దక్షిణ కశ్మీర్లోని పుల్వామా జిల్లా ఆనంద్ ఆఫ్ కశ్మీర్గా ప్రసిద్ధి. ఇక్కడ పెద్దఎత్తున పాల ఉత్పత్తి జరగడమే ఇందుకు కారణం. అయితే... పాల ఉత్పత్తికి, ఆనంద్ అన్న పేరుకు సంబంధం ఏమిటి?
"ఆనంద్ అనేది మనదేశంలోని ఓ నగరం. అక్కడ భారీఎత్తున పాల ఉత్పత్తి జరిగింది. ఫలితంగా శ్వేత విప్లవం ప్రారంభమైంది."
--తాజాముల్ ఇస్లాం, పాల ఉత్పత్తి కేంద్రం యజమాని
గుజరాత్లో ఆనంద్ అనే ఓ జిల్లా ఉంది. ఇక్కడ పాల ఉత్పత్తి భారీగా జరుగుతుంది. అందుకే ఈ జిల్లాకు మిల్క్ సిటీ ఆఫ్ గుజరాత్గా పేరొచ్చింది. ఆసియాలోనే అతిపెద్ద పాల ఉత్పత్తిదారుగా ఈ జిల్లా ప్రసిద్ధి గాంచింది. ఈ తరహాలోనే పుల్వామా రోజుకు 8.5 లక్షల లీటర్ల పాలు ఉత్పత్తి చేస్తోంది. దక్షిణ కశ్మీర్లోని బనిహాల్ నుంచి, ఉత్తర కశ్మీర్లోని వివిధ ప్రాంతాలకు సరఫరా చేస్తారు. ఇక్కడ ఓ ప్రభుత్వ గుర్తింపు పొందిన ఓ సంఘం ఉంటుంది.
"పుల్వామాలో 62 నమోదిత పాల ఉత్పత్తి సంఘాలు ఉంటాయి. అక్కడినుంచే రోజూ పాల సేకరణ జరుగుతుంది."
--డా.అబ్దుల్ రషీద్, అధికారి
ఓ సాంకేతిక పరికరం ఉపయోగించి, పాల నాణ్యత కొలుస్తారు అధికారులు. దాని ఆధారంగా రైతులకు డబ్బు చెల్లిస్తారు. లీటరు పాలకు 25 నుంచి 35, 40 రూపాయల వరకూ ధర పలుకుతుంది.
"మొదట్లో లీటరు పాలు 25 రూపాయలకే అమ్మేవాళ్లం. వెన్నశాతం బట్టి, పాలనాణ్యత కొలుస్తారు. అలా పాలకు ధర నిర్ణయిస్తారు."
--రయీస్ అహ్మద్, రైతు
పుల్వామాలో ఒకప్పుడు 1.16 లక్షల పశువులు ఉండేవి. ప్రస్తుతం వాటి సంఖ్య 98వేలకు పడిపోయింది.
"మొదట్లో జిల్లావ్యాప్తంగా లక్షా 16 వేల పశువులు ఉండేవి. వాటిలో 82 వేలు పాలిచ్చే జంతువులు. ఇప్పుడైతే 98 వేల పశువులున్నాయి. కశ్మీర్లో పుల్వామాయే అధికమొత్తంలో పాలు ఉత్పత్తి చేస్తోంది."
--డా.అబ్దుల్ రషీద్, అధికారి
ఏటా ఒక్క పుల్వామాలో 3 కోట్ల లీటర్ల పాలు ఉత్పత్తవుతున్నాయి. స్థానికంగా పాల దిగుబడి మరింత పెంచేందుకు పశుసంవర్ధక విభాగం ఎన్నో పథకాలు ప్రవేశపెట్టింది. ఫలితంగా యువతకు విస్తృతంగా ఉపాధి లభించింది.
"ప్రభుత్వం పథకం ప్రకారం 5 నుంచి 50 ఆవులు కొనేవారికి...ఒక్క ఆవుకు 35 వేల రూపాయల చొప్పున రాయితీ అందిస్తున్నారు. ఉదాహరణకు ఓ ఆవు ధర 70 వేల రూపాయలు అయితే... 50% రాయితీతో ఆవును కొనుగోలు చేయవచ్చు."
--డా.అబ్దుల్ రషీద్, అధికారి
జిల్లాలో సుమారుగా 15 పాల సేకరణ కేంద్రాలున్నాయి. అక్కడి నుంచే పాలు సేకరించి, కశ్మీర్ వ్యాప్తంగా వివిధ ప్రాంతాలకు తరలిస్తారు. ఇక్కడి పాడికేంద్రాల్లో వేలాదిమంది యువతకు ఉపాధి దొరుకుతోంది.
ఇదీ చూడండి:కారును లాగిన పులి-వీడియో వైరల్