భారత సరిహద్దులో ఉన్న లిపులేఖ్, కాలాపానీ భూభాగాల విషయంపై ఉద్రిక్తతలు కొనసాగుతున్న సమయంలో నేపాల్ మరో అడుగు ముందుకేసింది. లిపులేఖ్, కాలపానీ సహా లింపియాధురా ప్రాంతాలను తమ పరిధిలో ఉన్నట్లు చూపించే కొత్త మ్యాప్ను ఆ దేశ క్యాబినెట్ ఆమోదించింది.
నేపాల్ విదేశాంగ మంత్రి ప్రదీప్ కుమార్ గ్యావలి తీసుకొచ్చిన ప్రతిపాదనకు సభ్యులు ఆమోదం తెలిపారు. నేపాల్కు చెందిన ఈ ప్రాంతాలను తమకు అప్పగించాలన్న తీర్మానాన్నీ పార్లమెంట్ ముందుకు తెచ్చారు. సరిహద్దు వివాదాలను భారత్తో దౌత్యమార్గాల్లోనే పరిష్కరించుకుంటామని గ్యావలి చెప్పిన కొద్ది రోజులకే ఈ ప్రతిపాదన తీసుకురావడం గమనార్హం.
ఇదీ చదవండి: భారత్, నేపాల్ మధ్య కయ్యానికి చైనా కుట్ర!
అధికారిక విడుదల
నూతన పటానికి నేపాల్ ప్రధానమంత్రి కేపీ శర్మ ఒలి ఆమోదముద్ర వేసినట్లు ఆ దేశ ఆర్థికమంత్రి యువరాజ్ ఖాటివాడా తెలిపారు. ఈ మ్యాప్ను భూభాగ నిర్వహణ మంత్రిత్వ శాఖ త్వరలోనే అధికారికంగా విడుదల చేయనున్నట్లు విదేశాంగ మంత్రి గ్యావలి పేర్కొన్నారు.
"లింపియాధురా, లిపులేఖ్, కాలాపానీ సహా నేపాల్లోని మొత్తం ఏడు రాష్ట్రాలు, 77 జిల్లాలు, 753 స్థానిక డివిజన్లలో నూతన మ్యాప్ను విడుదల చేయడానికి మంత్రి మండలి ఆమోదం తెలిపింది."
-ప్రదీప్ కుమార్ గ్యావలి, నేపాల్ విదేశాంగ మంత్రి
కొత్త మ్యాప్లో..
లింపియాధురా సహా మొత్తం 335 కిలోమీటర్ల భూభాగం నేపాల్ పరిధిలోకి వచ్చేలా నూతన మ్యాప్ను రూపొందించారు. 1816లో బ్రిటిష్ ఇండియా ప్రభుత్వం, నేపాల్ మధ్య జరిగిన సుగౌలీ ఒప్పందం ఆధారంగా దీన్ని తయారు చేశారని... ఈ ఒప్పందం ప్రకారం కాలీ నది జన్మస్థలమైన లింపియాధురాను భారత్-నేపాల్ సరిహద్దుగా నిర్ణయించారని ఓ నేపాల్ అధికారి చెప్పుకొచ్చారు.
ఈ సమయంలోనా..?
అయితే నూతన మ్యాప్ విషయంపై నేపాల్ కమ్యునిస్ట్ పార్టీ సీనియర్ నేత గణేష్ షా అసంతృప్తి వ్యక్తం చేశారు. నేపాల్ మొత్తం కరోనాతో పోరాడుతున్న ఈ సమయంలో ఇరుదేశాల మధ్య ఈ విషయం అనవసర ఉద్రిక్తతలకు దారితీసే ప్రమాదం ఉందని అభిప్రాయపడ్డారు. భారత్తో చర్చలు ప్రారంభించి రాజకీయ, దౌత్య మార్గాల్లోనే సమస్య పరిష్కరించుకోవాలని హితవు పలికారు.
రోడ్డుమార్గంపైనా అభ్యంతరం
లిపులేఖ్ పాస్ను ఉత్తరాఖండ్లోని ధార్చులాను కలుపుతూ భారత్ నిర్మించిన రోడ్డు మార్గంపైనా నేపాల్ అభ్యంతరం వ్యక్తం చేస్తోది. ఈ నిర్మాణంపై నిరసన వ్యక్తం చేస్తూ నేపాల్లోని భారత రాయబారి వినయ్ మోహన్కు గత వారం సమన్లు జారీ చేసింది. అయితే ఈ మార్గం పూర్తిగా తమ పరిధిలోకి వస్తుందని భారత్ పదేపదే స్పష్టం చేస్తోంది.
వివాదం
కాలపానీకి పశ్చిమాన ఉన్న లిపులేఖ్ పాస్ భూభాగంపై భారత్-నేపాల్ మధ్య వివాదం నడుస్తోంది. రెండు దేశాలు కూడా కాలాపానీని తమ దేశంలో అంతర్భాగంగానే పరిగణిస్తున్నాయి. ఉత్తరాఖండ్లోని పిథోర్గఢ్ జిల్లాలో కాలపాని ఉందని భారత్ చెబుతుండగా.. నేపాల్ మాత్రం తమ పరిధిలోని ధార్చులా జిల్లాలో ఈ ప్రాంతం ఉందని పేర్కొంటోంది.
ఇదీ చదవండి: చైనా అండతో నేపాల్ కయ్యం-భారత సైన్యంతో ఢీ!
