కొన్ని సంక్షోభాలు కొత్త మార్పులకు వేదికవుతాయి. కొవిడ్వల్ల ప్రపంచవ్యాప్తంగా పని పరిస్థితుల్లో గుణాత్మక మార్పు కనిపిస్తోంది. యంత్ర వినియోగం మునుపటితో పోలిస్తే గణనీయంగా పెరిగింది. నిజానికి దశాబ్దాల క్రితమే భారత్లో యాంత్రీకరణ మొదలైంది. ఎంతోమంది ఉద్యోగాలు కోల్పోయి వీధిన పడ్డారు. హిందీలో బీఆర్ చోప్రా దర్శకత్వంలో రూపొందిన 'నయా దౌర్' చిత్రంలో ఈ పరిణామ క్రమాన్ని స్పష్టంగా చూపించారు. ఆ చిత్రంలో కథానాయకుడు దిలీప్ కుమార్ జట్కాబండీ నడుపుకొని జీవనం సాగిస్తుంటాడు. ఆ గ్రామ జమిందార్ కుమారుడు కొత్తగా బస్సు సర్వీసులు ప్రారంభిస్తాడు. దాంతో గ్రామంలోని వారంతా జట్కాలు వదిలి బస్సు సర్వీసులు ఉపయోగించుకోవడం మొదలుపెట్టారు. ఫలితంగా జట్కాబండ్లు నడుపుకొనేవాళ్లు ఉపాధి కోల్పోయారు.
ఆ పరిస్థితుల్లో కొత్త సవాళ్లకు దీటుగా కథానాయకుడు ఎలక్ట్రానిక్ పరికరాలను, సాంకేతిక పరిజ్ఞానాన్ని ఉపయోగించుకుంటూ స్ఫూర్తిదాయకంగా ఎలా ముందుకు సాగుతాడన్నది ఆ చిత్రంలో చూపించారు. కొవిడ్ కారణంగా మునుపటితో పోలిస్తే చాలా వేగంగా యాంత్రీకరణ విస్తరిస్తోంది. మహమ్మారి కొట్టిన దెబ్బకు ఆర్థిక వ్యవస్థలు కుదేలై ప్రపంచవ్యాప్తంగా వేలమంది ఉపాధి, ఉద్యోగాలు కోల్పోయారు. దీనికితోడు భౌతిక దూరం పరిమితుల కారణంగా మనుషులు చేయాల్సిన పనులకు యంత్రాలను ఉపయోగించడంతో ఉద్యోగాలకు గండిపడింది. వాహన రంగంలో రోబోల వినియోగం విస్తరిస్తోంది. మరోవంక రెస్టారెంట్లలోనూ పదార్థాలను వినియోగదారుల వద్దకు చేర్చేందుకు రోబోలను ఎక్కువగా వినియోగిస్తున్నారు. పాఠశాలల్లోనూ సైన్సు, గణితం అంశాల బోధనకు టీచర్ల స్థానే రొబోల వినియోగం దిశగా ఆలోచనలు సాగుతున్నాయి.
నైపుణ్యం మెరుగుపరుచుకుంటే..
ఫైనాన్సియల్ బ్రోకరేజ్, పరిశోధన, షేర్ మార్కెట్లు, బీమా కంపెనీలతో ముడివడిన సేవల రంగంలోనూ యాంత్రీకరణ వేగం పుంజుకుంటోంది. రోబోల సాయంతో విత్త రంగంలో సలహా సంప్రదింపులు స్వీకరించే సంస్కృతి అంతకంతకూ విస్తరిస్తోంది. వినియోగదారుల ప్రశ్నలకు, సందేహాలకు సమాధానాలిచ్చేందుకూ రోబో 'చాట్'లనే వినియోగిస్తున్నారు. యాంత్రీకరణ పెరిగే కొద్దీ ఉద్యోగాలకు గండి పడుతుందన్నది నిజమే అయినా- నూతన అవసరాలకు అనుగుణంగా నైపుణ్యాలను మెరుగుపరచుకుంటే దీర్ఘకాలంలో ఉపాధి అవకాశాలు ఇనుమడిస్తాయి.
అప్పట్లో వద్దన్నారు
మన దేశంలో మొదట్లో కంప్యూటర్లను ప్రవేశపెట్టినప్పుడు పెద్దయెత్తున నిరసన వ్యక్తమైంది. కంప్యూటర్లు, సాంకేతిక విజ్ఞానం వాడకానికి వ్యతిరేకంగా దేశవ్యాప్తంగా స్ట్రైకులు, ర్యాలీలు జరిగాయి. మొబైల్ ఫోన్లను ప్రవేశపెట్టినప్పుడూ ఇదే తరహా నిరసన వెలువడింది. కానీ, ఇప్పుడు కంప్యూటర్లు, స్మార్ట్ ఫోన్లు సర్వసాధారణంగా మారిపోయాయి. కృత్రిమ మేధ, బ్లాక్ చైన్ టెక్నాలజీ వంటివి దేశంలో యాంత్రీకరణ విస్తరణ వేగాన్ని పెంచుతున్నాయి. నూతన సాంకేతిక విజ్ఞానాన్ని సమర్థంగా అర్థం చేసుకుని, అద్భుతమైన ఫలితాలు రాబట్టే దిశగా ప్రతి ఒక్కరూ నైపుణ్యాలు పెంచుకోవాలని ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ ఇటీవల పిలుపిచ్చారు. కరోనా కారణంగా మనిషి ప్రమేయం లేకుండా వ్యాపార, వాణిజ్యాలు నిర్వహించుకోవడంపై శ్రద్ధ పెరుగుతోంది. శ్రామిక శక్తికి యాంత్రీకరణ అతిపెద్ద సవాలు విసురుతోంది. అదే సమయంలో నైపుణ్యాలకు సానపెట్టుకొని యంత్రాలకు దీటుగా విస్తరించేందుకూ అనేక అవకాశాలు కల్పిస్తోంది.
ఉపాధికి మూల ధాతువుగా సాంకేతికత
అంటువ్యాధులు బెంబేలెత్తిస్తున్న తరుణంలో భౌతిక దూరం పాటించడం, ముఖానికి తొడుగు ఉపయోగించడం, శానిటైజేషన్ తప్పనిసరి అవసరాలుగా మారిపోయాయి. ఈ వాతావరణంలో వీలైనంత ఎక్కువగా యంత్రాలను వినియోగించుకుంటే ఖర్చుపరంగానూ కలిసివస్తుందని కంపెనీలు భావిస్తున్నాయి. ప్రపంచ ఆర్థిక సంఘం నివేదిక ప్రకారం 2025లోగా అంతర్జాతీయ ఉద్యోగ, ఉపాధికి సాంకేతిక విజ్ఞానమే మూల ధాతువుగా మారనుంది.
డాటా సైన్స్, కృత్రిమ మేధ, బ్లాక్ చైన్, ఫిన్టెక్, ఆటోమేషన్, ఇంటర్నెట్ ఆఫ్ థింగ్స్ వంటివి ప్రపంచ ఉపాధి మార్కెట్ను శాసించే తొలి పది రంగాల్లో ఉన్నట్లు ఆ నివేదిక వెల్లడిస్తోంది. కాబట్టి భవిష్యత్తులో టెక్నాలజీ, యాంత్రీకరణ నిపుణులకు విపరీతమైన డిమాండ్ పెరగనుందని తేటతెల్లమవుతోంది. మేనేజ్మెంట్ సంబంధిత రంగాల్లో పనిచేసేవారికి, కంపెనీల్లో మధ్యస్థాయి మేనేజర్లుగా బాధ్యతలు నిర్వహించేవారికి డిమాండ్ కొంతమేర తగ్గే అవకాశం ఉంది. ఇలాంటి ఉద్యోగాలన్నింటినీ యాంత్రీకరణ లాగేసుకుంటుంది. మారిన ఆర్థిక, సామాజిక వాతావరణంలో సాంకేతిక నైపుణ్యాలతో పరిపుష్టమై, యంత్రాలతో పనిచేయించగల సామర్థ్యాలను అందిపుచ్చుకునే మానవ వనరులదే భవిష్యత్తు!
- ఎం.చంద్రశేఖర్, (ఐపీఈలో సహాయ ఆచార్యులు)