Pedavadlapudi lift Irrigation Construction Works: కృష్ణా డెల్టా పరిధిలోని 26వేల ఎకరాల ఆయకట్టును స్థిరీకరించేందుకు ఉద్దేశించిన ఎత్తిపోతల ప్రాజెక్టు అది. గత ప్రభుత్వ హయాంలోనే 70శాతం పనులు పూర్తయ్యాయి. కానీ, వైఎస్సార్సీపీ ప్రభుత్వం వచ్చాక పనులు నిలిచిపోయాయి. కేవలం 3 కోట్ల రూపాయల నిధులు ఇవ్వకపోవటమే ఇందుకు కారణం. రైతు ప్రభుత్వమని గొప్పలు చెబుతున్న పాలకులు.. ఆఖరిదశలో ఉన్న ఇంత చిన్న ప్రాజెక్టుకు నిధులు కేటాయించటం లేదు. ఫలితంగా సాగునీటి కోసం అన్నదాతలు అవస్థలు పడుతున్నారు.
ప్రకాశం బ్యారేజీ నుంచి బకింగ్‌హామ్‌ కాలువ ద్వారా కృష్ణా పశ్చిమ డెల్టాకు సాగునీరు అందుతోంది. ఈ కాలువ నుంచే పెదవడ్లపూడి వద్ద హైలెవల్‌ చానల్‌ మొదలవుతుంది. బకింగ్‌హామ్‌ కాలువతో పోల్చితే హై లెవెల్ కెనాల్ ఒకటిన్నర మీటరు ఎత్తులో ఉండటం వల్ల ప్రవాహం అధికంగా ఉన్నప్పుడు మాత్రమే ఇందులోకి నీరు వస్తోంది. కాలువలో నీటి ప్రవాహం 2500ల క్యూసెక్కుల కంటే తగ్గితే హైలెవల్‌ చానల్‌కు చుక్క నీరు కూడా అందదు. ఈ సమస్య పరిష్కారానికి హైలెవల్‌ ఛానల్‌లోకి నీటిని ఎత్తిపోయడమే పరిష్కారం.
నీటిని ఎత్తిపోయటానికి 2018లో అప్పటి తెలుగుదేశం ప్రభుత్వం గుంటూరు జిల్లా పెదవడ్లపూడి ఎత్తిపోతల పథకం నిర్మాణాన్ని ప్రారంభించింది. 9కోట్ల రూపాయలతో చేపట్టిన పనులు 70శాతం పూర్తయ్యాయి. పథకానికి అవసరమైన మోటార్లు, పంపులు వచ్చాయి. సివిల్‌ నిర్మాణం పనులు పూర్తయ్యాయి. మోటార్లు అమర్చి పైపులు ఏర్పాటుచేసే పనులు మిగిలాయి. ఈ లోగా రాష్ట్రంలో ప్రభుత్వం మారడం.. తర్వాత బిల్లులు మంజూరు చేయకపోవడంతో గుత్తేదారు నాలుగేళ్లుగా పనులు ఆపేశారు.
మోటార్లు, పంపులు, పైపులు అమర్చకుండా పడేయడంతో నిరుపయోగంగా మారి తుప్పుపడుతున్నాయి. ఇప్పటికే 5 కోట్ల 30 లక్షల రూపాయలు గుత్తేదారుకు చెల్లించారు. మరో కోటి పని పూర్తిచేసి బిల్లు పెడితే సీఎఫ్ఎంఎస్ లో ఆగిపోవడంతో.. పనులు ఆపేశారు. మరో 3కోట్లు నిధులు విడుదల చేస్తే పనులు పూర్తవుతాయి. పథకం అందుబాటులోకి వస్తే ఆయకట్టు రైతుల అవస్థలు తీరుతాయి. ఎత్తిపోతల పూర్తై కాలువకు ఎంతోకొంత నీరు వదిలితే కనీసం డీజిల్ ఇంజన్లు పెట్టుకునైనా పంటలు కాపాడుకుంటామని రైతులు చెబుతున్నారు.
"వర్షం పడితే పంటలు పండుతాయి. లేకపోతే లేదు. లిఫ్ట్ ఇరిగేషన్ పనులు ప్రారంభించారు. అది పూర్తేతే ఆ నీటితోనైనా పంట పండిచుకోవటానికి అవకాశం ఉంటుంది". -వై.శివప్రసాద్, రైతు, పెదవడ్లపూడి
బకింగ్‌హామ్‌ కాలువలో 4వేల క్యూసెక్కుల ప్రవాహం దాటితే గాని హైలెవల్‌ ఛానల్‌కు నీటికొరత ఉండదు. ప్రస్తుతం వరదలు వచ్చినప్పుడు మాత్రమే ఆ స్థాయిలో నీరు ఇవ్వటానికి వీలవుతోంది. ఈ ఛానల్‌ కింద మంగళగిరి, తెనాలి, పొన్నూరు నియోజకవర్గాల పరిధిలో 26 వేల 414 ఎకరాల ఆయకట్టు ఉంది. కొలకలూరు, హాఫ్‌పేట, సుద్ధపల్లి, ఉప్పలపాడు తదితర గ్రామాల పరిధిలో చివరి ఆయకట్టు భూములకు కొన్నేళ్లుగా నీరందడం లేదు. దీనివల్ల వరి పంట గింజ పాలుపోసుకునే దశలో సాగునీరు అందక ఎండిపోయిన సందర్భాలు ఉన్నాయి.
రెండో పంటకు నీరందదని ఇక్కడ కౌలుకు తీసుకోవడానికి కూడా సాగుదారులు ఆసక్తి చూపడం లేదు. జనవరి తర్వాత బకింగ్‌హామ్‌ కాలువ కింద నీటి అవసరాలు తక్కువగా ఉండటంతో ఆ మేరకు మాత్రమే నీరు వదులుతారు. అప్పుడు హైలెవల్‌ ఛానల్‌ కింద రైతులకు నీరందక అవస్థలు పడుతున్నారు. ఈ ఏడాది ఇప్పటికీ నీరు సరిగా రావటం లేదు. ఎత్తిపోతల పథకం ప్రారంభమై 6ఏళ్లు అయినా పూర్తిచేయలేకపోయారని రైతులు చెబుతున్నారు. ప్రజాప్రతినిధుల దృష్టికి తీసుకెళ్లినా ఫలితం లేకపోయిందని వాపోయారు.
"పనులు పూర్తి చేయాలని కాంట్రాక్టర్ను కోరాము. ఎమ్మెల్యే దృష్టికి కూడా ఈ సమస్యను తీసుకువెళ్లాము. ఆయన పనులు పూర్తి చేస్తామని అంటున్నారు కానీ చేయటం లేదు. పేరుకే రైతు ప్రభుత్వం." -జె.కిరణ్, రైతు, పెదవడ్లపూడి
