"నేను అధ్యక్ష పదవి చేపట్టినప్పటి నుంచి మా అధికార యంత్రాంగం పాకిస్థాన్తో చర్చలు జరుపుతోంది. ఈ చర్యల వల్ల పాకిస్థాన్లో సానుకూల స్పందనలు కనపడుతున్నాయి." ఇవి సోమవారం 'నమస్తే ట్రంప్' కార్యక్రమంలో అమెరికా అధ్యక్షుడు అన్న మాటలు. మంగళవారమూ అదే పరిస్థితి. ప్రధాని నరేంద్రమోదీతో ద్వైపాక్షిక చర్చల తర్వాత కూడా ఇదే తరహాలో మాట్లాడారు ట్రంప్.
'కర్ర విరగ కూడదు... పాము చావకూడదు' అన్నట్లు తీవ్రవాదంపై పోరు గురించి ప్రస్తావిస్తూ పాక్పై మాత్రం మెతక వైఖరి ప్రదర్శించారు ట్రంప్. అధ్యక్షుడు ఇలా మాట్లాడటం వెనుక కారణమేంటి? ఇది తెలియాలంటే కాస్త వెనక్కి వెళ్లాలి.
2019 జనవరి...
"అది ఎంతో తెలుసా? మేము ఆ డబ్బును ఐదు గంటల్లో ఖర్చు చేస్తాం. గ్రంథాలయమట! అఫ్గానిస్థాన్లో లైబ్రరీ ఎవరు వినియోగిస్తారో నాకైతే తెలియదు." ఇవి అఫ్గానిస్థాన్కు భారత్ చేసిన సాయాన్ని ఉద్దేశిస్తూ 2019 జనవరిలో అమెరికా అధ్యక్షుడు వ్యంగ్యంగా అన్న మాటలు.
అఫ్గాన్ అభివృద్ధిలో భాగంగా అక్కడి యువత కోసం భారత్ గ్రంథాలయం ఏర్పాటు చేసింది. ఈ విషయాన్నే ప్రస్తావిస్తూ ట్రంప్ భారత్పై వ్యంగ్యాస్త్రాలు సంధించారు.
అయితే ట్రంప్ వ్యాఖ్యలపై భారత్ అసహనం వ్యక్తం చేసింది. 3 బిలియన్ డాలర్ల సాయంతో అఫ్గానిస్థాన్ పునర్నిర్మాణానికి భారత్ కట్టుబడి ఉందని స్పష్టం చేసింది.
ఇందుకోసమే అలా...
అయితే తాజాగా నమస్తే ట్రంప్ కార్యక్రమంలో పాకిస్థాన్పై డొనాల్డ్ మెతక వైఖరికి కారణం యూఎస్-తాలిబన్ల శాంతి ఒప్పందం సాధించేందుకే. ఎందుకంటే ఇందులో పాకిస్థాన్ సాయం ట్రంప్కు తప్పనిసరి.
"అఫ్గానిస్థాన్లో ట్రంప్కు ఒప్పందం కావాలి. ఇది ఆయన మరోసారి గెలిచేందుకు సాయపడే కీలక అంశం. 2020 నవంబర్లో జరిగే అమెరికా అధ్యక్ష ఎన్నికలలోపు అఫ్గాన్లో ఉన్న అగ్రరాజ్య దళాలను వెనక్కి రప్పించడం ఆయనకు ముఖ్యం. ఇది ఆయన ఇచ్చిన ప్రధాన వాగ్దానాలలో ఒకటి."
-ఆనంద్ ఆర్నీ, 'రా ' మాజీ ప్రత్యేక కార్యదర్శి, నిఘా వ్యవహారాల విశ్లేషకుడు
ఇందుకోసమే పాక్ ప్రధాని ఇమ్రాన్ ఖాన్ను పలు సందర్భాల్లో తన స్నేహితుడిగా ట్రంప్ ప్రస్తావించడం గమనార్హం.
"అమెరికా-పాకిస్థాన్ మధ్య బంధం ఇచ్చిపుచ్చుకునే ధోరణిలో ఉంది. యూఎస్-తాలిబన్ల శాంతి ఒప్పందంలో సాయం చేయాలని పాక్ను అమెరికా ఎప్పటినుంచో కోరుతోంది. ఈ ఒప్పందం కొలిక్కి రావడానికి పాక్ పాత్ర కీలకంగానే ఉంది. కనుక గుజరాత్ సభలో పాకిస్థాన్ గురించి ట్రంప్ మెత్తగా మాట్లాడంలో ఆశ్చర్యమేమీ లేదు."
- శరత్ శభర్లాల్, పాక్లో భారత మాజీ హైకమిషనర్
తీవ్రవాద సంస్థలపై పాక్ ప్రభుత్వం కఠిన చర్యలు తీసుకోవాలని అమెరికా చెప్పినా.. ఇస్లామాబాద్తో అవసరం ఉంది కనుక అంత కఠినంగా ఉండే పరిస్థితి లేదు.
భారత్ ఆందోళన...
అయితే శాంతి ఒప్పందంలో పాక్ పాత్రపై భారత్ ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తోంది. ఒకసారి అమెరికా దళాలు అక్కడ నుంచి వెళితే భారత్ లక్ష్యంగా పనిచేస్తోన్న లష్కరే తోయిబా వంటి ఉగ్రసంస్థలు తమ స్థావరాలను అఫ్గాన్ సరిహద్దులకు మార్చే అవకాశం ఉంది. అక్కడి నుంచి కశ్మీర్కు ఉగ్రావాదులను పంపే ప్రమాదమూ లేకపోలేదు. ఈ విషయాన్ని అమెరికా అధ్యక్షుడికి భారత్ తెలియజేసింది.
అయితే మరోసారి కశ్మీర్ విషయంలో మధ్యవర్తిత్వానికి సిద్ధమని ట్రంప్ పేర్కొనకుండా భారత్ చూసుకోవాలి. కశ్మీర్ ద్వైపాక్షిక సమస్య కాదని కేవలం భారత అంతర్గత విషయమని ట్రంప్కు అర్థమయ్యేలా చెప్పాల్సిన అవసరం ఉంది.
(రచయిత-స్మితా శర్మ)
- ఇదీ చూడండి: కశ్మీర్, సీఏఏ సంగతి మోదీ చూసుకోగలరు: ట్రంప్
