ఒకప్పుడు సైబర్ దాడులతో తీవ్ర ఇబ్బందులు ఎదుర్కొన్న ఉత్తర ఐరోపా దేశం ఎస్తోనియా ఇప్పుడు ఆన్లైన్లో ఎన్నికల ఓటింగ్ను నిర్వహించే ఏకైక దేశంగా అవతరించింది.
అంతర్జాలం ద్వారా ఓటుహక్కు వినియోగించుకునే 'ఐ-ఓటింగ్' విధానాన్ని 2005లోనే ప్రవేశపెట్టింది ఎస్తోనియా. రష్యాతో వివాదం కారణంగా 2007లో ప్రభుత్వ నెట్వర్క్లు మొత్తం సైబర్ దాడుల బారిన పడ్డాయి
అనతి కాలంలోనే సాంకేతిక సమస్యలన్నీ అధిగమించింది ఈ దేశం. అత్యంత పకడ్బందీగా పరిష్కార మార్గాలను కనుగొంది. ప్రతి ఎన్నికల్లోనూ 'ఐ-ఓటింగ్'ను ప్రజలకు అందుబాటులో ఉంచింది.
ఆన్లైన్లో ఓటేసే వారి సంఖ్య క్రమంగా పెరుగుతూ వస్తోంది. మార్చిలో జరిగిన ఎస్తోనియా జాతీయ ఎన్నికల్లో 44 శాతం ఓటర్లు ఆన్లైన్ ద్వారానే ఓటు హక్కు వినియోగించుకున్నారు.
30 సెకన్లలోనే ఓటేసిన మహిళ
మే 23 నుంచి 26 వరకు ఐరోపా సమాఖ్య పార్లమెంటు ఎన్నికలు జరగనున్నాయి. ఈయూలోని 28 సభ్యదేశాల్లో ఏస్తోనియా ఒకటి. 13లక్షల జనాభా ఉన్న ఈ దేశం నుంచి ఆరుగురు ఎంపీలు ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్నారు. ఎస్తేనియాలో ఐ-ఓటింగ్ ప్రక్రియ మే 10న మొదలైంది. ఎన్నికల తేదీకి నాలుగు రోజుల ముందు వరకు కొనసాగనుంది.
ఐ-ఓటింగ్తో ఓటుహక్కు వినియోగించుకుంది లిండా లైనావూ అనే మహిళ. కేవలం 30 సెకన్లలోనే తన ల్యాప్టాప్ను ఉయోగించి ఓ కేఫ్లో కూర్చొని ఓటేసింది. ఆమె ఇప్పటి వరకు ఒక్కసారి కూడా ఓటేసేందుకు క్యూలో నిలబడలేదు. ప్రతిసారి ఆన్లైన్ ద్వారానే ఓటింగ్లో పాల్గొంటుంది.
" నా జీవితంలో ఇంతకన్నా ఎక్కువ ఎలాంటి మార్పు ఊహించుకోలేను. ఓటు వేసేందుకు క్యూలో నిలబడి కాగితాలను ఉపయోగించాల్సిన అవసరం లేదు. "
-లిండా లైనావూ, ఓటరు.
ఐరోపా సమాఖ్య పార్లమెంటు ఎన్నికలకు ఇప్పటికే 82వేల మందికి పైగా ఐ-ఓటింగ్ ద్వారా ఓటు వేశారు.
ఇంటర్నెట్లో సైబర్ దాడుల సమస్యను అధిగమించి పారదర్శక ఓటింగ్ విధానాన్ని అమలు చేస్తున్నట్లు ఎస్తోనియా ప్రభుత్వాధికారి, ఇంటర్నెట్ కంప్యూటర్ నిపుణులు చెబుతున్నారు. ఎన్నికల నిర్వహణపై దుష్ప్రచారానికి అవకాశం లేకుండా చర్యలు తీసుకున్నందు వల్లే ప్రజలు ఐ-ఓటింగ్ను విశ్వసిస్తున్నట్లు తెలిపారు.
"ఐ-ఓటింగ్ విధానం ఆచరణకు నోచుకోవడానికి విశ్వాసమే కారణం. నమ్మకం ఏర్పడాలంటే తప్పుడు వార్తల వ్యాప్తిని నియంత్రించాలి."
-టోను ట్యామర్, ప్రభుత్వ అధికారి.
ఐడీ కార్డు, పిన్ నంబరు విధానం
ఐ-ఓటింగ్ ద్వారా ఓటేయాలనుకున్న వారు ప్రభుత్వ గుర్తింపు కార్డు, వ్యక్తిగత పిన్ నంబరుతో లాగిన్ అవ్వాలి. వాళ్ల పేరును ఓటరు జాబితా నుంచి ఎంపిక చేసుకోవాలి. ఓటేయాలనుకున్న అభ్యర్థిని ఎంచుకోవాలి.
చివరి ఓటే పరిగణిస్తారు...
గడువు ముగిసే లోపు వేరే అభ్యర్థికి ఓటేయాలని మనసు మార్చుకున్నవారు అలాగే చేయవచ్చు. చివరిగా ఎవరికైతే ఓటేస్తారో ఆ ఓటునే పరిగణలోకి తీసుకుంటారు.
ఇదీ చూడండి:21 అంతస్తుల భవనం క్షణాల్లో నేలమట్టం