অসম

assam

ETV Bharat / bharat

সীমা নিৰ্ধাৰণৰ প্ৰভাৱ বিশ্লেষণ: ভাৰতীয় ৰাজনীতিত দক্ষিণৰ ৰাজ্যসমূহৰ ভৱিষ্যত - INDIAN POLITICS

Delimitation Process : দেৱেন্দ্ৰ পুলাই ভাৰতীয় ৰাজনীতিত সীমা নিৰ্ধাৰণৰ প্ৰভাৱ আৰু দক্ষিণৰ ৰাজ্যসমূহৰ ভৱিষ্যতৰ বিষয়ে লিখিছে। লেখকে কয় যে ২০২৬ চনত অনুষ্ঠিত হ’বলগীয়া আগন্তুক সীমা নিৰ্ধাৰণৰ অনুশীলনে দক্ষিণৰ ৰাজ্যসমূহৰ বাবে উল্লেখযোগ্য প্ৰত্যাহ্বানৰ সৃষ্টি কৰিছে ৷ লগতে কৌশলগত ৰাজনৈতিক, আইনী আৰু অৰ্থনৈতিক ব্যৱস্থাই সীমা নিৰ্ধাৰণৰ প্ৰভাৱ কমোৱাত সহায় কৰিব পাৰে বুলি উল্লেখ কৰিছে তেওঁ।

By ETV Bharat Assamese Team

Published : Aug 5, 2024, 7:10 AM IST

Delimitation Process
ভাৰতীয় ৰাজনীতিত দক্ষিণৰ ৰাজ্যসমূহৰ ভৱিষ্যত (ETV Bharat)

শেহতীয়া কেন্দ্ৰীয় বাজেটত, অন্ধ্ৰ প্ৰদেশে কেইবাটাও গুৰুত্বপূৰ্ণ আৱণ্টন লাভ কৰিছে ৷ কেন্দ্ৰই অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ প্ৰস্তাৱিত ৰাজধানী অমৰাৱতীৰ উন্নয়নৰ বাবে 15,000 কোটি টকাৰ আৱণ্টন দিয়ে ৷ বাজেটত পোলাভৰম প্ৰকল্প সম্পূৰ্ণ কৰাৰ ওপৰতো গুৰুত্ব আৰোপ কৰা হয়, যি ৰাজ্যখনৰ জলসিঞ্চন আৰু খোৱা পানীৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ বাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ ৷

বিশাখাপট্টনম-চেন্নাই ঔদ্যোগিক কৰিডৰ আৰু হায়দৰাবাদ-বেংগালুৰু ঔদ্যোগিক কৰিডৰত আন্তঃগাঁথনি উন্নয়নৰ বাবে পুঁজি আৱণ্টন দিয়া হৈছে ৷ অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ পিচপৰা অঞ্চলৰ বিকাশৰ বাবে নিৰ্দিষ্ট অনুদান ঘোষণা কৰা হৈছিল ৷ ইয়াৰ উপৰিও, অন্ধ্ৰ প্ৰদেশ পুনৰ্গঠন আইন 2014-ৰ অধীনত, অৰ্থনৈতিক বিকাশৰ বাবে মূলধন বিনিয়োগৰ বাবে অতিৰিক্ত পুঁজিৰ লগতে অত্যাৱশ্যকীয় আন্তঃগাঁথনিৰ বাবে পুঁজিৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিয়া হৈছে ৷ লোকসভাত ৰাষ্ট্ৰীয় গণতান্ত্ৰিক মিত্ৰজোঁটৰ (এন ডি এ) গঠনৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত এই আৱণ্টন কোন আচৰিত কথা নহয় ৷

অন্ধ্ৰ প্ৰদেশ শাসন কৰা তেলুগু দেশম পাৰ্টি (টি ডি পি) ৰাষ্ট্ৰীয় গণতান্ত্ৰিক মিত্ৰজোঁটৰ ভিতৰত ভাৰতীয় জনতা পাৰ্টিৰ (বিজেপি) এক গুৰুত্বপূৰ্ণ সহযোগী ৷ এন ডি এৰ স্থিৰতা আৰু কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰত সংখ্যাগৰিষ্ঠতা বজাই ৰখাৰ বাবে টি ডি পিৰ সমৰ্থন অপৰিহাৰ্য ৷ আন এক গুৰুত্বপূৰ্ণ সহযোগী জনতা দল (ইউনাইটেড) (জেডি ইউ)য়েও বিহাৰৰ বাবে যথেষ্ট আৱণ্টন লাভ কৰিছে, যি এই বছৰ ৰাজ্যিক বিধান সভা নিৰ্বাচনৰ বাবে প্ৰস্তুতি চলাই আছে ৷

এই সন্দৰ্ভত অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ বাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ আৱণ্টন লক্ষণীয় ৷ এই বাজেট আৱণ্টনবোৰ 2014 চনৰ অন্ধ্ৰ প্ৰদেশ পুনৰ্গঠন আইনৰ ব্যৱস্থাসমূহৰ সৈতে ওতঃপ্ৰোতভাৱে জড়িত ৷ ৰাজহ সমৃদ্ধ ৰাজধানী চহৰ হায়দৰাবাদৰ লোকচানৰ পিচত অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ ভয়ানক অৰ্থনৈতিক পৰিস্থিতিৰ স্বত্বেও - যি পূৰ্বে সংযুক্ত অন্ধ্ৰ প্ৰদেশলৈ ৰাজহৰ 58 শতাংশ অৰিহণা যোগাইছিল - যোৱা দশকত কোনো গুৰুত্বপূৰ্ণ সমৰ্থন দেখা পোৱা নাই ৷ অৱশ্যে, বৰ্তমানৰ বাজেট আৱণ্টন বিগত বছৰবোৰৰ তুলনাত অভূতপূৰ্ব ৷

এই পুঁজিৰ আৰ্হিটোৱে বাস্তৱতাক অংকিত কৰে যে লোকসভাৰ শক্তিয়ে অৱশেষত ভাৰতৰ যিকোনো ফেডাৰেল গোটৰ ভাগ্য নিৰ্ণয় কৰে ৷ ই সকলো ৰাজনৈতিক দল, বিশেষকৈ দক্ষিণ ভাৰতৰ আঞ্চলিক দলসমূহৰ বাবে 2026 চনৰ সীমা নিৰ্ধাৰণ প্ৰক্ৰিয়াৰ ভাবুকি আৰু সংসদীয় প্ৰতিনিধিত্বৰ ওপৰত ইয়াৰ সাম্ভাব্য প্ৰভাৱৰ বিষয়ে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ সতৰ্কবাণীও দাঙি ধৰিছে ৷

দক্ষিণৰ ৰাজ্যসমূহৰ ওপৰত সীমা নিৰ্ধাৰণৰ প্ৰভাৱ :

2026 চনত অনুষ্ঠিত হ’বলগীয়া আগন্তুক সীমা নিৰ্ধাৰণ অনুশীলনে ভাৰতৰ দক্ষিণৰ ৰাজ্যসমূহৰ বাবে উল্লেখযোগ্য প্ৰত্যাহ্বানৰ সৃষ্টি কৰিছে ৷ ঐতিহাসিকভাৱে এই ৰাজ্যসমূহে জনসংখ্যা নিয়ন্ত্ৰণৰ ফলপ্ৰসূ ব্যৱস্থা ৰূপায়ণ কৰিছে, যিয়ে এতিয়া বিড়ম্বনাৰ দৰে ৰাজনৈতিক প্ৰতিনিধিত্বৰ ক্ষেত্ৰত তেওঁলোকক অসুবিধাত পেলাইছে ৷

বৰ্তমানৰ জনসংখ্যাৰ তথ্যৰ ওপৰত আধাৰিত কৰি সংসদীয় আসন পুনৰ আৱণ্টন কৰাৰ বাবে প্ৰস্তুত কৰা সীমা নিৰ্ধাৰণ প্ৰক্ৰিয়াই তামিলনাডু, কেৰালা, অন্ধ্ৰ প্ৰদেশ, কৰ্ণাটক আৰু তেলেংগানাৰ দৰে ৰাজ্যৰ বাবে আসন আৱণ্টনৰ সম্ভাৱনা হ্ৰাস কৰিছে, যাৰ জনসংখ্যাৰ সংখ্যা উত্তৰৰ ৰাজ্যবোৰতকৈ তুলনামূলকভাৱে কম ৷

উদাহৰণস্বৰূপে, অন্ধ্ৰ প্ৰদেশ আৰু তেলেংগানা, যি বৰ্তমান 42 খন আসন (মুঠ আসনৰ 7.73%) দখল কৰি আছে, 543 আসনৰ লোকসভাত 34 খন আসন (6.26%) লৈ হ্ৰাস হোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে আৰু মুঠ আসন 848 লৈ বৃদ্ধি হ'লে সম্ভাব্য 54 খন আসন (6.37%) হ'ব বুলি অনুমান কৰা হৈছে ৷

একেদৰে, কৰ্ণাটকৰ প্ৰতিনিধিত্ব 543 আসনৰ পৰিস্থিতিত 28 খন আসনৰ (5.15%) পৰা 26 খন আসনলৈ (4.79%) হ্ৰাস হোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে আৰু 848 আসনৰ পৰিস্থিতিত সম্ভাব্য 41 খন আসন (4.83%) হ'ব বুলি আশা কৰা হৈছে ৷ কেৰালাত 543 খন আসনৰ লোকসভাত 20 খন আসনৰ (3.68%) পৰা 12 খন আসনলৈ (2.21%) আৰু 848 খন আসনৰ পৰিস্থিতিত সম্ভাব্য 20 খন আসন (2.36%) হ্ৰাস হোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে ৷ তামিলনাডুত ইয়াৰ প্ৰতিনিধিত্ব 39 খন আসনৰ (7.18%) পৰা 543 আসনৰ লোকসভাত 31 খন আসনৰ (5.71%) পৰা আৰু 848 আসনৰ পৰিস্থিতিত সম্ভাব্য 49 খন আসনৰ (5.78%) পৰা হ্ৰাস পাব পাৰে ৷

ইয়াৰ বিপৰীতে, উত্তৰ প্ৰদেশ আৰু বিহাৰৰ দৰে ৰাজ্য, যিবোৰে অধিক জনসংখ্যা বৃদ্ধি অনুভৱ কৰিছে, তেওঁলোকে আসন লাভ কৰিব বুলি আশা কৰা হৈছে ৷ উদাহৰণ স্বৰূপে, উত্তৰ প্ৰদেশে ইয়াৰ প্ৰতিনিধিত্ব 80 খন আসনৰ (14.73%) পৰা 543 আসনৰ লোকসভাত 91 খন আসনলৈ (16.76%) লৈ বৃদ্ধি কৰিব পাৰে আৰু 848 আসনৰ পৰিস্থিতিত সম্ভাব্য 143 খন আসন (16.86%) হ'ব পাৰে ৷

লগতে পঢ়ক :Delimitation commissions: অৰুণাচল নাগালেণ্ডৰ সীমা নিৰ্ধাৰণৰ বাবে আয়োগ গঠনৰ কুচকাৱাজ

বিহাৰে ইয়াৰ প্ৰতিনিধিত্ব 40 খন আসনৰ (7.36%) পৰা 543 আসনৰ লোকসভাত 50 খন আসনলৈ (9.21%) আৰু 848 আসনৰ পৰিস্থিতিত সম্ভাব্য 79 খন আসন (9.31%) লৈ বৃদ্ধি হ'ব পাৰে ৷ এই পৰিৱৰ্তনটোৱে সীমা নিৰ্ধাৰণ অনুশীলনৰ অসামঞ্জস্যপূৰ্ণ প্ৰভাৱৰ ওপৰত আলোকপাত কৰে, যাৰ ফলত দক্ষিণৰ ৰাজ্যসমূহৰ ৰাজনৈতিক প্ৰান্তিকৰণ হ'ব পাৰে, যি পৰম্পৰাগতভাৱে শাসন আৰু বিকাশত উচ্চ দক্ষতা প্ৰদৰ্শন কৰিছে ৷

দক্ষিণৰ ৰাজ্যসমূহৰ বাবে ৰাজনৈতিক প্ৰতিনিধিত্ব হ্ৰাস হোৱাৰ সুদূৰপ্ৰসাৰী পৰিণাম হ'ব পাৰে ৷ ইয়াৰ ফলত লোকসভাত প্ৰভাৱ হ্ৰাস হ'ব পাৰে, যাৰ ফলত তেওঁলোকৰ অনুকূল নীতিৰ আলোচনা কৰাৰ সামৰ্থ্য প্ৰভাৱিত হ'ব পাৰে আৰু কেন্দ্ৰৰ পৰা পৰ্যাপ্ত সম্পদ আৱণ্টন সুৰক্ষিত হ'ব পাৰে ৷ ইয়াৰ ফলত উত্তৰ-দক্ষিণ বিভাজন বৃদ্ধি হ'ব পাৰে, যাৰ ফলত দক্ষিণৰ জনসাধাৰণৰ মাজত আঞ্চলিক উত্তেজনা আৰু বঞ্চিত হোৱাৰ অনুভূতি বৃদ্ধি হ'ব পাৰে ৷

অধিক জনবহুল উত্তৰৰ ৰাজ্যসমূহৰ ফালে ৰাজনৈতিক শক্তিৰ পৰিৱৰ্তনৰ ফলত কেন্দ্ৰীয় সম্পদৰ আৱণ্টন হ'ব পাৰে, যি উচ্চ জনসংখ্যা বৃদ্ধি কিন্তু দুৰ্বল শাসন ফলাফল থকা অঞ্চলবোৰক সহায় কৰিব পাৰে ৷ এই ভাৰসাম্যহীনতাই দক্ষিণৰ ৰাজ্যসমূহৰ দ্বাৰা কৰা উন্নয়নমূলক পদক্ষেপ আৰু অৰ্থনৈতিক প্ৰগতিক হ্ৰাস কৰিব পাৰে, যাৰ ফলত সমগ্ৰ দেশৰ উন্নয়নমূলক বৈষম্য বৃদ্ধি হ'ব পাৰে ৷

কৌশলগত সমাধান :

এই প্ৰতিকূল প্ৰভাৱবোৰ হ্ৰাস কৰিবলৈ, দক্ষিণৰ ৰাজ্যবোৰে এক বহুমুখী দৃষ্টিভংগী অৱলম্বন কৰিব লাগিব ৷ প্ৰথমতে, দক্ষিণৰ ৰাজ্যসমূহৰ মাজত এক ৰাজনৈতিক মিত্ৰজোঁট গঠন কৰিলে কেন্দ্ৰৰ সৈতে আলোচনাত এক একত্ৰিত স্থিতি উপস্থাপন কৰাত সহায় কৰিব পাৰে ৷ এই মিত্ৰজোঁটটোৱে জনসংখ্যাৰ পৰিসংখ্যাৰ বাহিৰৰ চৰ্তৰ ওপৰত আধাৰিত কৰি প্ৰতিনিধিত্ব বজাই ৰখা বা বৃদ্ধি কৰাৰ বাবে লবী কৰিব পাৰে, যেনে অৰ্থনৈতিক অৱদান, শাসনৰ মানদণ্ড আৰু উন্নয়নমূলক মেট্ৰিক ৷

অধিক ন্যায় সংগত সীমা নিৰ্ধাৰণ পদ্ধতিৰ ওপৰত এক বহল সহমত গঢ়ি তুলিবলৈ ৰাজনৈতিক সহযোগী আৰু অন্যান্য অঞ্চলৰ অংশীদাৰসকলৰ সৈতে জড়িত হোৱাটোও সাম্ভাব্য ভাৰসাম্যহীনতা দূৰ কৰাত সহায়ক হ'ব পাৰে ৷ এই পদ্ধতিটোৱে যষ্ঠদশ বিত্ত আয়োগৰ অধীনত হস্তান্তৰ সূত্ৰৰ সৈতে দক্ষিণৰ ৰাজ্যসমূহৰ সমস্যাবোৰো সমাধান কৰে আৰু জনসংখ্যাৰ বাহিৰত এটা সূত্ৰৰ দাবীয়ে ৰাজনৈতিক (সীমা নিৰ্ধাৰণ আয়োগ) আৰু অৰ্থনৈতিক (যষ্ঠদশ বিত্ত আয়োগ) মঞ্চ দুয়োটাৰ মোকাবিলা কৰিব পাৰে ৷

দ্বিতীয়তে, সংবাদ মাধ্যমৰ প্ৰচাৰ আৰু ৰাজহুৱা আলোচনাৰ জৰিয়তে সীমা নিৰ্ধাৰণৰ প্ৰভাৱ সম্পৰ্কে জন সজাগতা বৃদ্ধি কৰিলে তৃণমূল পৰ্যায়ৰ সমৰ্থন গঢ়ি তুলিব পাৰে, ৰাজনৈতিক নেতাসকলক দক্ষিণৰ ৰাজ্যসমূহক প্ৰান্তীয় কৰিব পৰা নীতিৰ বিৰুদ্ধে দৃঢ় স্থিতি ল'বলৈ হেঁচা প্ৰয়োগ কৰিব পাৰে ৷ নাগৰিক সমাজ সংগঠন আৰু বুদ্ধিজীৱীসকলক দক্ষিণৰ দৃষ্টিভংগী স্পষ্ট কৰিবলৈ আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত জনমত প্ৰভাৱিত কৰিবলৈ একত্ৰিত কৰাটো অপৰিহাৰ্য ৷ ইয়াৰ উপৰিও, ন্যায়পালিকাৰ জৰিয়তে সীমা নিৰ্ধাৰণ প্ৰক্ৰিয়াত অনুভৱ কৰা অন্যায়ক প্ৰত্যাহ্বান জনোৱাৰ আইনী পথ অন্বেষণ কৰিলে সাম্ভাব্য ভাৰসাম্যহীনতাৰ বিৰুদ্ধে এক নিয়ন্ত্ৰণ প্ৰদান কৰিব পাৰে ৷

শেষত, 2026 চনত সীমা নিৰ্ধাৰণৰ অনুশীলনে ভাৰতৰ দক্ষিণৰ ৰাজ্যসমূহৰ বাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰত্যাহ্বান উপস্থাপন কৰিছে ৷ অৱশ্যে, কৌশলগত ৰাজনৈতিক, আইনী আৰু অৰ্থনৈতিক পদক্ষেপে এই প্ৰভাৱবোৰ হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰিব পাৰে ৷ কাৰ্যকৰী শাসন আৰু জনসংখ্যা নিয়ন্ত্ৰণ প্ৰচেষ্টাৰ বাবে ৰাজ্যসমূহক পুৰস্কৃত কৰা সাংবিধানিক সংশোধনৰ প্ৰস্তাৱ দিলে নিশ্চিত কৰিব পাৰে যে দক্ষিণৰ ৰাজ্যসমূহক তেওঁলোকৰ সফলতাৰ বাবে দণ্ডিত কৰা নহয় ৷ এনে সংশোধনে আসন আৱণ্টনত জনসংখ্যাৰ বাহিৰৰ কাৰকবোৰ বিবেচনা কৰিব পাৰে, এক নিৰপেক্ষ আৰু সন্তুলিত প্ৰতিনিধিত্ব নিশ্চিত কৰিব পাৰে ৷

লগতে পঢ়ক :সমষ্টিসমূহৰ সীমা নিৰ্ধাৰণৰ ওপৰত, সাংবিধানিকভাৱে ভাৰতক পুনৰ অংকন - INDIAN CONSTITUTION

ABOUT THE AUTHOR

...view details