ప్రభుత్వరంగ బ్యాంకుల్లో నిరర్థక ఆస్తులు(ఎన్‌పీఏ) మార్చి 2014లో రూ.2.16లక్షల కోట్లు ఉన్నాయి. అయిదేళ్ల తరవాత మార్చి 2019నాటికి ఆ మొత్తం రూ.8,06,412 కోట్లకు పెరిగింది. మార్చి 2019 నాటికి దేశంలోని మొత్తం బ్యాంకింగ్‌ వ్యవస్థలో నిరర్థక ఆస్తుల మొత్తం విలువ రూ.11,73,000 కోట్లని అంచనా. 2014-2019 మధ్య అయిదేళ్ల వ్యవధిలో సుమారు రూ.6.60 లక్షల కోట్లమేర రుణాలను భారతీయ బ్యాంకులు రద్దు చేశాయి.
ఒక్క 2018-19 వార్షిక సంవత్సరంలోనే రు.2.37 లక్షల కోట్ల రుణాలు రద్దయ్యాయి. ఇక 2012-13లో బ్యాంకుల్లో 4,306 మోసాలు చోటుచేసుకున్నాయి. 2018-19లో వాటి సంఖ్య 6,801కి పెరిగింది. అదే కాలంలో మోసాల వల్ల బ్యాంకులకు వాటిల్లిన నష్టం విలువ రూ.10.2వేల కోట్ల నుంచి రూ.71.5వేల కోట్లకు ఎగబాకింది. విజయ్‌ మాల్యా, నీరవ్‌ మోదీల నుంచి వెలుగులోకి వచ్చిన మోసాల పరంపర చిట్టాను విశ్లేషిస్తే కేంద్ర ప్రభుత్వం, ఆర్‌బీఐలు బ్యాంకింగ్‌ రంగ పర్యవేక్షణలో సమష్టిగా విఫలమయ్యాయని చెప్పక తప్పదు!
ఆయన హయాంలో..
రఘురాం రాజన్‌ ఆర్‌బీఐ గవర్నరుగా ఉన్న సమయంలో (ఫిబ్రవరి 2015లో) పెద్దయెత్తున రుణాలు తీసుకుని ఎగవేసే అవకాశాలున్న అనుమానాస్పద బడా పారిశ్రామికవేత్తల వివరాలను ప్రధానమంత్రి కార్యాలయానికి సీల్డుకవరులో అందజేశారు. వారంతా రాజకీయ ప్రాబల్యం కలిగినవారే. దిద్దుబాటు చర్యలు తీసుకునే విషయంలో సమష్టి కార్యాచరణ అవసరమని ఆ లేఖలో రఘురాం రాజన్‌ తెలిపారు. కానీ, ఎన్డీయే ప్రభుత్వం ఈ విషయాన్ని పార్లమెంటులో వెల్లడించలేదు.
2018 ఆగస్టులో వివరాలు బయటకు పొక్కాయి. ఫలితంగా రఘురాం రాజన్‌ సమర్పించిన జాబితాలోని బడా పారిశ్రామికవేత్తల పూర్తి వివరాలను ప్రధానమంత్రి కార్యాలయం (పీఎమ్‌ఓ) వెల్లడించాలని సమాచార హక్కు చట్టం కింద వ్యాజ్యం దాఖలైంది. అక్టోబరు నెలలో పీఎమ్‌ఓ స్పందించింది. ఆర్‌బీఐ నుంచి లేఖ రావడం నిజమేనని అంగీకరించింది. వివరాల వెల్లడికి మాత్రం నిరాకరించింది. ఎట్టకేలకు సుప్రీంకోర్టు తీర్పునకు తలొగ్గి నిరుడు నవంబరులో రూ.50వేల కోట్ల మేర బకాయీలను ఎగ్గొట్టిన 30 పారిశ్రామిక సంస్థల వివరాలను బయటపెట్టింది.
కేంద్ర ప్రభుత్వ అధీనంలోని మౌలిక వసతుల ప్రాజెక్టుల అమలులో జాప్యంవల్ల పెరిగిన పెట్టుబడుల మూలవ్యయం 2012 మే నెలలో రూ.52,445 కోట్లు. అది ఇంతలంతలుగా పెరిగి 2019 మార్చినాటికి రూ.3,30,243 కోట్లకు చేరింది. దీని ప్రభావంవల్ల అనేక మౌలిక వసతుల నిర్మాణ సంస్థలపై తీవ్ర ప్రభావం పడి, అవి భారీ నష్టాల్లో కూరుకుపోయాయి. 2019నాటికి ప్రభుత్వరంగ బ్యాంకుల్లో నిరర్థక ఆస్తులు రూ.9.4 లక్షలకోట్లు. అందులో మౌలిక రంగ సంస్థలకు చెందినవే రూ.4.1 లక్షల కోట్ల మేర ఉన్నాయి.
గవర్నర్ల మార్పు..
ఆర్థికపరమైన అంశాలపై ప్రభుత్వ విధానాలతో విభేదించినప్పటికీ డాక్టర్‌ రఘురాం రాజన్‌ ఆర్‌బీఐ గవర్నరుగా పూర్తి పదవీ కాలం పనిచేశారు. ఆయన స్థానంలో నియమితులైన ఉర్జిత్‌ పటేల్‌ మాత్రం తొమ్మిది నెలల పదవీ కాలం ఉండగానే 2018 డిసెంబరులో రాజీనామా చేశారు. 2019 జనవరిలో డిప్యూటీ గవర్నర్ విరాల్‌ ఆచార్య తన పదవీ కాలం ఇంకా ఆరు నెలలు ఉందనగా పదవీ విరమణ చేశారు.
2019 మార్చినాటి గణాంకాల ప్రకారం బ్యాంకింగ్‌ వ్యవస్థలోని మొత్తం రుణాల్లో 53 శాతం, నిరర్థక ఆస్తుల్లో 82.2 శాతం బడా పారిశ్రామికవేత్తలకు చెందినవిగా తెలుస్తోంది. విమానయాన, టెలికాం రంగాలు సంక్షోభంలో ఉన్నాయి. నష్టాల్లో కూరుకుపోయిన ఈ రెండు రంగాల బడా పారిశ్రామిక సంస్థలకు భారీ రుణాలు ఇవ్వడంతో- కొన్ని బ్యాంకుల పరిస్థితి తుమ్మితే ఊడిపోయే ముక్కులా తయారైంది. దీనికితోడు ప్రస్తుత కరోనా కల్లోలం దేశ ఆర్థిక రంగాన్ని అతలాకుతలం చేస్తోంది. బ్యాంకుల విలీనం ఈ సమస్యకు తాత్కాలిక ఉపశమనం అవుతుందే కానీ, శాశ్వత పరిష్కారం ఎంత మాత్రం కాజాలదు!
ఆర్బీఐకి స్వయం ప్రతిపత్తి
బ్యాంకుల స్థితిగతులు శాశ్వతంగా గాడిలో పడటానికి ప్రభుత్వపరంగా కొన్ని చర్యలు తీసుకోవాలి. ఆర్బీఐకి స్వయంప్రతిపత్తి కల్పన అందులో మొదటిది. ఆర్‌బీఐ వ్యవహారాల్లో ప్రభుత్వ జోక్యాన్ని తగ్గించాలి. ప్రభుత్వరంగ బ్యాంకుల్లో ప్రభుత్వం వాటాను 33 శాతానికి నియంత్రించాలి. తన ఆర్థిక విధానాల్లో పారదర్శకత పాటించాలి. కీలక అంశాలపై నిర్ణయాలు తీసుకునే సమయంలో ఏకపక్షంగా వ్యవహరించకుండా, ఆయా రంగాలకు సంబంధించి నిపుణుల సలహాలను పరిగణనలోకి తీసుకోవాలి. బ్యాంకింగ్‌ రంగంలో నానాటికీ జటిలమవుతున్న సమస్యలు; దేశంలో, అంతర్జాతీయంగా ముసురుతున్న ఆర్థిక సంక్షోభం, ఉప్పెనలా ముంచుకొచ్చిన కరోనా పెను విపత్తు... వీటన్నింటినీ దృష్టిలో ఉంచుకుని బ్యాంకులను కాపాడే ప్రణాళికలను రూపొందించాలి.
