దేశంలో పరిశుభ్రతను పెంచే క్రమంలో కేంద్ర ప్రభుత్వం మరో ముందడుగేసింది. వెనుకబడిన గ్రామాలను అభివృద్ధి చేసి, స్వచ్ఛతవైపు నడిపించేందుకు రెండోదశ స్వచ్ఛభారత్ మిషన్ను బుధవారం ప్రారంభించింది. బహిరంగ మల విసర్జనను పూర్తిస్థాయిలో అరికట్టడం, తడి-పొడి వ్యర్థాలను నిర్వహించడమే లక్ష్యంగా ప్రవేశపెట్టిన ఈ పథకాన్ని 2020-21 నుంచి 2024-25 వరకు అమలు చేయనుంది. ఇందుకోసం సుమారు రూ.1,40,881 కోట్లు వెచ్చించనుంది.
గత సూచనల ఆధారంగా పర్యవేక్షణ...
2014లో ప్రారంభమైన స్వచ్ఛభారత్ మిషన్లో భాగంగా... గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో పదికోట్లకు పైగా మరుగుదొడ్లను నిర్మించామని కేంద్ర జల్శక్తి మంత్రి గజేంద్రసింగ్ షెఖావత్ తెలిపారు. దేశవ్యాప్తంగా 699 జిల్లాల్లో 5.9 లక్షలకు పైగా గ్రామాలు బహిరంగ మలవిసర్జనను నిషేధించాయని మంత్రి అన్నారు. ప్లాస్టిక్ వ్యర్థాల నిర్వహణ, జీవ వైవిధ్య పరిరక్షణ, తాగునీరు, పారిశుద్ధ్యం వంటి నిర్వహణ లోపాలున్న నాలుగు ప్రాంతాల్లో గత సూచనల ఆధారంగా స్వచ్ఛభారత్ పర్యవేక్షిస్తుందని ఆయన పేర్కొన్నారు.
రెండోదశ స్వచ్ఛభారత్ మిషన్ ముఖ్యంగా గృహనిర్మాణ, కమ్యూనిటీ మరుగుదొడ్ల నిర్మాణంతో సహా గ్రామీణ ఆర్థిక వ్యవస్థకు ప్రోత్సాహాన్ని అందిస్తుంది. అదే విధంగా కంపోస్ట్ గుంతలు, మురుగు కుంటలు, వ్యర్థాల స్థిరీకరణ, చెరువులు, పునరుత్పత్తి సౌకర్యాలు వంటి మౌలిక సదుపాయాలను కల్పించనుంది.
సర్వేలు ఏం చెబుతున్నాయంటే...
ఫిబ్రవరిలో బిల్ అండ్ మెలిండా గేట్స్ ఫౌండేషన్, యునిసెఫ్ ఓ సర్వే నిర్వహించింది. బిహార్, ఉత్తర్ప్రదేశ్, మధ్యప్రదేశ్, మహారాష్ట్ర, రాజస్థాన్ రాష్ట్రాలలోని మహిళలను ఆధారంగా చేసుకొన్న ఈ సర్వే ద్వారా ఓ నివేదికను రూపొందించారు. స్వచ్ఛ భారత్ మిషన్ ద్వారా మహిళల సౌలభ్యం, భద్రత పెరిగిందని ఈ నివేదిక పేర్కొంది. బహిరంగ మలవిసర్జన బారి నుంచి 93 శాతం మహిళలు బయటపడ్డారని ఈ నివేదిక ద్వారా వెల్లడైంది.
