మన ముందు తరం వారు.. బయటికి వెళ్లేటప్పుడు కూడా ఓ వస్త్రంతో కుట్టిన సంచిని తీసుకెళ్లేవారు. వస్తూ, వస్తూ అనుకోకుండా ఏమైనా కొనాల్సివస్తే.. ఆ సంచిలో వేసుకుని ఇంటికి తెచ్చుకునేవారు. మరిప్పుడు.. ఇంటి నుంచి సంచి తీసుకెళ్లాలంటే నామోషి. ఇంత అభివృద్ధి చెందాం.. మనం సంచి మోయడమేంటీ అని బడాయి కాబోలు. ఉత్తి చేతులతోనే షాపింగ్కు వెళతాం. కూరగాయలు కొంటాం.. సరుకుకో ప్లాస్టిక్ బ్యాగు తీసుకొని ఇంటికి మోసుకొస్తాం. ఒక్క సారి వాడి పడేసే ప్లాస్టిక్ రక్కసిని ఇలా పెంచిపోషిస్తున్నాం.
మనం ఏడాదికి కనీసం 1-5 ట్రిలియన్ల ప్లాస్టిక్ బ్యాగులు వాడుతున్నాం.. కాదు, కాదు వాడి పడేస్తున్నాం. అంటే ఒక్క సెకనుకు దాదాపు 1,60,000 ప్లాస్టిక్ బ్యాగుల, ప్లాస్టిక్ డబ్బాలు, గ్లాసుల వ్యర్థాలు నేలపై పేరుకుపోతున్నాయి. సగటున ఏటా ఒక్క మనిషి కనీసం 700 ప్లాస్టిక్ క్యారీబ్యాగులను వాడి కాలుష్యాన్ని పెంచుతున్నాడు.
వీటిలో కేవలం మూడంటే, మూడు శాతం మాత్రమే రీసైకిల్ అవుతోంది. మిగిలినదంతా ఎక్కడికి పోతోంది? మనం దశాబ్దాలుగా పెంచుకుంటున్న కాలుష్య భూతానికి ఊతమిచ్చేందుకు నేలపై, నీటిలో కలుస్తోంది. వేలాది జల జీవులు, జంతువుల ప్రాణాలు బలిగొంటోంది.
అందుకే.. ఈ ప్లాస్టిక్ బ్యాగుల భూతాన్ని తరిమి కొట్టి, పర్యావరణహిత ఉత్పత్తులను ప్రోత్సహించాల్సిన ఆవశ్యకతను గుర్తుచేసుకునేందుకు.. ఏటా 'అంతర్జాతీయ ప్లాస్టిక్ రహిత దినం' జరుపుకుంటున్నాం.
ప్లాస్టిక్ బ్యాగులు ఎందుకొద్దు?
- ప్లాస్టిక్ భూమిలో, నీటిలో కరగదు. కాబట్టి.. నేల కలుషితమవుతోంది. గాలికి ఎగిరి డ్రైనేజీల్లో చిక్కుకుని నగరాల్లో నానా సమస్యలకు దారితీస్తున్నాయి.
- ప్లాస్టిక్ను కృత్రిమంగా అంతం చేయాలన్నా ప్రమాదమే. చెత్తలో కలిపి వీటిని సూర్యరశ్మితో గానీ, నిప్పు అంటించి గానీ నాశనం చేస్తే... ఫురాన్, డియోక్సిన్ వంటి విషవాయువులను విడుదల చేస్తాయి. దీంతో ప్రజలకు అనారోగ్యం చేరువవుతోంది.
- ప్లాస్టిక్ సంచులు ఇరుక్కుంటే డ్రైనేజీలో మురుగు నీరు నిలిచిపోతుంది. ఫలితంగా మలేరియా వంటి ప్రాణాంతక వ్యాధులు కలిగించే దోమలు , క్రిములు పుట్టుకొస్తాయి.
- వేల ఏళ్ల వరకు కరగని ఈ ప్లాస్టిక్ సంచులు, కంటైనర్లను పొరపాటున మూగజీవాలు తినేస్తున్నాయి. దీంతో ఏటా వందలాది జంతువులు, తాబేళ్లు, డాల్ఫిన్ వంటి జీవులు ప్రాణాలు విడుస్తున్నాయి.
- ప్లాస్టిక్ కంటైనర్లలో నిల్వచేసిన ఆహారాన్ని తినేటప్పుడు/తాగేటప్పుడు.. వాటిలో ఉన్న ప్రమాదకరమైన టాక్సిక్ రసాయనాలు మన జీర్ణాశయంలోకి వెళ్తాయి. ఫలితంగా ఊపిరితిత్తులు, నరాలు, జననాంగాలపై తీవ్ర ప్రభావం పడుతుంది.
భారత్లో ప్లాస్టిక్ బ్యాగులు...
- 1998లో భారత్లో తొలిసారిగా సిక్కిం రాష్ట్రం ప్లాస్టిక్ బ్యాగులపై నిషేధం విధించింది. రెండు దశాబ్దాల కృషి వల్ల ఇప్పుడు ఆ ఒక్క రాష్ట్రంలో మాత్రమే ప్లాస్టిక్ విజయవంతంగా రద్దయింది.
- ఆ తర్వాత దాదాపు అన్ని రాష్ట్రాల్లోనూ ఒక్కసారి వాడి పడేసే ప్లాస్టిక్పై నిషేధం విధించాయి ప్రభుత్వాలు. కానీ, ఆచరణ మాత్రం అంతంత మాత్రమే.
- పూర్తి స్థాయి నిషేధం అమలు చేయడానికి .. సరైన ప్రత్యామ్నాయాలు లేకపోవడమే ప్లాస్టిక్ నిషేధానికి ప్రధాన అవాంతరం.
- ఆంధ్రప్రదేశ్, గుజరాత్, జమ్ముకశ్మీర్, కేరళ, బంగాల్ రాష్ట్రాలు ప్లాస్టిక్పై పాక్షిక నిషేధం విధించాయి. మిగిలిన 18 రాష్ట్రాల్లో పూర్తి స్థాయి నిషేధం విధించినట్లు జాతీయ కాలుష్య నియంత్రణ బోర్డ్ (సీపీసీబీ) తెలిపింది.
- భారత ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ 2022 వరకల్లా.. ఒక్కసారి వాడిపడేసే ప్లాస్టిక్ను దేశం నుంచి తరిమి కొడతామని ప్రకటించారు.
ఇదీ చదవండి: 'ప్లాస్టిక్పై వేటేద్దాం.. విస్తరాకుకే ఓటేద్దాం!'
