ବୌଦ୍ଧ: ବୌଦ୍ଧ ଜିଲ୍ଲାର ଆରାଧ୍ୟ ଦେବୀ ମାଆ ଭୈରବୀଙ୍କ ପୀଠରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଇଛି ଷୋଡଶ ଦିନାତ୍ମକ ପୂଜା । ରାଜ୍ୟର ସମସ୍ତ ଶକ୍ତିପୀଠରେ ଶୁକ୍ରାବର ମୂଳାଷ୍ଟମୀ ଠାରୁ ମହାଷ୍ଟମୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହି ଷୋଡଶ ଦିନାତ୍ମକ ପୂଜା କରାଯାଏ । ତେବେ ଦେବୀ ଭୈରବୀଙ୍କ ନିକଟରେ ଗୁପ୍ତ ରୀତିନୀତି ଅନୁଯାୟୀ ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରାଯାଉଥିବା ବେଳେ ସାଧାରଣ ଦର୍ଶନ ବନ୍ଦ ରହିବ । ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁମାନେ ମନ୍ଦିର ପ୍ରବେଶ କରି ମହାଷ୍ଟମୀ ଯାଏଁ ଦେବୀଙ୍କ ଦର୍ଶନ କରିପାରିବେନି ।
ଓଡ଼ିଶାର ମଧ୍ୟ ଭାଗରେ ଅବସ୍ଥିତ ବୌଦ୍ଧ ଜିଲ୍ଲାର ଆରାଧ୍ୟ ଦେବୀ ପୁରୁଣା କଟକ ସ୍ଥିତ ମାଆ ଭୈରବୀଙ୍କ ପୀଠରେ ଆଶ୍ଵିନ ମାସର ମୂଳାଷ୍ଟମୀ ତିଥିରୁ ଶାରଦୀୟ ଷୋଳପୂଜାର ଅୟମାରମ୍ଭ ହୋଇଛି । ଗୋଟିଏ ପଟେ ପଶ୍ଚିମ ଓଡ଼ିଶାର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ପୁଅଜୀଉନ୍ତିଆ ପର୍ବକୁ ଆନନ୍ଦ ଉଲ୍ଲାସର ସହିତ ପାଳନ କରାଯାଉଥିବା ବେଳେ ବିଭିନ୍ନ ଦେବାଦେବୀ ପୀଠରେ ଖଣ୍ଡାବସା ପର୍ବ ପାଳନ କରାଯାଇଥିଲା । ସେହିପରି ପବିତ୍ର ମୂଳାଷ୍ଟମୀ ତିଥିରେ ଜିଲ୍ଲାଲ ପୁରୁଣା କଟକ ଠାରେ ଦେବୀ ଭୈରବୀଙ୍କ ପୀଠରେ ଶାରଦୀୟ ଷୋଳପୂଜାର ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି ।
ଏହାମଧ୍ୟ ପଢନ୍ତୁ.. ମାଆ ଲଙ୍କେଶ୍ବରୀଙ୍କ ଖଣ୍ଡାବସା ଯାତ୍ରା ସମ୍ପନ୍ନ, ଆରମ୍ଭ ହେଲା ଷୋଡଶ ଉପଚାର ପୂଜା
ମୂଳାଷ୍ଟମୀ ଦିନ ଦେବୀ ଭୈରବୀଙ୍କ ପୀଠରେ ମାଆଙ୍କ ଦର୍ଶନ ପାଇଁ ଭକ୍ତ ଓ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁମାନେ ମନ୍ଦିର ଠାରେ ପହଞ୍ଚି ଦେବୀଙ୍କର ଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ । ଅପରାହ୍ନ ପରେ ଦେବୀ ଭୈରବୀଙ୍କ ପାଟ ଛତ୍ର, ପାଟ ଖଣ୍ଡା ସହିତ ଢୋଲ, ମହୁରୀ ନିଶାଣ, ତାହା ବାଦ୍ୟର ତାଳେ ତାଳେ ଦେବୀଙ୍କ ଘଟ ନଗର ପରିକ୍ରମା କରାଯାଇଥିଲା । ସଂଧ୍ୟାରେ ଦେବୀଙ୍କ ମନ୍ଦିର ପ୍ରବେଶ ପରେ ମାଆ ଭୈରବୀଙ୍କ ନିକଟରେ ଗୁପ୍ତ ରୀତିନୀତି ଅନୁଯାୟୀ ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରାଯାଇଛି । ଆସନ୍ତା ଆଶ୍ଵିନ ମହାଷ୍ଟମୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦେବୀ ଭୈରବୀଙ୍କ ନିକଟରେ ଗୁପ୍ତ ପୂଜା ପରମ୍ପରା ରହିଆସିଛି । ପରଦିନ ଅର୍ଥାତ୍ ମହାନବମୀରେ ସାଧାରଣ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁ ଦେବୀ ଭୈରବୀଙ୍କ ଦର୍ଶନ କରିପାରିବେ ବୋଲି ସୂଚନା ମିଳିଛି । ତେବେ ଏହି ଷୋଳପୂଜା ସମୟରେ କିଛି ନିର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଟ ସେବାୟତଙ୍କୁ ଛାଡ଼ିଦେଲେ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଭକ୍ତ ମନ୍ଦିର ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରବେଶ କିମ୍ବା ଭୈରବୀଙ୍କ ଦର୍ଶନ କରିବା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବାରଣ ରହିଛି ।
ଏହି ସମୟରେ ଦେବୀ ଭୈରବୀଙ୍କ ପୁରାତନ ପୀଠ ଅର୍ଗଳିଆ ଠାରେ ମଧ୍ୟ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ବିଧିବିଧାନରେ ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା ହେବାର ପରମ୍ପରା ରହିଆସିଛି । ତେବେ ଏହି ଷୋହଳ ଦିନାତ୍ମକ ଗୁପ୍ତ ରୀତିନୀତି ଅତ୍ୟନ୍ତ ନିଷ୍ଠା ଓ କାଷ୍ଠାର ସହିତ ପାଳନ କରାଯାଏ । ଏହି ସମୟରେ ମନ୍ଦିର ମଧ୍ୟରେ ବିଦ୍ୟୁତ ଆଲୋକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ମଧ୍ୟ ବନ୍ଦ କରାଯାଇଥାଏ ।
ଇଟିଭି ଭାରତ, ବୌଦ୍ଧ