పాకిస్థాన్ కేంద్రంగా కార్యకలాపాలు సాగిస్తున్న ఉగ్రసంస్థ జైషే మహ్మద్ గత 20 సంవత్సరాల్లో రెండు సార్లు భారత్-పాకిస్థాన్లను యుద్ధం ముంగిట్లో నిలబెట్టింది.
2001లో భారత్ పార్లమెంటుపై జైషే ఉగ్రవాదులు దాడి చేసినప్పడు భారత్-పాక్ దాదాపు యుద్ధానికి దగ్గరగా వెళ్లాయి. ఇటీవల 2019 ఫిబ్రవరి 14న పుల్వామాలో సీఆర్పీఎఫ్ బస్సుపై చేసిన దాడితో రెండు దేశాల మధ్య మరోమారు అదే పరిస్థితి ఏర్పడింది.
నిఘా వర్గాల దగ్గరున్న సమాచారం ప్రకారం.... ఈ తీవ్రవాద సంస్థ 2017 నవంబర్ 27న పాకిస్థాన్లోని ఒకరా జిల్లాలో సమావేశం అయింది. ఇరు దేశాల సంబంధాలతో నిమిత్తం లేకుండా భారత్లో దాడులు కొనసాగించాలని తీర్మానించింది.
గత రెండు దశాబ్దాల్లో జైషే ఉగ్రసంస్థ చేసిన ఘాతుకాల్లో పఠాన్కోట్ వైమానిక స్థావరం, ఉరీ, జమ్ముకశ్మీర్ ఆసెంబ్లీ దాడులు ఉన్నాయి. జైషే మహ్మద్కు ఆల్ఖైదా సంస్థతో పాటు, ఒకప్పటి దాని అగ్రనేత ఒసామా బిన్ లాడెన్తో దగ్గరి సంబంధాలు ఉండేవి.
విమాన హైజాక్తో మొదలు...
1999 డిసెంబర్ 34న ఇండియన్ ఎయిర్లైన్స్ విమానాన్ని హైజాక్ చేశారు ఉగ్రవాదులు. ప్రయాణికులను విడిపించేందుకు 1999 డిసెంబర్ 31న మసూద్ అజార్తో పాటు బ్రిటీష్ సీక్రెట్ సర్వీసెస్కు చెందిన ఒమర్ షేక్ను విడుదల చేసింది భారత ప్రభుత్వం. వాల్ స్ట్రీట్ జర్నల్ ప్రతినిధి డేనియల్ పెర్ల్ను 2002 జనవరిలో హత్య చేయటం సహా అమెరికాలో 9/11 దాడులకు లక్ష డాలర్లు సమకూర్చాడు షేక్.
హైజాక్ ఘటన అనంతరమే జైషే మహ్మద్ను మసూద్ అజార్ స్థాపించాడు. ఈ ఉగ్రసంస్థ 2000, 2001 సంవత్సరాల్లో జమ్ముకశ్మీర్లో వరుస దాడులు చేసింది.
2000 ఏప్రిల్లో మసూద్ ముఠా చేసిన దాడిలో 30 మంది సైనికులు మరణించారు. 2000 జూన్లో శ్రీనగర్లోని ఒక బస్టాండు వద్ద ముగ్గురు పోలీసులు, 2001 అక్టోబర్ 1న జమ్ముకశ్మీర్ అసెంబ్లీపై బాంబు దాడి చేసి 31 మందిని పొట్టనపెట్టుకుంది జైషే మహ్మద్. 2001 డిసెంబర్ 13న భారత్ పార్లమెంటుపై చేసిన దాడిలో 9 మంది మరణించారు.
లాడెన్ కోసమే దాడి...
అమెరికాలో 9/11 దాడులు జరిగిన 3 వారాల్లోనే జమ్ముకశ్మీర్ అసెంబ్లీపై దాడి జరిగింది. అఫ్గానిస్థాన్లోని టోరా బోరా గుహల్లో ఉన్న బిన్ లాడెన్ అమెరికా సైన్యం నుంచి తప్పించుకున్న వారం రోజులకు భారత పార్లమెంటుపై దాడి జరిగింది.
ఈ గుహలకు ఒకవైపు నుంచి పాకిస్థాన్ సైన్యం పహారా ఉంది. అల్ఖైదాకు చెందిన వారందరినీ పాకిస్థాన్లో జైషే, లష్కరే తొయిబా అధీనంలో ఉన్న స్వర్గధామాలకు తరలించటంలో జైషే మహ్మద్ కీలకంగా వ్యవహరించింది. 9/11 దాడుల సూత్రదారుల్లో ఒకడైన ఖలీద్ షేక్ మహ్మద్ ఆల్ఖైదా సభ్యులకు కరాచీలో ఆశ్రయం కల్పించాడు.
టోరా బోరా గుహల్లో నుంచి లాడెన్ తరలివెళ్లేందుకు వీలుగా జైషే మహ్మద్ భారత్ పార్లమెంటుపై దాడి చేసిందనేది విశ్లేషకుల అభిప్రాయం. ఈ సంఘటనతో సరిహద్దుకు ఇరు దేశాల సైన్యం తరలివెళ్లింది. దీంతో పాకిస్థాన్ పశ్చిమ సరిహద్దు వద్ద పహారా తగ్గిపోయింది. ఇక్కడే ఉన్న టోరా బోరా గుహల్లో నుంచి అల్ఖైదా పాకిస్థాన్కు సురక్షితంగా తరలివెళ్లింది.
ఈ సంఘటన అనంతరం లాడెన్ను కనిపెట్టటానికి 10 సంవత్సరాలు పట్టింది. ఇది జైషేకు ఉన్న సామర్థ్యమని నిపుణుల విశ్లేషణ. అల్ఖైదా మన దేశంలో ప్రత్యక్ష దాడులు చేయలేదు. కానీ ఉగ్రవాదాన్ని పరోక్షంగా ప్రోత్సహించింది.
ద్వేషమే ఆయుధం...
మసూద్కు భారత్ అంటే విపరీతమైన ద్వేషం. అదే ద్వేషాన్ని జైషే మహ్మద్ సభ్యుల్లో నూరిపోసేవాడు. భారత్పై దాడులు చేసేలా శిక్షణ ఇచ్చేవాడు.