ইন্টাৰনেশ্যনেল ডেস্ক, 21 জুন : প্ৰতি বছৰে 22 জুনত বিশ্ব বৰ্ষাৰণ্য দিৱস পালন কৰা হয় ৷ বৰ্ষাৰণ্য অংশীদাৰিত্ব নামৰ এটা ফাউণ্ডেশ্যনে আৰম্ভ কৰা এই অনুষ্ঠানটোৱে 2017 চনত স্বীকৃতি লাভ কৰে ৷
বৰ্ষাৰণ্যই আমাৰ গ্ৰহটোক জীয়াই ৰাখিছে ৷ ই বিশ্বৰ আধা সংখ্যক প্ৰাণী তথা প্ৰজাতিৰ বাসস্থান, ইহঁতে আমাক মিঠা পানী যোগান ধৰে আৰু আমাৰ জলবায়ু সুস্থিৰ কৰি ৰখাৰ বাবে ই অতি প্ৰয়োজনীয় ৷ তথাপিও প্ৰতি ছেকেণ্ডত ডেৰ হেক্টৰ মাটিত বৰ্ষাৰণ্য হেৰাই যায়, আনহাতে প্ৰতি বছৰে 7.8 কোটি হেক্টৰ বহুমূলীয়া বৰ্ষাৰণ্য ধ্বংস হয় ৷ সেইবাবেই বনাঞ্চল ধ্বংসৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিবলৈ, জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰভাৱ হ্ৰাস কৰিবলৈ, ভৱিষ্যত প্ৰজন্মৰ বাবে আমাৰ বৰ্ষাৰণ্যসমূহ সুৰক্ষিত কৰিবলৈ নিৰ্ণায়ক পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিবলৈ বিশ্ব বৰ্ষাৰণ্য দিৱসৰ সৃষ্টি কৰা হৈছে ৷
বিশ্ব বৰ্ষাৰণ্য দিৱসৰ ইতিহাস :
2017 চনৰ 22 জুনত প্ৰথম বিশ্ব বৰ্ষাৰণ্য দিৱস উদযাপন কৰা হৈছিল, যেতিয়া টেক্সাছৰ অষ্টিনত অৱস্থিত বৰ্ষাৰণ্য অংশীদাৰিত্ব (Rainforest Partnership) নামৰ অ-লাভজনক পৰিৱেশ সংস্থাটোৱে এই বিশ্বব্যাপী অনুষ্ঠানটো আৰম্ভ কৰিছিল ৷ এই পদক্ষেপৰ লক্ষ্য আছিল বৰ্ষাৰণ্যৰ গুৰুত্ব আৰু গ্ৰহটোলৈ ইয়াৰ অমূল্য অৱদানৰ বিষয়ে সজাগতা সৃষ্টি কৰা ৷ 2021 চনত বিশ্ব বৰ্ষাৰণ্য দিৱস সন্মিলন আৰম্ভ হৈছিল সকলো খণ্ডৰ লোক আৰু সংগঠনক একত্ৰিত কৰাৰ উদ্দেশ্যেৰে ৷
বিশ্ব বৰ্ষাৰণ্য দিৱসে পৰিৱেশৰ সমৰ্থক আৰু সংবাদ মাধ্যমকে ধৰি 70ৰো অধিক বিশ্ব অংশীদাৰৰ পৰা সমৰ্থন লাভ কৰিছে ৷ বৰ্ষাৰণ্য সংৰক্ষণৰ ক্ষেত্ৰত ইতিবাচক পদক্ষেপ ল’বলৈ চেষ্টা কৰা বৈচিত্ৰময় সংগঠনৰ সমৰ্থনত 22 জুনত অনুষ্ঠিত হোৱা বাৰ্ষিক অনুষ্ঠানত পৰিণত হৈছে ৷ বৰ্ষাৰণ্য অংশীদাৰিত্ব ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ অৰ্থনৈতিক আৰু সামাজিক পৰিষদৰ এক সংযুক্ত সদস্য, ইয়াৰ মিছনক আৰু অধিক বৃদ্ধি কৰিছে ৷
লগতে পঢ়ক : আজি বিশ্ব সংগীত দিৱস; এই দিনটোৰ আৰম্ভণি কেনেকৈ হৈছিল জানেনে ? - World Music Day 2024
বৰ্ষাৰণ্যৰ গুৰুত্ব-
জলবায়ু : বনাঞ্চলসমূহ জটিল পৰিৱেশ তন্ত্ৰ, ই গ্ৰহটোৰ প্ৰায়বোৰ প্ৰজাতিৰ বাসস্থান আৰু প্ৰায় এক বিলিয়ন লোকৰ জীৱিকাৰ উৎস ৷ বছৰি কোটি কোটি মেট্ৰিক টন CO2 শোষণ কৰি জলবায়ু পৰিৱৰ্তন লাঘৱ কৰাত এই অৰণ্যই গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে ৷
জলচক্ৰ : বিশ্ব জলচক্ৰত বৰ্ষাৰণ্যই উল্লেখযোগ্য ভূমিকা পালন কৰে ৷ বৰষুণ শোষণ কৰি আৰ্দ্ৰতাৰ ৰূপত পুনৰ বায়ুমণ্ডললৈ এৰি দিয়ে ৷ এই প্ৰক্ৰিয়াই স্থানীয় আৰু সমগ্ৰ বিশ্বতে বৰষুণৰ ধৰণ আৰু জলবায়ু নিয়ন্ত্ৰণ কৰাত সহায় কৰে ৷
ফাৰ্মাচী : আমাৰ আধুনিক ঔষধৰ 25 শতাংশতকৈ অধিক গ্ৰীষ্মমণ্ডলীয় বন উদ্ভিদৰ পৰা উৎপত্তি হয় ৷ তথাপিও আমি এই আচৰিত উদ্ভিদবোৰৰ 1 শতাংশহে ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ শিকিছো, গতিকে বাকী 99 শতাংশৰ সৈতে পৰীক্ষা-নিৰীক্ষা কৰিব পাৰিলে কি সম্ভাৱনা আছে সেইটো কল্পনা কৰক ৷ আমেৰিকাৰ ৰাষ্ট্ৰীয় কেন্সাৰ ইনষ্টিটিউটৰ মতে, কেন্সাৰ প্ৰতিৰোধী গুণ থকা সকলো ঔষধৰ দুই তৃতীয়াংশতকৈ অধিক বৰ্ষাৰণ্যৰ উদ্ভিদৰ পৰা আহে ৷
জীৱিকা : লাখ লাখ মানুহ বৰ্ষাৰণ্য আৰু ইয়াৰ আশে-পাশে বাস কৰে আৰু জীৱিকাৰ বাবে ইয়াৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল ৷ খাদ্য, আশ্ৰয়, সম্পদৰ বাবে অৰণ্যৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে ৷ তদুপৰি বৰ্ষাৰণ্যই পৰ্যটন আৰু বহনক্ষম বনজ সম্পদৰ দৰে খণ্ডৰ জৰিয়তেও নিয়োগ আৰু অৰ্থনীতিত সহায় কৰে ৷
লগতে পঢ়ক : বিশ্ব জিৰাফ দিৱস উদযাপনৰ লক্ষ্য কি ? - World Giraffe Day
বিশ্বব্যাপী বনাঞ্চল ধ্বংস : 2030 চনৰ ভিতৰত বনাঞ্চল ধ্বংস বন্ধ কৰাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিয়া দেশসমূহে প্ৰয়োজনীয় ব্যৱস্থা ৰূপায়ণ নকৰাত বিশ্বৰ বনাঞ্চলসমূহ সুৰক্ষিত কৰাৰ সময় শেষ হৈ গৈ আছে বুলি 2024 চনৰ 10 জুনত প্ৰকাশ পোৱা ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ প্ৰতিবেদনত সকীয়াই দিয়া হৈছে ৷ এফ এ অ’ৰ তথ্য অনুসৰি 2015 চনৰ পৰা 2020 চনৰ ভিতৰত বিশ্বব্যাপী বনাঞ্চল ধ্বংসৰ হাৰ বছৰি 7.51 মেগাহাটা হেক্টৰ আছিল ৷ গ্ল’বেল ফৰেষ্ট ৱাচ ৰিপ’ৰ্ট অনুসৰি 2002 চনৰ পৰা 2023 চনলৈকে বিশ্বজুৰি মুঠ 76.3 মেগা হেক্টৰ আৰ্দ্ৰ প্ৰাথমিক বনাঞ্চল হেৰুৱাইছিল, যিটো একে সময়ছোৱাত ইয়াৰ মুঠ গছৰ আৱৰণৰ ক্ষতিৰ 16 শতাংশ ৷ এই সময়ছোৱাত বিশ্বজুৰি আৰ্দ্ৰ প্ৰাথমিক বনাঞ্চলৰ মুঠ ক্ষেত্ৰফল 7.4 শতাংশ হ্ৰাস পাইছে ৷
ভাৰতৰ শীৰ্ষ বৰ্ষাৰণ্যসমূহ :
আন্দামান আৰু নিকোবাৰ দ্বীপপুঞ্জ – ক্ৰান্তীয় চিৰসেউজ অৰণ্য
অসম – আনস্পইল এছকেপছ
উত্তৰ-পশ্চিম ঘাটৰ আৰ্দ্ৰ পৰ্ণপাতী অৰণ্য – উদ্ভিদ আৰু প্ৰাণীৰে সমৃদ্ধ
দক্ষিণ-পশ্চিম ঘাট আৰ্দ্ৰ পৰ্ণপাতী অৰণ্য – ডেক্কানৰ প্ৰজাতি সমৃদ্ধ অঞ্চল
ব্ৰহ্মপুত্ৰ উপত্যকাৰ অৰ্ধচিৰসেউজ অৰণ্য – সাৰুৱা মাটিৰ গৃহ
ওড়িশা অৰ্ধচিৰসেউজ অৰণ্য – চকুৰ চিকিৎসা
বিশ্বৰ 10 খন বৃহৎ বৰ্ষাৰণ্য-
আমাজন
কংগো বৰ্ষাৰণ্য
বোছাৱাছ বায়’স্ফিয়াৰ ৰিজাৰ্ভ
ডেইণ্ট্ৰি বৰ্ষাৰণ্য
দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ বৰ্ষাৰণ্য
টংগাছ ৰাষ্ট্ৰীয় বনাঞ্চল
কিনাবালু ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান
মণ্টেভেৰ্ডে ক্লাউড ফৰেষ্ট ৰিজাৰ্ভ
সিংহাৰাজা বন সংৰক্ষিত বনাঞ্চল
ভালডিভিয়ান নাতিশীতোষ্ণ বৰ্ষাৰণ্য
লগতে পঢ়ক : মানৱতাবাদৰ সজাগতা প্ৰচাৰৰ উদ্দেশ্যে বিশ্ব মানৱতাবাদী দিৱস - World Humanist Day
