కరోనా వంటి వైరస్ వ్యాధులు తుమ్మినప్పుడు, దగ్గినప్పుడు వచ్చే నీటి బిందువుల ద్వారా ఇతరులకు వ్యాపిస్తాయి. మాస్కు వినియోగంతో వీటి నుంచి రక్షించుకోవచ్చని భారతీయ శాస్త్రవేత్తలు గుర్తించారు. అందులోనూ ఎన్95 మాస్కులు అత్యంత ప్రభావవంతంగా పనిచేస్తాయని పేర్కొన్నారు.
నోటి తుంపర్ల ద్వారా వ్యాప్తిపై ఇస్రోకు చెందిన పద్మనాభ ప్రసన్న సింహ, కర్ణాటకలోని ఇనిస్టిట్యూట్ ఆఫ్ కార్డియోవస్క్యూలర్ సైన్సెస్కు చెందిన శ్రీ జయదేవ పరిశోధన చేశారు. ఈ అధ్యయనం ఫిజిక్స్ ఆఫ్ ఫ్లూయిడ్స్ అనే జర్నల్లో ప్రచురితమయ్యాయి.
10 రెట్లు తగ్గించగలదు..
దగ్గినప్పుడు నోటి నుంచి వెలువడే తుంపర్లపై వివిధ రకాలుగా పరిశోధనలు చేశారు శాస్త్రవేత్తలు. సమాంతరంగా వచ్చే బిందువులను అడ్డుకోవటంలో ఎన్95 సమర్థంగా పనిచేసినట్లు గుర్తించారు. తుంపర్ల వేగాన్ని 10 రెట్లు తగ్గించటం సహా వ్యాప్తిని 0.1- 0.25 మీటర్లకు పరిమితం చేస్తాయని స్పష్టం చేశారు. అదే సాధారణ మాస్కు పరిధి 0.5- 1.5 మీటర్లు ఉంటుందనని తెలిపారు.
అయితే ఎన్95 వంటి మాస్కులు అందుబాటులో లేనప్పుడు ఏదో ఒకటి ఉపయోగించటం మేలు అని చెబుతున్నారు శాస్త్రవేత్తలు. అంతేకాకుండా దగ్గినప్పుడు మోచేయిని అడ్డుకోవాలని సూచిస్తున్నారు. వీటితోపాటు భౌతికదూరం తప్పనిసరి అని స్పష్టం చేశారు.
ఇదీ చూడండి: రక్తం రకరకాలుగా ఎందుకుంది?