టాయిలెట్ డిజైన్ చెప్పండి​.. రూ.15 లక్షలు గెలుచుకోండి!

భూమి పై కక్ష్యలో తిరిగే అంతర్జాతీయ అంతరిక్ష పరిశోధనా కేంద్రం(ఐఎస్‌ఎస్‌) గురించి పాఠాల్లో చదువుకునే ఉంటారు. అక్కడ ఉండే వ్యోమగాములు ఖగోళశాస్త్రం, ఉపగ్రహాలపై పరిశోధనలు చేస్తూ ఉంటారు. అయితే మన ఇళ్లలోలాగే వారికీ కొన్ని ఇబ్బందులు ఉంటాయి. వాటిల్లో ఓ సమస్య మాత్రం దాదాపు 48 ఏళ్లుగా వారిని ముప్పుతిప్పలు పెడుతోంది. అందుకే దానికి పరిష్కారం కనిపెట్టేందుకు అమెరికాకు చెందిన అంతరిక్ష పరిశోధన సంస్థ నాసా ఓ కాంటెస్ట్​ ప్రారంభించింది. ఇందులో ఓ డిజైన్​ కోసం రూ.15 లక్షల ప్రైజ్​మనీని ప్రకటించింది. ఆ విశేషాలు తెలుసుకుందామా..?

విశ్వం అంతు చిక్కని రహస్యాలను తెలుసుకోవడంలో పోటీపడి దూసుకెళ్తున్న సంస్థలు నాసా, ఇస్రో. ప్రతీ ఏటా రాకెట్లు పంపుతూ విశ్వాన్వేషణ చేస్తున్నాయి. అయితే మానవులను ఎన్నోసార్లు పంపిన నాసాకు ఓ చిక్కొచ్చింది. అంతరిక్షంలోకి వెళ్లిన వ్యోమగాములు టాయ్​లెట్​కు వెళ్లాలంటే ఇబ్బందులు పడుతున్నారట. ఇందుకు కారణం టాయ్​లెట్​ నిర్మాణం, డిజైన్​ సరిగ్గా లేకపోవడమే. సమస్యను పరిష్కరించే దిశగా అడుగులు వేస్తున్న నాసా.. ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న యువత, విద్యార్థులు, పరిశోధకులు, ఇంజినీర్లకు ఓ ఛాలెంజ్​ విసిరింది. వ్యోమగాములకు ఇబ్బందులు లేకుండా ఓ టాయ్​లెట్​ డిజైన్​ రూపొందించాలని కోరింది. ఇందుకోసం రూ.15 లక్షల ప్రైజ్​మనీ ప్రకటించింది.

• Just launched: the Lunar Loo Challenges! Be a part of history by designing the toilet astronauts will use during future missions on the moon & Mars. Learn how NASA is #crowdsourcing human waste disposal concepts & how you or your kids can get involved: https://t.co/o15GxUMVM9 pic.twitter.com/wI7Gae2PwY

  — HeroX (@Iamherox) June 25, 2020 " class="align-text-top noRightClick twitterSection" data="

  Just launched: the Lunar Loo Challenges! Be a part of history by designing the toilet astronauts will use during future missions on the moon & Mars. Learn how NASA is #crowdsourcing human waste disposal concepts & how you or your kids can get involved: https://t.co/o15GxUMVM9 pic.twitter.com/wI7Gae2PwY

  — HeroX (@Iamherox) June 25, 2020

  ">

  Just launched: the Lunar Loo Challenges! Be a part of history by designing the toilet astronauts will use during future missions on the moon & Mars. Learn how NASA is #crowdsourcing human waste disposal concepts & how you or your kids can get involved: https://t.co/o15GxUMVM9 pic.twitter.com/wI7Gae2PwY

  — HeroX (@Iamherox) June 25, 2020

తొలిసారి...

1969లో నీల్​ ఆర్మ్​స్ట్రాంగ్​ చంద్రుడిపై కాలు మోపగా... 1972లో కెర్నన్​ చివరిగా చంద్రమండలంపై కాలుమోపారు. ఆ మధ్య కాలంలో 12 మందిని చంద్రుడి మీదకు పంపిన అగ్రరాజ్యం.. ఆ తర్వాత మానవ సహిత ప్రయోగాలు చేయలేదు. ఆనాటి వ్యోమగాములు చంద్రుడిపై అడుగుపెట్టేటప్పుడు డైపర్లు ధరించారట. ఎందుకంటే నాసా తయారు చేసిన అపోలో నౌకలో సరైన టాయ్​లెట్​ సిస్టం లేదట. కప్పుల్లో మూత్రం పోయడం, బ్యాగ్​ల్లో మలవిసర్జన చేయడమే వారికి ఉన్న ఆప్షన్​. స్పేస్​ సూట్​లో ఉన్నప్పుడు బాత్రూమ్​కు వెళ్లే అవకాశం ఉండదు కాబట్టి డైపర్లు వేసుకునేవారు.

స్పేస్​ సూట్​

మరోసారి...

2024లో మళ్లీ చంద్రుడిపైకి మనుషులను పంపాలని ప్రణాళిక సిద్ధం చేస్తోంది అమెరికా. ఈ నేపథ్యంలో వ్యోమగాముల సమస్యలకు పరిష్కారం కనుగొనే దిశగా అడుగులు వేస్తోంది. అందుకే ఓ టాయ్​లెట్​ను రూపొందించాలని.. దాన్ని 'ఆర్టెమిస్'​ మూన్​ ల్యాండర్​లో ఏర్పాటు చేయనున్నట్లు చెప్పింది. ఈ టాయ్​లెట్​ అంతరిక్షంలోని మైక్రో గ్రావిటీ, ల్యూనార్​ గ్రావిటీ మీద పనిచేయాల్సి ఉంటుంది. అంటే భూమ్యాకర్షణ శక్తి కంటే అక్కడ 1/6 శాతం తక్కువ గురుత్వాకర్షణలోనూ ఎలాంటి ఇబ్బందులు ఉండకూడదు. లింగభేదం లేకుండా అందరు వ్యోమగాములు వినియోగించుకునేలా ఆ డిజైన్​ ఉండాలని చెప్పింది నాసా.

ప్రస్తుతం వాడుతున్న బాత్రూమ్​ డిజైన్​

అప్పట్లో ఇలా...

1970ల్లో తయారు చేసిన తొలి అమెరికా టాయ్​లెట్​ విభిన్నంగా ఉండేది. గోడకు చిన్నపాటి రంధ్రం మాత్రమే ఉండేది. అయితే ప్రస్తుతం అంతరిక్ష కేంద్రం(ఐఎస్​ఎస్​)లో మాత్రం వ్యోమగాములు మూత్ర విసర్జనకు అంత ఇబ్బందులు లేకపోయినా.. ఇప్పటికీ మలవిసర్జనకు బ్యాగ్​లనే వినియోగిస్తున్నారు. స్పేష్​ స్టేషన్​లో ఉండేందుకు ఎక్కువగా ఇబ్బందిపెట్టే అంశం ఇదేనని పలువురు అభిప్రాయం వ్యక్తం చేశారు.

రష్యా భారీగా ఖర్చు...

2008 నుంచి దాదాపు 19 మిలియన్​ డాలర్లు ఖర్చు చేస్తూ ఐఎస్​ఎస్​లో కొత్తతరహా టాయ్​లెట్​ తయారు చేస్తోంది రష్యా. అయితే ఇదే తరహాలోని ఓ కమోడ్​ నిర్మాణాన్ని ఇప్పటికే రూపొందించింది స్పేస్​ ఎక్స్​.

రష్యా తయారు చేస్తున్న డిజైన్​

ఎందుకు కష్టమంటే...

చంద్రుడిపైనా పనిచేసే టాయ్​లెట్​ కాస్త కష్టమే.. ఎందుకంటే మైక్రో, ల్యూనార్​ గ్రావిటీలో ఇవి పనిచేయాల్సి ఉంటాయి. ఫలితంగా ప్రస్తుతం ఉన్న టాయ్​లెట్​ల కంటే చిన్నగా, తేలికగా నిర్మాణం ఉండాలి. ఫలితంగా వాటిని రాకెట్లలో పంపడానికి ఇందన ఖర్చు తగ్గుతుంది. అందుకే ఈ మేరకు సలహాలు, డిజైన్లు పంపాలని ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న ప్రజలను కోరింది నాసా.

నాసా

2017లో నిర్వహించిన స్పేస్​ పూప్​ ఛాలెంజ్​లో డాక్టర్​. టాట్చర్​ కార్డన్ ​(అమెరికా ఎయిర్​ఫోర్స్​ కర్నల్​) డైపర్లు లేకపోయినా బాత్రూమ్​కు​ వెళ్లేందుకు ఓ పద్ధతి కనిపెట్టారు. ఆ డిజైన్​కు 15వేల డాలర్లు చెల్లించింది నాసా. అయినా దానితోనూ ఇబ్బందులకు పరిష్కారం దొరకలేదు.

సరికొత్తగా ఉండాలి...

"కొత్తగా తయారు చేయబోతున్న టాయ్​లెట్​ నిర్మాణం బరువు 15 కేజీలు దాటకూడదు. ఘనపరిమాణం 0.12 క్యూబిక్​ మీటర్లు దాటకూడదు. మినీ ఫ్రిట్జ్​ కంటే ఇది చిన్నగా ఉండాలి. శుభ్రం చేయడానికి ఐదు నిముషాలు మాత్రమే పట్టాలి" అని నాసా పేర్కొంది.

అంతర్జాతీయ అంతరిక్ష కేంద్రం(నాసా)

ఇవే నిబంధనలు...

• మైక్రోగ్రావిటీ, ల్యూనార్​ గ్రావిటీలో పనిచేయాలి.
• భూమిపైనే దాని బరువు 15 కేజీల కన్నా తక్కువ ఉండాలి.
• ఆ కమోడ్​ పెట్టడానికి పట్టే స్థలం 0.12 m3(మీటర్​ క్యూబ్)​ దాటకూడదు.
• 70 వాట్ల పవర్​ను మాత్రమే వినియోగించుకోవాలి.
• టాయ్​లెట్​ ఆపరేట్​ చేసేటప్పుడు 60 డెసిబెల్స్​ మించిన ధ్వని రాకూడదు.
• మగ, ఆడ వ్యోమగాములు వినియోగించుకోగలగాలి.
• 58 నుంచి 77 అంగుళాల పొడవు, 107 నుంచి 290 పౌండ్ల బరువు ఉన్న వ్యక్తులు అందులో సరిపోవాలి.
• టాయ్​లెట్​లో తలపెట్టకుండా వాంతులు చేసుకునే సౌకర్యం ఉంటే అదనపు బహుమతి ఇవ్వనున్నారు.

ఆగస్టు 17 సాయంత్రం 5 గంటలకు తర్వాత ఈ కాంటెస్ట్​ ముగియనుంది. తొలి బహుమతి 20వేల డాలర్లు, రెండో బహుమతి 10వేల డాలర్లు, మూడో బహుమతి 5వేల డాలర్లు ఇవ్వనున్నారు. ఇందులో 11 నుంచి 18 ఏళ్ల వారూ పాల్గొనవచ్చు కానీ వారికి ప్రత్యేకమైన సర్టిఫికేట్​, బహుమతులు ఇవ్వనుంది.

ఇవీ చూడండి: