భారత్లో తొలి కరోనా కేసు బయటపడి దాదాపు 11 నెలలు కావొస్తోంది. ప్రపంచదేశాలపై ప్రభావం చూపినట్లుగానే భారత ఆర్థిక వ్యవస్థనూ కరోనా తీవ్రంగా దెబ్బతీసింది. అప్పటికే వృద్ధిరేటు కనిష్ఠ స్థాయికి పడిపోతున్న సమయంలో దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థను కరోనా మరింత కుంగదీసింది.
2020 ఆర్థిక సంవత్సరం నాలుగో త్రైమాసికం(జనవరి-మార్చి)లో దేశ జీడీపీ పదకొండేళ్ల కనిష్ఠానికి పడిపోయి.. 3.1 శాతానికి పరిమితమైంది. మార్చి చివరి వారంలో దేశవ్యాప్త లాక్డౌన్ విధించింది ప్రభుత్వం. అప్పటినుంచి పరిస్థితులు మరింత కఠినంగా మారిపోయాయి. పరిశ్రమలు, వాణిజ్యం, మార్కెట్లు పతనమయ్యాయి. ఆర్థిక వ్యవస్థ నిలకడ కోల్పోయింది. ఫలితంగా ఆ తర్వాతి త్రైమాసికంలో జీడీపీ అత్యంత కనిష్ఠ స్థాయికి పడిపోయింది. ఏప్రిల్-జూన్ మధ్య ఆర్థిక వ్యవస్థ 23.9 శాతం దిగజారింది. సెప్టెంబర్ నాటికి కార్యకలాపాలు కాస్త పుంజుకున్నా.. జీడీపీ వృద్ధి మాత్రం ప్రతికూల పథంలోనే కొనసాగింది. మైనస్ 7.5 శాతం వృద్ధి రేటుతో భారత ఆర్థిక వ్యవస్థ సాంకేతికంగా సంక్షోభంలో పడిపోయింది.
కేరళలో జనవరి 27న తొలి కేసు నమోదు కాగా.. 11 నెలల తర్వాత వీటి సంఖ్య కోటి మార్క్ దాటింది. ఈ కాలంలో దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థ పనితీరు ఎలా ఉంది. ఎకానమీలో మూలస్తంభాలుగా పరిగణించే పలు రంగాలు ఎలా స్పందించాయో ఇప్పుడు పరిశీలిద్దాం.
తయారీరంగం..
లాక్డౌన్ వల్ల చాలా తీవ్రంగా దెబ్బతిన్న రంగం ఇదే. రాకపోకలు నిలిచిపోవడం సప్లై చైన్పై ప్రభావం పడింది. గ్లోబల్ వ్యాల్యూ చైన్ దెబ్బతింది. దేశీయ ఉత్పత్తులు నిలిచిపోయాయి. ఫలితంగా 2021 తొలి త్రైమాసికం(మార్చి-జూన్)లో తయారీ రంగం ఏకంగా 39.3 శాతం క్షీణించింది.
అన్లాక్ ప్రక్రియ ప్రారంభం కావడం, ఆర్థిక కార్యకలాపాలు పుంజుకోవడం వల్ల తయారీ రంగం జూన్లో కాస్త కోలుకుంది. ఆత్మనిర్భర్ ప్యాకేజీ కింద ప్రభుత్వం ప్రకటించిన ఉద్దీపనలు ఈ రంగం నిలదొక్కుకునేందుకు ఉపయోగపడ్డాయి.
ఈ చర్యలతో మూడు నెలలు తిరిగేసరికి తయారీ రంగం 'ప్రతికూలం' నుంచి బయటపడింది. సెప్టెంబర్తో ముగిసిన త్రైమాసికంలో 0.6 శాతం వృద్ధి నమోదు చేసింది. ప్రభుత్వం తీసుకుంటున్న నిర్ణయాల వల్ల ఈ రంగం మరింత పుంజుకునే అవకాశం ఉంది. ఉత్పాదక ఆధారిత ప్రోత్సాహక(పీఎల్ఐ) పథకాన్ని 10 కీలక పరిశ్రమలకు వర్తింపజేయడం, వోకల్ ఫర్ లోకల్ ప్రచారం ఈ రంగానికి ఉత్తేజం కలిగించే అంశాలుగా ఉండనున్నాయి.
వ్యవసాయం..
లాక్డౌన్లో ఉత్పత్తి నిలిచిపోయి, ఆర్థిక కార్యకలాపాలు ఆగిపోయి, కీలక రంగాలన్నీ నేలచూపులు చూసిన వేళ దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థను ఆదుకుంది వ్యవసాయ రంగమే. అద్భుతమైన పనితీరుతో జీడీపీ వృద్ధిరేటు మరింత పడిపోకుండా వ్యవసాయ రంగం తోడ్పడింది. సంక్షోభంలో ఆశాకిరణంలా నిలిచింది. తయారీ రంగం చతికిల పడ్డ తొలి త్రైమాసికంలో 3.4 శాతం వృద్ధి నమోదు చేసింది. సెప్టెంబర్తో ముగిసిన రెండో త్రైమాసికంలోనూ అదే వృద్ధిరేటును రికార్డు చేసి ఆర్థిక వ్యవస్థకు ఆసరాగా నిలిచింది.
తొలినాళ్లలో పట్టణాల్లోనే అధిక కేసులు నమోదు కావడం, వలస కార్మికులు సొంతూళ్లకు పయనం కావడం వల్ల వ్యవసాయమే చాలా మందికి జీవనాధారమైంది. కూలీల సమస్య లేకపోవడం, వ్యవసాయ పనులపై ఆంక్షలు లేకపోవడం వల్ల ఈ రంగం మంచి పనితీరు కనబర్చింది. అయితే వ్యవసాయ రంగాన్ని వేధించే సమస్య మాత్రం లాక్డౌన్లోనూ పరిష్కారం కాలేదు. ఆహార ద్రవ్యోల్బణం గరిష్ఠ స్థాయిలో ఉన్నప్పటికీ.. రైతుల పంటలకు సరైన ధర లభించలేదు.
ఉద్యోగాలు..
లాక్డౌన్లో లెక్కలేనన్ని ఉద్యోగాలకు కోత పడింది. నిరుద్యోగం రికార్డు స్థాయిలో పెరిగిపోయింది. సెంటర్ ఫర్ మానిటరింగ్ ఇండియన్ ఎకానమీ(సీఎంఐఈ) గణాంకాల ప్రకారం ఏప్రిల్-మే నెలల్లో దేశంలో నిరుద్యోగ రేటు 23.5 శాతంగా నమోదైంది.
లాక్డౌన్ ముగిసి, ఆర్థిక కార్యకలాపాలు పుంజుకోవడం వల్ల నిరుద్యోగం కొంతమేర తగ్గింది. జూన్లో 11 శాతానికి పరిమితమైంది. సెప్టెంబర్లో మరింత మెరుగై 6 శాతానికి తగ్గింది. అయితే నవంబర్ మళ్లీ పెరిగిన నిరుద్యోగం... 6.5 శాతంగా నమోదైంది.
ఈ గణాంకాలు చూడ్డానికి బాగానే ఉన్నా.. పరిస్థితులు ఇంకా సద్దుమణగలేదు. సీఎంఐఈ గణాంకాల ప్రకారం.. 2020లో మార్చి నుంచి ఇప్పటివరకు ఆయా నెలల్లో నమోదైన ఉద్యోగాలు.. 2019తో పోలిస్తే చాలా తక్కువ. దీన్ని బట్టి ఉద్యోగాలు మరింతగా పెరగాలని అర్థమవుతోంది. దీంతోపాటు పనిగంటలు, వేతనాల్లో కోత వంటి సమస్యలు వేధిస్తున్నాయి.
ద్రవ్యోల్బణం..
భారత ఆర్థిక వ్యవస్థ ఏడాదికి పైగా అధిక ద్రవ్యోల్బణ పరిస్థితులను ఎదుర్కొంటోంది. ప్రధానంగా ఆహార ద్రవ్యోల్బణం ఎక్కువగా ఉంది. లాక్డౌన్లో సరఫరాల్లో అంతరాయం వల్ల తయారీదారులకు ఇబ్బందులు తలెత్తాయి. రిటైలర్లకు వ్యయాలు పెరిగిపోయాయి. ఫలితంగా ద్రవ్యోల్బణం పెరుగుతూ వచ్చింది.
వినియోగదారుల ధరల సూచీ(సీపీఐ) ప్రకారం.. రిటైల్ ద్రవ్యోల్బణం ఆర్బీఐ ప్రతిపాదిత లక్ష్యానికి పైనే కొనసాగింది. ఏప్రిల్లో 7.2 శాతానికి పెరిగి.. అక్టోబర్ నాటికి ఆరేళ్ల గరిష్ఠ స్థాయి అయిన 7.61 శాతానికి ఎగబాకింది. చివరకు నవంబర్లో 6.93 శాతానికి పడిపోయింది.
మున్ముందు..
కరోనా కారణంగా ఆర్థిక వ్యవస్థ తీవ్రంగా దెబ్బతిన్నప్పటికీ.. లాక్డౌన్ తర్వాత కార్యకలాపాలన్నీ పుంజుకున్నాయి. అంచనాలకు భిన్నంగా ఆర్థిక వ్యవస్థ మెరుగుపడింది. ఎంత వేగంగా వృద్ధి పతనమైందో.. అంతే వేగంగా గతిని అందుకుంది. ఆర్బీఐ సైతం 2020-21కి భారత వృద్ధి రేటును -9.5 శాతం నుంచి -7.5 శాతానికి సవరించింది. గ్రామీణ, పట్టణ ప్రాంతాల్లో డిమాండ్ పెరగడం వల్ల ఆర్థిక వ్యవస్థ పనితీరుకు డోకా ఉండబోదని తెలుస్తోంది.
