ಹೈದರಾಬಾದ್: ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವವು ರೋಮಾಂಚಕವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಇತ್ತೀಚಿನ ಚುನಾವಣೆಗಳು ನಿಸ್ಸಂದೇಹವಾಗಿ ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಿವೆ. ಚುನಾವಣೆ ಫಲಿತಾಂಶವು ಎನ್‌ಡಿಎಗೆ ಜನಾದೇಶ ನೀಡಿದರೆ, ಪ್ರತಿಪಕ್ಷಗಳು ಮೊದಲಿಗಿಂತ ಬಲವಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿವೆ. ಇದು ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ಭಾರತೀಯ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವಕ್ಕೆ ಆರೋಗ್ಯಕರ ಬೆಳವಣಿಗೆ. ಹೊಸ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಬಗ್ಗೆ ಆಸಕ್ತಿ ಸಂಗತಿಯೆಂದರೆ ಉತ್ತಮ ಆಡಳಿತಕ್ಕಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಕಲ್ಪ ಮಾಡಿದೆ.
ಇದು ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತದ ಮೇಲಿನ ಚರ್ಚೆಗೂ ಕರೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವವು ಉತ್ತಮ ಆಡಳಿತದ ಸಂಕೇತವಾಗಿದ್ದರೂ, ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತದ ಕಾರ್ಯವೈಖರಿಯು ವಿರೋಧಾಭಾಸವಾಗಬಹುದು. ಏಕೆಂದರೆ, ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ. ಎರಡನೆಯದಾಗಿ, ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವಗಳು ಯಾವಾಗಲೂ ಗೊಂದಲಮಯ ರಾಜಕೀಯವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತವೆ.
ಈ ಎರಡು ಅಂಶಗಳು ಅದರ ನವ-ಉದಾರವಾದಿ ಪದದ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ 'ಆಡಳಿತ'ವನ್ನು ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿಸುತ್ತದೆ. ಸರ್ಕಾರ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಆಡಳಿತ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ನವ-ಉದಾರವಾದಿ ಸುಧಾರಣೆಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲು, ಲವಲವಿಕೆಯುಳ್ಳ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ತೀವ್ರ ವಿರೋಧವನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದೆ. ನವ-ಉದಾರವಾದಿ ಆಡಳಿತ ಸುಧಾರಣೆಗಳಿಗೆ ವಿರೋಧವು ವಿಪಕ್ಷಗಳಿಂದ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಅಧಿಕಾರಶಾಹಿಯ ವಿವಿಧ ಸ್ತರಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಪಾಲುದಾರರಿಂದಲೂ ಬರುತ್ತದೆ.
ನವ-ಉದಾರವಾದಿ ಸುಧಾರಣೆಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಅನುಭವದಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಆಡಳಿತದ ಅನ್ವೇಷಣೆಯಲ್ಲಿ ವಿಫಲವಾಗಿವೆ. ಅದು ಆಡಳಿತದ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ ವಿಫಲತೆ ಕಂಡಿವೆ. ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಆಡಳಿತ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತ ಸುಧಾರಣೆಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುವುದು ಏಕ-ರೇಖಾತ್ಮಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲ ಎಂದು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಾಹಿತ್ಯವು ನಮಗೆ ಆಗಾಗ್ಗೆ ನೆನಪಿಸುತ್ತದೆ. ಆಗಾಗ್ಗೆ ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಪುನರಾವರ್ತನೆ ಎಂದೂ ತಿಳಿದಿದೆ.
ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವವು ಚರ್ಚೆ, ಮಾತುಕತೆ, ಮನವೊಲಿಸುವುದು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಉದಾರವಾದಿ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವವನ್ನು ಚರ್ಚೆಯ ಮೂಲಕ ಸರ್ಕಾರ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹೊಸ ಎನ್‌ಡಿಎ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಅದರ ಪಾಲುದಾರರು ಆಡಳಿತ ನಡೆಸಲು ಬಯಸಿದರೆ, ಅವರು ಇದನ್ನು ಗಮನಿಸಬೇಕು. ಸಮ್ಮಿಶ್ರ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಇದು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷಗಳ ಬೇಡಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಒಕ್ಕೂಟದ ಆಂತರಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ವಿಪಕ್ಷಗಳ ಟೀಕೆಗಳಷ್ಟೇ ಮಹತ್ವವನ್ನು ನೀಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.