ఇప్పటికే కరోనాతో ప్రజల్లో భయాందోళనలు నెలకొన్న వేళ హిమాచల్ప్రదేశ్లో కొత్తగా నలుగురు స్క్రబ్ టైఫస్ అనే వ్యాధి బారినపడ్డారు. ఈ విషయాన్ని ఇందిరాగాంధీ వైద్య కళాశాల(ఐజీఎంసీ) ఆస్పత్రి డా. జనక్ రాజ్ మంగళవారం వెల్లడించారు. స్క్రబ్ టైఫస్ సోకిన చిగ్గర్స్ (లార్వా పురుగులు) కాటు ద్వారా ప్రజలకు ఈ వ్యాధి వ్యాపిస్తుంది.
స్క్రబ్ టైఫస్ అంటే?
స్క్రబ్ టైఫస్ను బుష్ టైఫస్ అని కూడా అంటారు. ఓరియెన్షియా సుసుగాముషి అనే బ్యాక్టీరియా ద్వారా ఈ వ్యాధి కలుగుతుంది. ఈశాన్య ఆసియా, ఇండోనేషియా, చైనా, జపాన్, భారత్, ఉత్తర ఆస్ట్రేలియాల్లో ఇది ఎక్కువగా వ్యాపిస్తోంది.
లక్షణాలు..
స్క్రబ్ టైఫస్ లక్షణాలు కూడా ఎన్నో ఇతర రోగాల లక్షణాలకు దగ్గరగా ఉంటాయి. పురుగు కుట్టిన 10 రోజుల్లో ఈ వ్యాధికి సంబంధించిన లక్షణాలు బయటపడుతుంటాయి. అవి..
- జ్వరం, చలి జ్వరం
- తల నొప్పి
- ఒళ్లు, కండరాల నొప్పులు
- పురుగు కుట్టిన చోట నల్లటిమచ్చ
- మానసిక మార్పులు (భ్రమ నుంచి కోమా వరకు)
- ఒంటిపై ఎర్రటి దద్దుర్లు
- తీవ్ర అనారోగ్యంతో ఉన్నవారికి అవయవాల వైఫల్యం, రక్తస్రావం జరిగి చికిత్స అందించకపోతే ప్రాణాంతకంగా మారే ప్రమాదం ఉంది.
చికిత్స ఎలా?
పై లక్షణాలు కనపడినా, ఈ వ్యాధి ప్రబలిన ప్రాంతాల్లో సంచరించినా ఆ సమాచారం వైద్యులకు వెల్లడించాలి. వైద్యులు.. రక్త పరీక్షలు చేయవచ్చు. టెస్టు రిపోర్టులు రావడానికి వారాల సమయం పడుతుంది. కాబట్టి అంతకన్నా ముందే చికిత్స ప్రారంభించే అవకాశం ఉంది.
ఈ చికిత్సలో డోక్సిసైక్లిన్ అనే యాంటీబయోటిక్ వాడతారు. అది అన్ని వయసుల వారికీ ఇవ్వొచ్చు. లక్షణాలు కనబడిన వెంటనే ఇది ఇస్తే త్వరగా కోలుకునే అవకాశం ఉంటుంది.
నివారణ ఎలా?
స్క్రబ్ టైఫస్ నివారణకు టీకా లేదు. వ్యాధి సోకిన చిగ్గర్స్కు దూరంగా ఉండటం వల్ల దాని నుంచి తప్పించుకోవచ్చు. చిగ్గర్స్ ఎక్కువగా ఉండే దట్టంగా ఉన్న పొదలు, అడువులకు వెళ్లకుండా ఉంటే మేలు.
ఒక వేళ మీరు బయట ఎక్కువగా తిరుగుతున్నట్లు అయితే..
- డీఈఈటీ లాంటి శక్తివంతమైన పదార్థాలు కలిగిన కీటక నాశిని(ఇన్సెక్ట్ రిపెల్లంట్) ద్రవాలను చిగ్గర్స్పై పిచికారీ చేయాలి.
- చర్మానికి రాసుకునేవాటిని సూచనల ఆధారంగా వాడాలి.
- సన్స్క్రీన్ లోషన్ లాంటివి పెట్టుకున్న తర్వాతే ఇన్సెక్ట్ రిపెల్లంట్లను పూసుకోవాలి.
చిన్నపిల్లలుంటే..
- చేతులు, కాళ్లు పూర్తిగా కప్పి ఉంచే బట్టలు వేయాలి. ఉయ్యాలలో ఉంటే దోమ తెరలు వాడాలి.
- చిన్నారుల చేతులు, కళ్లు, నోరు, శరీరంపై పగుళ్లు, చర్మ సమస్యలుంటే రిపెల్లంట్లను నేరుగా పూయొద్దు.
- పెద్దలైతే ఇన్సెక్ట్ రిపెల్లంట్ను ముందుగా చేతుల్లో స్ప్రే చేసిన తర్వాత మొహానికి రాసుకోవాలి.
పెరిమిత్రిన్..
పెరిమిత్రిన్.. చిగ్గర్స్ను చంపుతుంది. బూట్లు, బట్టలపై దానిని పిచికారీ చేస్తే పురుగులు రాకుండా ఉంటాయి. పెరిమిత్రిన్ను నేరుగా చర్మంపై వాడకండి.
ఇదీ చూడండి: అది..డెంగీ కాదు.. మలేరియా కాదు.. కానీ డేంజర్!