స్వాతంత్య్ర ఉద్యమంలో భాగంగా.. మహాత్మాగాంధీ ఉమ్మడి కడప జిల్లాలో రెండుసార్లు పర్యటించారు. జిల్లాలోని పలు పట్టణాల్లో పర్యటించిన గాంధీజీ.. ప్రజలను ఉద్యమం వైపు చైతన్యం చేసేలా అవగాహన సదస్సు నిర్వహించారు. రాజంపేటలో 1921 సెప్టెంబర్‌ 28న తొలిసారి పర్యటించారు గాంధీజీ. విదేశీ వస్తు బహిష్కరణ చేసి స్వదేశీ ఉద్యమానికి ఊతమివ్వాలని పిలుపునిచ్చారు. ఆ మరుసటి రోజు కడపలో పర్యటించి.. నూకల వెంకటసుబ్బయ్య, భూతపురి నారాయణస్వామికి ఉద్యమ ఆహ్వాన పత్రాన్ని అందజేశారు. జాతిపిత ఉద్యమ స్ఫూర్తి, పోరాటాలపై అప్పట్లో సాహితీవేత్తలు కవితాగానం చేశారు.
1929 మే 17న రెండోసారి కడప జిల్లాలో పర్యటించారు గాంధీ. కొండాపురం, మంగపట్నం, ముద్దనూరు ప్రజలతో మమేకమై.. ఉద్యమ స్ఫూర్తిని రగిల్చారు. చిలంకూరులో 940 మంది, నిడుజువ్విలో 500 మందితో గ్రామసభలు నిర్వహించారు. మరుసటి రోజు ప్రొద్దుటూరులో కన్యకాపరమేశ్వరి ఆలయాన్ని సందర్శించారు. వసంతపేట పురపాలిక ఉన్నత పాఠశాలలో.. బహిరంగసభలో ప్రసంగించారు. కడప పాత కలెక్టరేట్ ఎదురుగా ఉన్న ఇంట్లో.. గాంధీజీ రెండు రోజులు బస చేశారు. స్వాతంత్య్ర ఉద్యమానికి తమ వంతు సాయంగా ఆ కుటుంబానికి చెందిన మహిళ.. బంగారు గాజులు విరాళంగా ఇచ్చినట్లు చెబుతారు. ఆ ఇంటికి హౌస్‌ ఆఫ్‌ కడప గాంధీ, శాంతినికేతన్‌-1929 అనే పేర్లు పెట్టారు. ఇప్పటికీ ఆ పేర్లు చెక్కు చెందకుండా ఆ ఇంటి వారసులు జాగ్రత్తపడుతున్నారు.
చెన్నూరు, పులివెందుల, ప్రొద్దుటూరు, రాయచోటి, సుండుపల్లి మండలాల్లో అనేక మంది స్వాతంత్య్ర సమరయోధులు ఉన్నారు. చెన్నూరుకు చెందిన బాలయల్లారెడ్డి.. పోరాట జ్ఞాపకాలను గుర్తుచేసుకున్నారు. 1942లో గాంధీజీ పిలుపు మేరకు క్విట్ ఇండియా ఉద్యమంలో ఈ ప్రాంతానికి చెందిన 15 మంది యువకులు చురుగ్గా పాల్గొన్నట్లు ఆయన తెలిపారు. బ్రిటీష్ వాళ్లు తమను జైళ్లో బంధించారని చెప్పారు. బాలయల్లారెడ్డి తండ్రి కూడా ఉద్యమంలో చురుగ్గా పాల్గొని జైలు శిక్ష అనుభవించారు. స్వరాజ్యం సిద్ధించిన రోజున.. చెన్నూరులో గుర్రాలపై స్వారీ చేస్తూ జాతీయజెండాను ఎగురవేశామని బాలయల్లారెడ్డి గుర్తుచేసుకున్నారు.
ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవ్‌లో భాగంగా.. జిల్లాలోని స్వాతంత్య్ర సమరయోధులను యంత్రాంగం సన్మానిస్తోంది. అందులో భాగంగా.. చెన్నూరుకు చెందిన బాలయల్లారెడ్డిని.. జిల్లా కలెక్టర్, ఎస్పీ ఆయన ఇంటికి వెళ్లి సత్కరించారు.
ఇవీ చూడండి :
