ଦମାସକସର ପତନ କାବୁଲ, ଢାକା, କଲମ୍ବୋ ଘଟଣାକୁ ମନେ ପକାଇଥାଏ ଯେଉଁଠାରେ ଦେଶର ମୁଖ୍ୟ ନିଜ ଦେଶ ଛାଡିବାକୁ ବାଧ୍ୟ ହୋଇଥିଲେ । ଅସଦ ଶାସନ ଏବଂ ସଶସ୍ତ୍ର ଗୋଷ୍ଠୀ ମଧ୍ୟରେ ଦୀର୍ଘ ଏବଂ ରକ୍ତାକ୍ତ ବିବାଦ ଡିସେମ୍ବର 8ରେ ଅସଦ ସରକାରଙ୍କ ପତନ ସହ ସମାପ୍ତ ହୋଇଛି । ବିଦ୍ରୋହୀ ଗୋଷ୍ଠୀ ଦମାସକସକୁ ଦଖଲ କରିବା ସହ ଅସଦଙ୍କୁ ଋଷିଆ ଚାଲିଯିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରିଛନ୍ତି । ସେଠାରେ ତାଙ୍କର ଦୀର୍ଘ ଦିନର ସହଯୋଗୀ ଭ୍ଲାଦିମିର ପୁଟିନ ଆଶ୍ରୟ ଦେଇଛନ୍ତି ।
ସିରିୟାର ବର୍ତ୍ତମାନର ସ୍ଥିତିକୁ ଶ୍ରୀଲଙ୍କା ଏବଂ ବାଂଲାଦେଶ ସହିତ ତୁଳନା କରାଯାଇପାରେ, ଯେଉଁଠାରେ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଅସ୍ଥିରତା ସରକାରକୁ ଗାଦିଚ୍ୟୁତ କରିବା ସହ ଛାତ୍ର ନେତୃତ୍ୱ ଦେଶକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିଥିଲା କିମ୍ବା ଆଫଗାନିସ୍ତାନ ଯେଉଁଠାରେ ତାଲିବାନ ସମଗ୍ର ଦେଶକୁ ନିଜ ନିୟନ୍ତ୍ରଣକୁ ନେଇଥିଲା ।
ତେବେ ନିକଟରୁ ଦେଖିଲେ ଜଣାପଡେ ଯେ, ଏହା କେବଳ ଜଣେ ଅତ୍ୟାଚାରୀ ଶାସକ ବିରୋଧରେ ଲୋକଙ୍କ ଲଢେଇ ନୁହେଁ ବରଂ ଏହି ସଂଘର୍ଷର ବ୍ୟାପକ ରୂପ ରହିଛି । ୨୦୧୧ ମସିହାରେ ସିରିୟାରେ ହୋଇଥିବା ଜନ ବିଦ୍ରୋହ ହିଂସାତ୍ମକ ରୂପ ନେଇଥିଲା । ଅସଦ ସରକାର ଏହି ଜନ ବିଦ୍ରୋହକୁ କଠୋର ଭାବେ ଦମନ କରିଥିଲେ । ବିକ୍ଷୋଭକାରୀଙ୍କୁ ଜେଲ ପଠାଯିବା ସହ ସେମାନଙ୍କୁ ନିର୍ଯାତନା ଦିଆଯାଇଥିଲା । ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅନେକ ନିଖୋଜ ମଧ୍ୟ ହୋଇଯାଇଥିଲେ । ଏହାମଧ୍ୟରେ ଅନେକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଦେଶ ମଧ୍ୟପ୍ରାଚ୍ୟରେ ନିଜର ପ୍ରଭୁତ୍ୱ ଜାହିର କରିବା ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା ଆରମ୍ଭ କରିଦେଇଥିଲେ ।
ଇସ୍ରାଏଲ ବିରୋଧରେ ସଂଘର୍ଷକୁ ଇନ୍ଧନ ଯୋଗାଇଥିବା ଶକ୍ତିଗୁଡିକ ହେଲା ଅସଦ ଏକଛତ୍ରବାଦୀ ଶାସନ, ଲେବାନନ୍ ହିଜବୁଲ୍ଲା ଏବଂ ଇରାନର ରିଭୋଲ୍ୟୁସନାରୀ ଗାର୍ଡ । ଅସଦ ଶାସନ ଅଧୀନରେ ସିରିୟାରେ ଅବସ୍ଥା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଶୋଚନୀୟ ହୋଇ ପଡିଥିଲା । ବିଶେଷ କରି ଇସ୍ରାଏଲ୍-ହମାସ୍ ବିବାଦ ପରେ ଏହାର ଗୁରୁତର ପ୍ରଭାବ ଉଭୟ ଲେବାନନ୍ ଅର୍ଥନୀତି ଏବଂ ଇରାନର ଅର୍ଥନୀତି ଉପରେ ପଡିଥିଲା । 'ହମାସ' ଯୁଦ୍ଧର ସାମ୍ନା କରିବା ପରେ ଅସଦ ତାଙ୍କ ସାମରିକ ସୈନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ଦରମା ଦେବାରେ ଅସମର୍ଥ ଥିବାରୁ ବିଦ୍ରୋହୀ ଗୋଷ୍ଠୀ ଶକ୍ତି ହାସଲ କରି ଏକ ସମନ୍ୱିତ ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ଆଲେପ୍ପୋ, ଇଡଲିବ ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ସାମା ଦେଇ ଜାରି ରହି ଶେଷରେ ଦମାସକସକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରି ସବୁ ଦିଗରୁ ଏକୀକୃତ ଆକ୍ରମଣ ହେତୁ ବଶର ଅଲ ଅସଦ 50 ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ରାଜବଂଶର ଶାସନ ଛାଡି ପଳାଇବାକୁ ବାଧ୍ୟ ହୋଇଥିଲେ। ଦେଶର ସବୁଠାରୁ ବଡ ସଶସ୍ତ୍ର ଗୋଷ୍ଠୀ HTS (ହୟାତ୍ ତହରିର ଅଲ୍-ସାମ୍) ଯାହା ଦମାସକସ ସମେତ ଦେଶର ପ୍ରମୁଖ ସାମରିକ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନକୁ ନିଜ ନିୟନ୍ତ୍ରଣକୁ ନେଇଥିଲା ।
ସିରିଆ ସ୍ଥିତି ଓ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଦେଶ ଗୁଡିକର ପ୍ରତିକ୍ରିୟାକୁ ଦେଖି ଏହା କୁହାଯାଇପାରେ ଯେ ମଧ୍ୟପ୍ରାଚ୍ୟର ପଶ୍ଚିମ ଦେଶ ଗୁଡିକୁ ଏହା ରଣନୈତିକ ସୁବିଧା ପ୍ରଦାନ କରୁଛି ଓ ଇରାନକୁ ଏହାର କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଉଛି । ଅସଦ ଶାସନର ପତନର କାରଣ ହେଉଛି ଆକ୍ସିସ୍ ଅଫ୍ ରେଜିଷ୍ଟାନ୍ସ, ତେହେରାନର ଦଶନ୍ଧି ଧରି ଚାଲିଆସୁଥିବା ରଣନୀତି ଓ ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ଆତଙ୍କବାଦୀ ଗୋଷ୍ଠୀଙ୍କୁ ସମର୍ଥନ କରିବା । ସମଗ୍ର ପଶ୍ଚିମ ଏସିଆରେ ଇସ୍ରାଏଲ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଲଢେଇ ଜାରି ରଖିବା ପାଇଁ ଯାହା ଆବଶ୍ୟକ ଥିଲା ତାହା ସମର୍ଥନ କରିବାରେ ସିରିୟା ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲା ।