భారీ శతఘ్నలతో శత్రువుల గుండెల్లో గుబులు పుట్టించడంలోనే కాదు.. ఆ విశిష్ట ఆయుధ రూపకల్పనలోనూ తనకు ప్రావీణ్యం ఉందని భారత సైన్యం రుజువు చేసుకుంది. వీటి నాణ్యతను మెరుగుపరచి, దేశీయంగా ఉత్పత్తి చేయాలన్న ప్రభుత్వ ఆలోచనను ఆచరణలోకి తీసుకురావడంలో కీలక పాత్ర పోషించింది. భవిష్యత్లో ఈ భారీ ఆయుధాలను దిగుమతి చేసుకోవాల్సిన అవసరాన్ని చాలా వరకూ తప్పించింది. శతఘ్ని దళాన్ని 'గాడ్ ఆఫ్ వార్'గా పిలుస్తుంటారు. యుద్ధ ఫలితాన్ని నిర్డేశించండంలో ఈ విభాగానిది కీలక పాత్ర. కార్గిల్ పోరులో బోఫోర్స్ శతఘ్నలు నిర్ణయాత్మక పాత్ర పోషించాయి. అయితే ఈ భారీ తుపాకుల కొనుగోలు వ్యవహారంపై తీవ్ర అవినీతి ఆరోపణలు రావటం వల్ల దశాబ్దాలుగా ప్రభుత్వాలు శతఘ్నలను కొనుగోలు చేయడానికి సంశయించాయి. దీంతో ఈ భారీ తుపాకులకు కొరత ఏర్పడింది. ఈ నేపథ్యంలో బోఫోర్స్కు సంబంధించిన ఆధునిక వెర్షన్ 'ధనుష్' ను దేశీయంగా రూపొందించాలని భారత్ నిర్ణయించింది. రక్షణ శాఖ ఆధ్వర్యంలోని జబల్పుర్ 'గన్ క్యారేజ్ ఫ్యాక్టరీ' (జీసీఎఫ్)కి ఈ బాధ్యతను అప్పగించింది. ఈ ప్రక్రియలో సైన్యంలోని శతఘ్ని దళం కూడా పాలు పంచుకుంది. బ్రిగేడియర్ హోదా అధికారి నేతృత్వంలో ఒక బృందాన్ని జీసీఎఫ్కు పంపింది. వీరు కర్మాగార ఇంజినీర్లతో కలిసి పని చేశారు. దీంతో వినియోగదారుడు కూడా తయారీ ప్రక్రియలో భాగస్వామిగా చేరినట్లయింది. మొత్తం మీద ఇది అద్భుత ఫలితాన్ని ఇచ్చింది.
ధనుష్ శతఘ్ని విజయవంతంగా అన్ని పరీక్షలు పూర్తి చేసుకొని సైన్యం అమ్ముల పొదిలో చేరింది. గత ఏడాది భారత సైన్యం 114 ధనుష్ల కోసం ఆర్డర్లిచ్చింది. ఇవి 2022 నాటికి అందే అవకాశం ఉంది. మొత్తం మీద ఈ శ్రేణికి చెందిన 400 శతఘ్నులను సైన్యం కొనుగోలు చేసే వీలుంది. ధనుష్ అనుభవం నేపథ్యంలో మరో శతఘ్ని.. అడ్వాన్డ్స్ టోవ్డ్ ఆర్డిలరీ గన్ సిస్టమ్ (అటాగ్స్) తయారీ ప్రక్రియలోనూ సైన్యం ఇదే వ్యూహాన్ని అనుసరించింది. అటాగ్స్ను రూపొందిస్తున్న రక్షణ పరిశోధన, అభివృద్ధి సంస్థ (డీఆర్డీవో) వద్దకు తన బృందాన్ని పంపింది. ఇది కూడా అద్భుత ఫలితాన్ని సాధించింది. ప్రస్తుతం ఈ ఆయుధం తుది పరీక్షల దశలో ఉంది. ధనుష్ అటాగ్స్లో భారీగా దేశీయ భాగాలు, సాంకేతిక పరిజ్ఞానాన్ని ఉపయోగించారు.
నాడు చివర్లో... ఇప్పుడు మొదట్లో...
గతంలో ఆయుధం పూర్తిగా సిద్ధమయ్యాక పరీక్ష దశలోనే సైన్యాన్ని పిలిచేవారు. అందుకు భిన్నంగా అభివృద్ధి దశ నుంచి భాగస్వామ్యం కల్పించడం వల్ల శతఘ్ని దళానికి కూడా 'యాజమాన్య భావన' కలుగుతుందని ఉన్నతాధికారులు చెప్పారు. రక్షణ ప్రాజెక్టుల్లో చాలా వరకూ జాప్యానికి ప్రధాన కారణం.. పౌర ఉన్నతాధికారుల ఆలసత్వమే. తాజా నమూననాతో ఈ పరిస్థితి మారింది. డిజైన్, అభివృద్ధి, ఉత్పత్తి దశలోనూ సైన్యానికి ప్రమేయం ఉండటం వల్ల ప్రక్రియ మొత్తం సాఫీగా సాగిపోయింది. ఈ ఆయుధాలను భారత అమ్ములపొదిలో చేర్చడమూ సులువైంది. ఇది ఆయుధ అభివృద్ధి ప్రక్రియకు ఒక అద్భుత నమూనాగా నిలుస్తుందని ఓ ఉన్నతాధికారి 'ఈటీవీ భారత్'తో తెలిపారు. 'భారత్లో తయారీ' ప్రక్రియపై సానుకూల ప్రభావాన్ని చూపుతుందన్నారు.
ఇప్పుడు మరిన్ని ఆయుధాలు..
చాలా కాలం పాటు బోఫోర్స్ 155 ఎంఎం శతఘ్ని.. భారత ఆర్టిలరీ దళానికి ప్రధాన ఆయుధంగా ఉండేది. ఇప్పుడు ధనుష్, అటాగ్స్, కె9 వజ్ర, ఎం-777 శతఘ్నులు భారత్ వద్ద అందుబాటులో ఉన్నాయి. ధనుష్,..155 ఎంఎం, 45 క్యాలిబర్ శతఘ్ని. దీని పరిధి 38 కిలోమీటర్లు. అటాగ్స్కు 152 ఎంఎం, 52 క్యాలిబర్ ఉంది. 48 కిలోమీటర్ల దూరంలోని లక్ష్యాలను ఇది ఛేదించగలదు. కే9 వజ్ర స్వయం చోదిత సామర్థ్యమున్న శతఘ్ని దక్షిణ కొరియా సాంకేతిక పరిజ్ఞానంతో తయారైంది. 43 కిలోమీటర్ల దూరంలోని లక్ష్యాలను నాశనం చేయగలదు. తేలికపాటి ఎం-777 శతఘ్నులను అమెరికా నుంచి భారత్ సమకూర్చుకుంది. ఇవి 30 కిలోమీటర్ల దూరంలో లక్ష్యాల పైకి భారీ గుళ్లను ప్రయోగించగలవు.
