'ఈస్ట్​ ఇండియా కంపెనీని మించిన చైనా దురాక్రమణ'

మాల్దీవులు స్పీకర్, మాజీ అధ్యక్షుడు మహ్మద్ నషీద్ భారత్​లో పర్యటించారు. మోదీతో సమావేశమైన అనంతరం చైనాతో సంబంధాలు సహా పలు అంశాలపై స్పందించారు. చైనా మోసపూరిత రుణవిధానాలు పాటిస్తోందని, సార్క్​ దేశాల కూటమికి ప్రత్యామ్నాయం ఆలోచించాలని వ్యాఖ్యానించారు. పౌరసత్వ చట్ట సవరణ భారత అంతర్గత వ్యవహారమని తెలిపిన నషీద్​తో ఈటీవి భారత్ ప్రతినిధి స్మితా శర్మ ప్రత్యేక ముఖాముఖి.

మాల్దీవులు స్పీకర్, మాజీ అధ్యక్షుడు మహ్మద్ నషీద్.. చైనా వ్యతిరేక వ్యాఖ్యలతో వివాదం రాజుకుంది. అధ్యక్షుడు ఇబ్రహీం సోలిహ్, విదేశాంగ మంత్రి అబ్దుల్లా షాహిద్​ చైనాకు కోపం తెప్పించని రీతిలో వ్యాఖ్యలు చేస్తున్నట్లుగా కాకుండా.. చైనాపై పరుషంగా స్పందించారు నషీద్. చైనా ఆక్రమణను ఈస్ట్​ ఇండియా కంపెనీతో పోల్చారు. అనేక ఏళ్లు ప్రవాసంలో ఉన్న ఆయన 2018 ఎన్నికల్లో పోటీ చేయలేకపోయారు. అయితే ఆయన పార్టీ ఎండీపీ తరఫున సోలిహ్​ను అధ్యక్షుడిగా బరిలో దించారు. ఈ ఎన్నికల్లో ఆయన పార్టీ విజయం సాధించి అధికారంలోకి వచ్చింది. నషీద్​ స్పీకర్​గా బాధ్యతలు చేపట్టిన అనంతరం తొలిసారిగా భారత్​కు వచ్చారు. ప్రధానమంత్రి నరేంద్రమోదీతో సమావేశం అనంతరం ఆయన మీడియాతో సంభాషించారు. రుణం, అభివృద్ధి సహాయం విషయంలో చిన్నదేశాలు అప్పుల్లో కూరుకుపోయే విధానాలను డ్రాగన్ దేశం అవలంబిస్తోందని అభిప్రాయపడ్డారు నషీద్. చైనా రుణ విధానాలను సమీక్షించాలని వ్యాఖ్యానించారు. తమది చిన్నదేశమే అయినప్పటికీ హిందూ మహాసముద్రంలో వ్యూహాత్మకంగా ప్రధానమైనదని ఈ సందర్భంగా ఆయన అభిప్రాయపడ్డారు.

"ఈస్ట్​ ఇండియా కంటే ఎక్కువగా చైనా దురాక్రమించింది. అభివృద్ధి కోసం మాకు ఎలాంటి సహాయం వారు చేయలేదు. అదొక రుణాల ఉచ్చు. ప్రస్తుతం మనం ఒప్పందం కుదుర్చుకోవాలి. దీనిని మనం ఆపలేము. మనం అప్పులు చెల్లించాల్సిందే. అయితే చైనా ప్రభుత్వం వారి రుణ విధానాన్ని సమీక్షించాల్సిందే."
-మహ్మద్ నషీద్, మాల్దీవులు స్పీకర్

పర్యటక రంగంపై ప్రధానంగా ఆధారపడిన తమదేశం చైనాకు 3.5 బిలియన్ డాలర్లను రుణపడి ఉన్నట్లు వెల్లడించారు. ఇంతకుముందు పాలించిన నియంతృత్వ అధ్యక్షుడు యమీన్ పాలనలో మౌలిక సదుపాయాల ప్రాజెక్టులకు ఖర్చయిందని స్పష్టం చేశారు.

"రుణాలు తిరిగి చెల్లించడం అసాధ్యం. డబ్బు ఎప్పుడూ మాకు రాలేదు. కానీ మేం చెల్లించడానికి పెద్ద బిల్లు ఉంది. మేం దానిని చెల్లిస్తాం. మాల్దీవుల్లోని చాలామంది రాజకీయనాయకులు దీనిని చెల్లించరు."

-చైనాతో రుణాలపై నషీద్

ప్రజాస్వామ్యయుతంగా మొట్టమొదటిసారి అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికైన నషీద్ తనను... నాడు తిరుగుబాటు పేరుతో బహిష్కరించడాన్ని అంతర్జాతీయ న్యాయస్థానంలో సవాలు చేశారు. రుణ విధానాన్ని చైనా మార్చుకోకపోతే మాల్దీవులు మానవ హక్కుల అంతర్జాతీయ మధ్యవర్తిత్వ న్యాయస్థానానికి వెళ్లేందుకు కోర్టు అవకాశం కల్పించింది.

నియంతృత్వ అధ్యక్షుడు యమీన్ పాలనలో ఎలాంటి విపక్షం లేని సమయంలో చేసిన సులభతర వాణిజ్య ఒప్పందం(ఎఫ్​టీఏ) చేశారని ఆయన వ్యాఖ్యానించారు.

"చైనాతో చేసిన సులభతర వాణిజ్య ఒప్పందం మృతస్థితిలో ఉంది. అది పార్లమెంట్ అంగీకారం పొందాలి. కానీ పొందలేదు. చైనా సామ్రాజ్యవాదం, వలసవాదం, భూదురాక్రమణను చూశాం."
-వాణిజ్య అంశాలపై నషీద్