ల్యూహెచ్​వో స్పష్టం చేసింది. పిల్లల్లో రోగనిరోధక శక్తి పెంపొందించే వ్యాక్సిన్‌ సేవలు 70%మేర నిలిచిపోగా... సాంక్రమికేతర వ్యాధుల డయాగ్నసిస్, చికిత్సపై 69% మేర ప్రభావం పడింది.

కుటుంబ నియంత్రణ సేవలపై 68%, మానసిక వైద్య సేవలపై 61%, క్యాన్సర్‌ డయాగ్నసిస్, చికిత్సపై 55% మేర ప్రతికూల ప్రభావం చూపించింది...కరోనా. ప్రపంచ దేశాలు సాంక్రమికేతర వ్యాధుల నియంత్రణ విషయంలో ఎంతమేర సమర్థంగా ఉన్నాయని డబ్ల్యూహెచ్​వో తరచు సమీక్షిస్తూ ఉంటుంది. 2001 నుంచి ఈ ప్రక్రియ కొనసాగుతోంది. ప్రస్తుతమూ అదేరీతిలో సర్వే చేయగా... 94% దేశాలు పూర్తిగా కరోనాను అడ్డుకోవటంలోనే నిమగ్నమయ్యాయని తేలింది. మామూలుగా అయితే...ఈ వైద్య సేవలు నిలిచిపోవటాన్ని 2రకాలుగా విభజించి చూస్తుంది డబ్ల్యూహెచ్​వో. 5-50% మధ్యలో అంతరాయం కలిగితే అది పాక్షికంగానూ...50%కి మించే ఇబ్బంది ఏర్పడితే అది తీవ్రంగా పరిగణిస్తుంది. ఇలా చూస్తే...ప్రస్తుతం నమోదైన గణాంకాలు వైద్య సేవల అంతరాయం విషయంలో తీవ్రతనే సూచిస్తున్నాయి.

పలు దేశాల్లో మలేరియా నిర్థరణ, చికిత్సపై 46%, టీబీ చికిత్సపై 42%, యాంటీ వైరల్ చికిత్సలపై 32% మేర ప్రభావం పడింది. చాలాచోట్ల డెంటల్ కేర్ వైద్య సేవలూ నిలిచి పోయాయి. ఫలితంగా...ఆయా రోగులపై దీర్ఘకాలిక ప్రభావం ఉండే అవకాశముందని ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ అభిప్రాయపడింది. పావు వంతు దేశాల్లో ప్రాణాలు రక్షించే అత్యవసర వైద్య సేవలూ నిలిచి పోయాయి. 22% దేశాల్లో 24 గంటల పాటు అందుబాటులో ఉండాల్సిన సేవలకు అంతరాయం తప్పలేదు. 23% దేశాల్లో...అవసరమైన సమయాల్లో రక్తం సేకరించి అందించే విభాగాలు పని చేయలేదు. ఇక 19% దేశాల్లో అత్యవసర శస్త్రచికిత్సలూ నిలిపివేశారు. ప్రస్తుతానికి ఈ దేశాల్లో అత్యవసర వైద్య సేవలు అందించేందుకు ప్రణాళికలు రచిస్తున్నారు. ఇందుకోసం డబ్ల్యూహెచ్​వో సూచనలు పరిగణనలోకి తీసుకుంటున్నారు.

అల్ప, మధ్యాదాయ వర్గాల ప్రజలు కరోనా కారణంగా ఆర్థికంగా సమస్యలు ఎదుర్కోవాల్సి వచ్చింది. వీరిని దృష్టిలో ఉంచుకునే...డబ్ల్యూహెచ్​వో అన్ని దేశాలకూ కొన్ని సూచనలు చేసింది. నిర్ణీత ఆసుపత్రుల్లో రుసుము తీసుకోకుండా వైద్యం అందించే ఏర్పాట్లు చేయాలని తెలిపింది. అయితే... కేవలం 14% దేశాలే...ఈ నిబంధన అమలు చేస్తున్నాయి. మిగతా చోట్ల మునుపటి పరిస్థితులే ఉండటం వల్ల సామాన్య ప్రజలు ఆసుపత్రులవైపు కన్నెత్తి కూడా చూడలేదు. ఈ పరిణామాలు గమనించిన డబ్ల్యూహెచ్​వో... వైరస్ ప్రభావిత దేశాలు ఇతరత్రా సేవలు పునరుద్ధరించేందుకు మద్దతుగా నిలుస్తోంది. ఇందుకోసం సలహాలు సూచనలు ఇచ్చేలా ఆరోగ్య సేవలకు సంబంధించి శిక్షణా హబ్‌ ఏర్పాటుకు కసరత్తు చేస్తోంది. అంతర్జాతీయంగా వచ్చే స్పందనల ఆధారంగా కార్యాచరణకు రూపకల్పన చేయాలని భావిస్తోంది.

కరోనా కాకుండా ఇతరత్రా ఆరోగ్య సమస్యలున్న వారు ఆసుపత్రులకు వెళ్లేందుకు భయ పడుతున్నారు. అక్కడికి వెళితే ఎక్కడ తమకూ కరోనా సోకుతుందోనని ఆందోళన చెందుతున్నారు. ఫలితంగా...చాలా మంది అనారోగ్యానికి గురైనా ఇళ్లకే పరిమితమయ్యారు. లాక్‌డౌన్‌ కారణంగా బయటకు వచ్చే పరిస్థితులు లేకపోవటం, ఉపాధి కోల్పోయి ఆర్థికంగా ఇబ్బంది పడటం లాంటివి పరిణామాలూ పరిగణనలోకి తీసుకుంది డబ్ల్యూహెచ్​వో. కొన్ని ఆసుపత్రులు తమంత తాముగా పలు వైద్య సేవలు నిలిపివేస్తున్నట్టు ప్రకటించాయి. వైద్య సిబ్బంది కొరతతో చాలా చోట్ల ఇలాంటి నిర్ణయం తీసుకున్నాయి. ఆసుపత్రుల్లో వైద్య సేవలు నిలిచిపోవటానికి ఇవీ కారణాలేనని డబ్ల్యూహెచ్​వో విశ్లేషించింది.

ఈ వైద్యసేవలకు అంతరాయంలో దేశాల మధ్య ఎన్నోతేడాలు గమనించినట్టు డబ్ల్యూహెచ్​వో తెలిపింది. ఆయా ప్రాంతాల్లో తీసుకున్న చర్యల ఆధారంగా వీటిని మదింపు చేసినట్టు వెల్లడించింది. కొన్ని దేశాలు తమ సూచనలకు అనుగుణంగా వ్యూహాలు అమలు చేస్తూ.. అత్యవసర వైద్యసేవలు అందించేందుకు చొరవ చూపారని ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ ప్రతినిధులు చెబుతున్నారు. ప్రాధాన్యతలు గుర్తించటంతో పాటు ఆన్‌లైన్‌ వైద్యం వైపు మొగ్గు చూపటం... రోగులకు సరైన విధంగా సలహాలివ్వటం లాంటి చర్యలు సానుకూల ఫలితాలిచ్చాయి. డబ్ల్యూహెచ్​వో ఈ సర్వే మార్చి- జూన్ మధ్య కాలంలో చేపట్టింది. అయితే, ఈ సర్వేకు కొన్ని పరిమితులు ఉన్నాయని సంస్థ వెల్లడించింది. దేశాల స్వీయ మదింపును పరిగణనలోకి తీసుకోవటం వల్ల కొన్ని తప్పిదాలు ఉండొచ్చని పేర్కొంది. సర్వే పూర్తయ్యే నాటికి ఆయా దేశాల్లో పరిస్థితులు మారి ఉండవచ్చని తెలిపింది.

గతేడాది డిసెంబర్‌లో తొలి కరోనా నమోదైన నాటి నుంచి ఇప్పటి వరకు 8 లక్షల50 వేల మందికి పైగా మృత్యువాత పడ్డారు. ఇదేసమయంలో...కరోనాయేతర మరణాలూ పెరిగాయని పరిశోధకులు చెబుతున్నారు. ఇందుకు ప్రధాన కారణం...వైద్య సేవలు నిలిచిపోవటం. అసలు ఈ లెక్క ఇంతని చెప్పటం కష్టమేనన్నది పలువురి అభిప్రాయం. కరోనా రాకముందే కొన్ని చోట్ల అంతంతమాత్రంగా వైద్య సేవలు అందుతున్నాయి. చాలీచాలని వైద్య సిబ్బందితోనే నెట్టుకొస్తూ అవస్థలు పడుతున్నారు. ఇలాంటి పరిస్థితుల్లో కొవిడ్‌ దాడి చేయటం వల్ల అంతా ఆ చికిత్సకే పరిమితమవ్వాల్సి వచ్చింది. వైద్యవ్యవస్థలో సంస్కరణలు చేపట్టి...సిబ్బంది కొరత సమస్యను అధిగమించాల్సిన ఆవశ్యకతను గుర్తు చేసింది..కరోనా. కానీ...ప్రభుత్వాలు అది గుర్తించే లోపే జరగాల్సిన నష్టం జరిగిపోయింది.

ఈ ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ చేపట్టిన సర్వే చెబుతోంది ఒకటే. వీలైనంత త్వరగా అత్యవసర సేవలు పునరుద్ధరించి మరణాల రేటు తగ్గించాలని. ప్రస్తుతానికి కొన్ని చోట్ల ఆ దిశగా అడుగులు పడుతున్నా..ప్రజల్లో భయాందోళనలు తొలిగిపోవటం లేదు. ఆసుపత్రులకు వెళ్లకుండా సొంత వైద్యం చేసుకుంటూ కాలం గడిపేస్తున్నారు. ఇదే ప్రాణాల మీదకు తెస్తోంది. ఇలా ప్రపంచ ఆరోగ్యంపై పరోక్షంగా ప్రతికూల ప్రభావం చూపింది కరోనా.

ఇదీ చదవండి: కేంద్రమంత్రులు తెలంగాణకు వచ్చి కథలు చెబుతున్నారు : కేసీఆర్​