నగరాలు, ఓ మోస్తరు పట్టణాల్లో విస్తరిస్తున్న గేటెడ్ కమ్యూనిటీ సంస్కృతి ఆధునిక జీవనశైలికి అద్దం పడుతోంది. ఒకవైపు సకల సౌకర్యాలు... మరోవైపు భిన్నత్వంలో ఏకత్వాన్ని చాటే సామాజిక చైతన్యం వీటి ప్రత్యేకత. ఈ నివాసాల్లో ఒకప్పుడు జనం తమ అవసరాల కోసం బయటికి వెళ్లాల్సి వస్తే ఇప్పుడవన్నీ ఇంటి ముంగిట వాలుతున్నాయి. కారు సర్వీసు నుంచి కొరియర్ డెలివరీల వరకు నివాస సముదాయంలోనే ప్రత్యేక కౌంటర్లు ఏర్పాటు చేసి మరీ సేవలు అందిస్తున్నాయి. వీటి కేంద్రంగా పలు సర్వీస్ సంస్థలు పుట్టుకొచ్చాయి. కొత్తగా వస్తున్న సముదాయాలను మరిన్ని ఆధునిక సౌకర్యాలతో తీర్చిదిద్దుతున్నారు. హౌస్కీపింగ్, సెక్యూరిటీతో పాటు అపార్ట్మెంట్ల అవసరాల కోసం ప్రత్యేక యాప్లు వచ్చాయి. ఆలయాలు, పిల్లల పార్కులు ఇతర హంగులు సరేసరి.. కొన్ని కమ్యూనిటీలు అంతర్జాతీయ గుర్తింపు కూడా పొందడం విశేషం.
గేటెడ్ కమ్యూనిటీల్లో ఒక్కోచోట 100 నుంచి 2 వేల నివాసాలు ఉంటున్నాయి. 400 మంది నుంచి 8 వేల మంది వరకు నివసిస్తున్నారు. భిన్న భాషలు.. సంస్కృతులు.. సంప్రదాయాలు అనుసరించే వందల మంది ఆత్మబంధువులుగా మారేందుకు కమ్యూనిటీలు వారధులుగా మారుతున్నాయి.
అంతా ఆన్లైన్...
అపార్ట్మెంట్ భవనాలు, విల్లాలను మొత్తం ఆన్లైన్ చేస్తున్నారు. ఇంట్లో ఉపయోగించే నీటి వినియోగం మొదలు, కరెంట్, గ్యాస్ వాడకం వరకు ఎప్పటికప్పుడు ఫోన్లోనే చూసుకునేలా ఏర్పాట్లు ఉంటున్నాయి. ఫలితంగా దుబారా తగ్గుతుంది. ఇందుకోసం పలు అపార్ట్మెంట్లు ఎల్మెజర్ వంటి యాప్లను ఉపయోగిస్తున్నాయి.
పెట్పార్క్లు..
ఇష్టంగా పెంచుకున్న శునకాలను ఇంటి నుంచి బయటికి తీసుకెళ్లి ఉదయం, సాయంత్రం అటుఇటు తిప్పడం కుదిరేది కాదని జంతుప్రేమికులు గతంలో చింతించేవారు. ఇప్పుడు హైదరాబాద్లోని కొన్ని విల్లా గెటేడ్ కమ్యూనిటీల్లో పెట్పార్క్లు వచ్చాయి. క్రమంగా ఈ సంస్కృతి నగరంలో విస్తరిస్తోంది.
అనుమతిస్తేనే లోపలికి..
ఆధునిక నివాస ప్రాంగణాల్లో కొన్నిచోట్ల విమానాశ్రయ తరహాలో భద్రత కల్పిస్తున్నారు. డెలివరీ బాయ్స్, పనిమనుషులు, బంధుమిత్రులు.. ఇలా రోజు వచ్చిపోయేవారి జాబితా కమ్యూనిటీల్లో పెద్దగానే ఉంటుంది. ఇదివరకు సెక్యూరిటీ గార్డులు రిజిస్టర్లో వీరి వివరాలు నమోదు చేసుకుని పంపించేవారు. ఇప్పుడంతా మొబైల్ యాప్లోనే చేస్తున్నారు. ఫ్లాట్, విల్లా యజమాని అనుమతి ఇవ్వందే లోపలికి ఎవరినీ పంపించరు. ఇందుకోసం చాలా కమ్యూనిటీలు ‘మైగేట్’, నో బ్రోకర్ హుడ్ తరహా యాప్లను వినియోగిస్తున్నాయి.
క్యూఆర్ కోడ్ గస్తీ...
భద్రతా సిబ్బంది రాత్రి గస్తీ తిరుగుతున్నారా లేదా అని పర్యవేక్షించడం కష్టం. అర్ధరాత్రి ఏయే ప్రాంతాల్లో గస్తీ అవసరమో అక్కడ క్యూఆర్ కోడ్ను గోడలపై ఉంచుతున్నారు. సెక్యూరిటీ సిబ్బంది ఆ ప్రాంతానికి వెళ్లినప్పుడు క్యూఆర్ కోడ్ను అపార్ట్మెంట్ మొబైల్ యాప్తో స్కాన్ చేస్తే చాలు. ఏ సమయంలో, ఏ ప్రాంతాల్లో అర్ధరాత్రిపూట గస్తీ తిరిగారనే వివరాలు కాలనీ సంక్షేమ సంఘాలకు చేరిపోతాయి.
* బిల్లుల చెల్లింపులు, ప్రతినెలా నిర్వహణ ఛార్జీల వసూలు, అపార్ట్మెంట్ లెక్కలు, ఫిర్యాదుల విభాగం వరకు ఒకే యాప్తో చేస్తున్నాయి.
* ఇంట్లో అగ్నిప్రమాదం, ఇతరత్రా అత్యవసరాల్లో మొబైల్లో ఎస్వోఎస్ మీట నొక్కగానే సెక్యూరిటీతోపాటు కుటుంబ సభ్యులకు సమాచారం వెళుతుంది.
వెండింగ్ యంత్రాలు..
నివాస సముదాయాల్లో సూపర్మార్కెట్లు, ఇతర దుకాణాలు ఉన్నప్పటికీ రాత్రి 11 తర్వాత మూతపడుతుంటాయి. బిస్కెట్ ప్యాకెట్లు, చాక్లెట్లు, శీతలపానీయాలు 24 గంటలపాటూ అందుబాటులోకి ఉండేలా గేటెడ్ కమ్యూనిటీల్లో వెండింగ్ యంత్రాలను ఏర్పాటు చేస్తున్నారు. నాణేలు, నోట్లతో పాటు పేటీఎం ద్వారా కూడా కొనుగోలు చేసేలా ఏర్పాట్లు ఉంటున్నాయి. వాలెట్ నుంచి చెల్లింపులు చేయగానే మొబైల్కు ఒక కోడ్ వస్తుంది. దానిని వెండింగ్ యంత్రంలో నమోదుచేస్తే మనకు కావాల్సిన పదార్థం బయటికి వస్తుంది.
కారు సర్వీసు ఇక్కడే..
ఇప్పుడు కారు సర్వీసు సేవలు సైతం అపార్ట్మెంట్ల ముంగిటకు వచ్చాయి. ఒక్కో ప్రాంగణంలో 4 వేల కార్ల వరకు ఉంటున్నాయి. డ్రైవాష్, ఇతర మరమ్మతులకు బయటికి వెళ్లాల్సిన పనిలేకుండా ముందు ఆన్లైన్లో బుక్ చేసుకోవడం ద్వారా అపార్ట్మెంట్ వద్దకే వచ్చి సర్వీసింగ్ చేసి వెళుతున్నాయి పలు సంస్థలు. ఇలాంటి వ్యవహారాలను చక్కబెట్టేందుకే ప్రత్యేకంగా వెండర్ కమిటీలు ఏర్పాటు చేసుకుంటున్నారంటే ఎన్నిరకాల సేవలు వస్తున్నాయో ఊహించవచ్చు.
చిట్టడవులు సైతం..
పలు కమ్యూనిటీల్లో తక్కువ విస్తీర్ణంలో ఎత్తయిన భవనాలు నిర్మిస్తూ.. ఎక్కువ విస్తీర్ణంలో పచ్చదనానికి ప్రాధాన్యం ఇస్తున్నారు. అవసరమైతే 40 అంతస్తుల ఎత్తు వరకు వెళుతున్నారు. విదేశాల్లో మాదిరి వర్టికల్ గార్డెన్ను తీర్చిదిద్దుతున్నారు. రోజురోజుకు కాలుష్యం పెరుగుతుండటంతో ఇంటికి వచ్చాక ఆహ్లాద వాతావరణం ఉండాలని గదినిబట్టి బాల్కనీలు, కిటికీల పక్కన పూల, అలంకరణ, ఆక్సిజన్ ఇచ్చే రకరకాల మొక్కలను పెంచుతున్నారు. ఖాజాగూడలో ఎస్అండ్ఎస్ గ్రీన్గ్రేస్ గేటెడ్ కమ్యూనిటీలో జపాన్మియావాకీ తరహాలో ఏకంగా చిట్టడవినే పెంచారు.
అక్కడే పండించుకుని...
శివార్లలోని గేటెడ్ కమ్యూనిటీలు స్వయం సమృద్ధి సాధించి ఆదర్శంగా నిలుస్తున్నాయి. వారికి కావాల్సిన కూరగాయలు, పాలు, కరెంట్ అక్కడే ఉత్పత్తి చేసుకుంటున్నారు. కిస్మత్పూర్లోని ఒక కమ్యూనిటీలో సౌర విద్యుత్తు పలకలు ఏర్పాటుచేసి విద్యుత్తు బిల్లు తగ్గించుకున్నారు. ఓఆర్ఆర్ బయట ఉన్న ఆర్గానో గేటెడ్ కమ్యూనిటీలో వారికి కావాల్సిన కూరగాయలు సేంద్రియ పద్ధతిలో సాగు చేస్తున్నారు. పెద్ద అపార్ట్మెంట్ వాసులు రైతులతో ఒప్పందం చేసుకుని నేరుగా కొనుగోలు చేస్తున్నారు.
వైద్యసేవలు.. ఆలయాలు..
గేటెడ్ కమ్యూనిటీల్లో ఆసుపత్రులు తమ క్లినిక్లను ఏర్పాటు చేస్తున్నాయి. ఉదయం నుంచి సాయంత్రం వరకు జనరల్ ఫిజీషియన్ అందుబాటులో ఉంటున్నారు. వారంలో ఒకటి రెండుసార్లు నిపుణులు వచ్చి సేవలు అందిస్తున్నారు. ముఖ్యంగా ఇంట్లో పెద్దలు ఉన్నవారికి ఈ సేవలు సౌకర్యంగా ఉంటున్నాయి. గచ్చిబౌలిలోని పలు భారీ గేటెడ్ కమ్యూనిటీల్లో ఆలయాలు సైతం నిర్మించారు.
అవసరాలు తీరేది ఎలా?
* ఒకసారి ఉపయోగించిన నీటిని శుద్ధి చేసి మొక్కలకు, ఇంట్లో బాత్రూం ఫ్లషింగ్కు గేటెట్ కమ్యూనిటీ అపార్ట్మెంట్లలో వినియోగిస్తున్నారు. భూగర్భంలో నిర్మించిన ట్యాంకుల్లో వాననీటిని నిల్వ చేసి ఉపయోగిస్తున్నారు.
* ప్రాంగణంలో సూపర్మార్కెట్, కూరగాయల దుకాణాలు అద్దెకు ఇవ్వడం ద్వారా కొంత ఆదాయం వస్తుంది. ప్రకటనల ద్వారా కొంత ఆదాయం పొందుతున్నారు.
ఉమ్మడి వంటశాల
ముఖ్యంగా రిటైర్మెంట్ హోమ్స్లో ఇది కన్పిస్తోంది. ఇక్కడ విశ్రాంత ఉద్యోగులు, పెద్దవారు నివసిస్తుంటారు. ప్రతి ఒక్కరూ తమ ఇంట్లో వంట చేసుకోలేరు. వారంతా ఈ వంటశాలకు వచ్చి అంతా భోజనం చేసి వెళతారు. రాలేనివారి ఫ్లాట్కే భోజనం పంపిస్తారు. ఏఎస్రావునగర్లోని సాకేత్ ప్రణామ్లో దీనిని చూడొచ్చు. ఇతర నివాస సముదాయాల్లోనూ ఈ పోకడ విస్తరిస్తోంది. వివిధ వృత్తులతో ఉదయం నుంచి ఉరుకుల పరుగుల జీవితంలో ఉన్న భార్యాభర్తలకు ఇటువంటి ఏర్పాట్లు సౌకర్యంగా ఉంటున్నాయి.
చైనాతో పోటీపడి
ప్రతి ఇంటిపైన 5 కిలోవాట్ల వరకు సౌర విద్యుత్తు పలకలు ఉన్నాయని నాంది అసోసియేషన్ ఆఫ్ రూర్బన్ ఫార్మర్స్ అధ్యక్షుడు సాయినాథ్ బతిన తెలిపారు. అదనంగా ఉత్పత్తి అయ్యే విద్యుత్తును డిస్కం గ్రిడ్కు కలిపామని. హరిత భవనాల డిజైన్లో మా కమ్యూనిటీ హాంకాంగ్, సింగపూర్, ఆస్ట్రేలియా, చైనాతో పోటీపడి మొదటి స్థానాన్ని దక్కించుకున్నట్లు వెల్లడించారు. నెట్ జీరోలో ప్రత్యేక గుర్తింపు దక్కిందని పేర్కొన్నారు. ఇటీవలే ‘బిల్డింగ్ ఏ బెటర్ ఫ్యూచర్’ సిరీస్కు భారత్ నుంచి బీబీసీ మా ఒక్క ప్రాజెక్ట్నే ఎంపిక చేసిందని సాయినాథ్ స్పష్టం చేశారు.
ఇదీ చూడండి: సంక్రాంతికి ఆర్టీసీ స్పెషల్ ఆఫర్... నేరుగా ఇంటి వద్దకే బస్సులు