National Space Day 2024: చంద్రయాన్-3 ప్రయోగం విజయంతో అంతరిక్ష పరిశోధనల్లో భారత్ కీర్తి పతాకాల్లో నిలిచింది. ఈ ప్రయోగం ద్వారా చంద్రుని దక్షిణ ధ్రువం వద్ద దిగిన తొలి దేశంగా ఇండియా చరిత్ర సృష్టించింది. ఆ రికార్డుకు గుర్తుగా ఏటా ఆగస్టు 23వ తేదీని ప్రధాని మోదీ జాతీయ అంతరిక్ష దినోత్సవంగా ప్రకటించారు. ఈ నేపథ్యంలో ఈరోజు మొట్ట మొదటి జాతీయ అంతరిక్ష దినోత్సవం నిర్వహిస్తున్నారు. ఇప్పటికే దేశవ్యాప్తంగా వివిధ అంశాలపై నెల రోజుల నుంచి వేడుకలు కొనసాగుతున్నాయి.
ఈ ఏడాది థీమ్ ఏంటంటే?: 'టచింగ్ లైవ్స్ వైల్ టచింగ్ మూన్- ఇండియాస్ స్పేస్ సాగా'(Touching Lives while Touching the Moon: India's Space Saga) అనే థీమ్తో ఈ ఏడాది నేషనల్ స్పేస్ డే వేడుకలు నిర్వహిస్తున్నారు.
చంద్రయాన్-3 ప్రయోగం:
- గతేడాది జూలై 14న చంద్రయాన్-3ని విజయవంతంగా కక్ష్యలోకి ప్రవేశపెట్టారు. మరుసటి రోజు, మొదటి కక్ష్యను పెంచే విన్యాసాలను విజయవంతంగా ప్రదర్శించారు.
- ఆగస్టు 1, 2023న, ట్రాన్స్లూనార్ ఇంజెక్షన్ విజయవంతంగా పనిచేసింది.
- ఆగస్టు 5న చంద్రయాన్-3ని చంద్రుడి కక్ష్యలోకి విజయవంతంగా ప్రవేశపెట్టారు.
- ఆగస్ట్ 17, 2023న, ల్యాండర్ మాడ్యూల్ ప్రొపల్షన్ మాడ్యూల్ నుంచి విజయవంతంగా వేరైంది.
- ఆగష్టు 23న, సాయంత్రం 6:04 గంటలకు, చంద్రయాన్-3 ల్యాండర్ ల్యాండింగ్ కోసం లక్ష్యంగా పెట్టుకున్న 4.5 కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణంలోని మధ్యభాగాన్ని తాకింది. ఆ పాయింట్కి 300 మీటర్ల (985 అడుగులు) దూరంలో ల్యాండర్ ల్యాండ్ అయింది.
హిస్టరీ క్రియేట్ చేసిన భారత్: చంద్రయాన్-3 ప్రయోగం విజయంతో చంద్రుని సౌత్ పోల్పై కాలు మోపిన మొదటి దేశంగా భారత్ నిలిచింది. అంతేకాకుండా చంద్రుని ఉపరితలంపై విజయవంతంగా అడుగుపెట్టిన యునైటెడ్ స్టేట్స్, చైనా, రష్యా తర్వాత భారత్ నాల్గొవ దేశంగా అవతరించింది. 600 కోట్లకు పైగా అంచనా వ్యయంతో ఈ మిషన్ ప్రారంభమైంది. భారత్ తదుపరి మానవ సహిత చంద్ర యాత్రకు ప్రయత్నిస్తుందని ఇస్రో ఛైర్మన్ ఎస్ సోమనాథ్ తెలిపారు.
చంద్రయాన్-1 ప్రయోగం:
- భారత్ మొదటి మిషన్ చంద్రయాన్-1 అక్టోబర్ 22, 2008న ఆంధ్రప్రదేశ్లోని శ్రీహరికోటలోని SDSC SHAR నుంచి విజయవంతంగా ప్రారంభించారు.
- ఈ మిషన్ నవంబర్ 10న చంద్రుని కక్ష్యలోకి విజయవంతంగా ప్రవేశించింది. ఈ మైలురాయిని సాధించిన ఐదో దేశంగా భారత్ గుర్తింపు తెచ్చుకుంది.
- నవంబర్ 14న చంద్రుని దక్షిణ ధ్రువం వద్ద ఉన్న షాకిల్టన్ క్రేటర్ సమీపంలో మూన్ ఇంపాక్ట్ ప్రోబ్ (MIP) ఢీకొనడంతో చంద్రునిపై విజయవంతంగా దిగిన ఐదో దేశంగా భారత్ అవతరించింది.
- ఈ మిషన్ రెండు సంవత్సరాల పాటు కొనసాగాల్సి ఉంది. అయితే ఆర్బిటర్తో సంబంధాన్ని కోల్పోయింది. ఈ నేపథ్యంలో ఈ ప్రయోగాన్ని 28 ఆగస్టు 2009న ముగించినట్లు అధికారికంగా ప్రకటించారు.
చంద్రయాన్-2 ప్రయోగం:
- చంద్రయాన్-1 మిషన్ విజయవంతం అయిన తర్వాత 2019 జూలై 22న చంద్రయాన్-2ని ప్రయోగించారు.
- కక్ష్యను పెంచే విన్యాసాలు, చివరకు ట్రాన్స్-లూనార్ ఇంజెక్షన్ తర్వాత, చంద్రయాన్-2 ఆగస్టు 20న చంద్రుని కక్ష్యలోకి ప్రవేశించింది.
- అయితే సెప్టెంబర్ 6న చంద్రుని ఉపరితలంపైకి దిగుతున్న సమయంలో క్రాష్-ల్యాండింగ్ తర్వాత ల్యాండర్తో సంబంధం కోల్పోయింది.
ఇస్రో SSLV D3 ప్రయోగం విజయవంతం - దీని ఉపయోగాలు ఏంటంటే? - ISRO SSLV D3 Launched Successfully