മതേതര ജനാധിപത്യത്തിനായുള്ള ഇന്ത്യയുടെ വിധി ഒരു പതിറ്റാണ്ട് പഴക്കമുള്ള ഏകകക്ഷി ഭരണത്തെ തള്ളി, കൂട്ടായ വിവേകം ഉപയോഗിച്ച് തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കുന്ന എല്ലാവരെയും ഉൾക്കൊള്ളുന്നതും പങ്കാളിത്തമുള്ളതുമായ ഭരണത്തിന് വഴിയൊരുക്കി. 80 ദിവസം നീണ്ടുനിന്ന ഇന്ത്യൻ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും ദൈർഘ്യമേറിയ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രക്രിയ, അവരുടെ മൊത്തത്തിലുള്ള സീറ്റ് വിഹിതം കണക്കിലെടുത്താല് ബിജെപിയുടെ ദുർബലത വ്യക്തമാക്കുന്നതാണ്.
- സമവായ നിർമാണം
400-ഉം അതിന് മുകളിലും സീറ്റുകൾ (അഭ് കി ബാർ 400 പാർ) എന്ന സ്വപ്നം തകർന്നു. സർക്കാർ രൂപീകരിക്കാൻ ബിജെപിക്ക് ഇപ്പോൾ എൻഡിഎ പങ്കാളികളെ വേണം. എടുക്കുന്ന ഏത് തീരുമാനത്തിനും സഖ്യകക്ഷികളുടെ സമ്മതം ആവശ്യമാണ്.
മോദി മൂന്നാം തവണയും രാജ്യത്തെ പ്രധാനമന്ത്രിയായി തുടരുമെന്നതിൽ സംശയമില്ല, പക്ഷേ എതിരാളികളെ നേരിടാൻ അദ്ദേഹത്തിന് കഴിഞ്ഞേക്കില്ല, അതിന് അദ്ദേഹത്തിന് സഖ്യകക്ഷികളിൽ നിന്ന് പിന്തുണ ആവശ്യമാണ്. ബിജെപിക്ക് ശക്തമായ ചർച്ചകൾ നടത്തേണ്ടതുണ്ട്, മോദിക്ക് ആദ്യമായി ഈ അറിവില്ല സംഗതിയിലേക്ക് കടക്കേണ്ടിവരും.
2016ൽ 500ന്റെയും 1000ന്റെയും കറൻസികൾ അസാധുവാക്കാനുള്ള തീരുമാനമെടുത്തത് അന്നത്തെ ധനമന്ത്രാലയത്തിലെ പലരുടെയും കൂടിയാലോചന കൂടാതെയാണ്, ഭൂരിപക്ഷം ഉണ്ടായിരുന്നതിനാൽ ബിജെപിക്ക് അത് സാധ്യമാകുമായിരുന്നു. ഇത് ഒരു സഖ്യമായിരുന്നെങ്കിൽ, നോട്ട് നിരോധന തീരുമാനം ബുദ്ധിമുട്ടാകുമായിരുന്നു, കാരണം അതിന് സഖ്യ പങ്കാളികളുടെ സമ്മതം ആവശ്യമാണ്.
- ബിജെപിയുടെ അടിസ്ഥാന പ്രത്യയശാസ്ത്രം പിൻസീറ്റ് നിയന്ത്രണം
അധികാരത്തിൽ വന്നതിന് ശേഷം രാജ്യത്തെ ഏറ്റവും വലിയ ന്യൂനപക്ഷത്തെ അവഹേളിക്കുന്ന പ്രസ്താവനകൾ നടത്തി ബിജെപി അതിന്റെ പ്രത്യയശാസ്ത്ര പിന്തുണ അടിത്തറ ശക്തിപ്പെടുത്തി. ഒരു റാലിയിൽ പ്രധാനമന്ത്രി മോദി മുഴുവൻ സമൂഹത്തെയും 'നുഴഞ്ഞുകയറ്റക്കാർ' എന്ന് വിളിച്ചു. ഒരു പുതിയ സഖ്യം തുടരുന്നിടത്തോളം കാലം അത് ഒരു പിൻസീറ്റ് നിയന്ത്രണം നടത്തിയേക്കാം, കൂടാതെ പാർട്ടി കൊണ്ടുവരുന്ന വിശദീകരണങ്ങൾ ചന്ദ്രബാബു നായിഡുവിനെപ്പോലെ ഒരു മതേതര മുതിർന്ന രാഷ്ട്രീയക്കാരനെപ്പോലുള്ള സഖ്യകക്ഷികളുമായി നന്നായി ബോധ്യപ്പെടുത്തേണ്ടതുണ്ട്.
ആന്ധ്രാപ്രദേശ് നിയമസഭയും ലോക്സഭയും തൂത്തുവാരിയതിന് ശേഷം വിജയവാഡയിൽ മാധ്യമങ്ങളോട് സംസാരിക്കവെ നായിഡു പറഞ്ഞു, 'ജനാധിപത്യത്തിൽ മൗലികാവകാശം അഭിപ്രായ സ്വാതന്ത്ര്യമായിരിക്കണം'. താനും തന്റെ പാർട്ടിയും വിശ്വസിക്കുന്നതിനെ അദ്ദേഹം ഈ വാക്കുകളിലൂടെ വ്യക്തമാക്കുകയായിരുന്നു.
- 'എല്ലാവരെയും ഉൾക്കൊള്ളുന്ന, മതേതര നയങ്ങളിലേക്ക് മാറുക'
ഈ പ്രസ്താവന ഇന്ത്യയുടെ വിമർശന ശബ്ദങ്ങൾക്ക് ആശ്വാസം നൽകിയിരിക്കാം. എല്ല സഖ്യകക്ഷികളിലും നായിഡുവിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ടിഡിപി (തെലുങ്ക് ദേശം പാർട്ടി) അതിന്റെ എണ്ണവും ഭൂമിശാസ്ത്രപരമായ സ്ഥാനവും കണക്കിലെടുക്കുമ്പോൾ നിർണായക സ്ഥാനം വഹിക്കുന്നു. കർണാടകയ്ക്കും തെലങ്കാനയ്ക്കും ശേഷം ദക്ഷിണേന്ത്യയിലേക്ക് ബിജെപിക്ക് വാതിലുകൾ തുറന്ന മൂന്നാമത്തെ സംസ്ഥാനമാണ് ആന്ധ്രാപ്രദേശ്.
അതുകൊണ്ട് തന്നെ ബിജെപി കരുതലോടെ നീങ്ങേണ്ടിവരും. ചന്ദ്രബാബുവിനെപ്പോലുള്ളവർ മതാന്ധതയ്ക്കും ഭൂരിപക്ഷവാദത്തിനും അസഹിഷ്ണുതയ്ക്കും വിധേയരല്ല.
സർക്കാർ നയങ്ങൾ വീണ്ടും എല്ലാവരെയും ഉൾക്കൊള്ളുന്നതും മതേതരവുമാകുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. കഴിഞ്ഞ പത്തുവർഷത്തെ വിമർശന ശബ്ദങ്ങളെ ശാസിക്കുകയും ഒപ്പം നിന്നവർക്ക് പാരിതോഷികം നൽകുകയും ചെയ്തു. പ്രഫുൽ പട്ടേലിനെയും അജിത് പവാറിനെയും പോലുള്ളവർ ബിജെപിയിൽ ചേരുന്നതിന് മുമ്പ് അവർ നേരിട്ട ആരോപണങ്ങളിൽ നിന്ന് മോചിതരായി. പട്ടേലിനെതിരെ എയർ ഇന്ത്യയുടെ അഴിമതി വിരുദ്ധ കേസും അജിത് പവാറിന് 1000 കോടി രൂപയുടെ അഴിമതിയും ഉണ്ടായിരുന്നു.
- കോൺഗ്രസ് vs മോദി
വലിയ ശക്തിയായി ഉയർന്നുവന്ന പ്രധാന പ്രതിപക്ഷ പാർട്ടിയായ കോൺഗ്രസിന് അവരുടെ ബാങ്ക് അക്കൗണ്ടുകൾ മരവിപ്പിച്ചതിന്റെയും രണ്ട് സഖ്യകക്ഷികളെയും മുഖ്യമന്ത്രിമാരെയും ജയിലിലടച്ചതിന്റെയും രോഷം ഉണ്ടായിരുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, ബിജെപിക്കെതിരായ അവരുടെ നിരന്തരമായ പ്രചാരണം ഒരു പരിധി വരെ അവർക്ക് ഗുണമായി വര്ത്തിച്ചു. ബിജെപിക്ക് ഒറ്റയ്ക്ക് പോകാനാകില്ല, അവർക്ക് സംഖ്യയില്ലാത്തതിനാൽ സർക്കാർ രൂപീകരിക്കാൻ സഖ്യകക്ഷികളെ വേണം. പണപ്പെരുപ്പം, തൊഴിലില്ലായ്മ, ഭരണഘടനയ്ക്കെതിരായ ഭീഷണികൾ എന്നിങ്ങനെ ഒരു സാധാരണക്കാരന് എളുപ്പത്തിൽ ബന്ധപ്പെടാൻ കഴിയുന്ന ശക്തമായ വിവരണങ്ങൾ കോൺഗ്രസ് അവതരിപ്പിച്ചു.
- തുണയ്ക്കാതെ അയോധ്യയും രാമനും
തന്നെ അജയ്യനാക്കിയെന്ന് മോദി വിശ്വസിച്ചിരുന്ന ഏറ്റവും വലിയ ആയുധം രാമക്ഷേത്രമാണ്, എന്നാല് അത് ബിജെപി പ്രതീക്ഷിച്ചതുപോലെ വോട്ടര്മാരെ സ്വാധീനിച്ചില്ല. വോട്ടർമാരെ ഇക്കാര്യം ഓര്മിപ്പിക്കാന് ജനുവരിയിൽ രാമക്ഷേത്രം സന്ദർശിച്ച് അയോധ്യയിൽ നിന്നാണ് അദ്ദേഹം പ്രചാരണം ആരംഭിച്ചത്. എന്നാല്, തെരഞ്ഞെടുപ്പില് അയോധ്യയിലെ ആളുകൾ മോദിയുടെ പ്രതിനിധിയെ തള്ളി ഉത്തർപ്രദേശിലെ മുസ്ലീങ്ങളുടെ അനുഭാവിയായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന സമാജ്വാദി പാർട്ടിയംഗത്തെ തെരഞ്ഞെടുത്തു.
- ബിജെപി ആർട്ടിക്കിൾ 370 റദ്ദാക്കൽ വാദം
തെരഞ്ഞെടുപ്പ് റാലികൾക്ക് മുമ്പും ശേഷവും മോദി തന്റെ മിക്ക പ്രസംഗങ്ങളിലും പരാമർശിച്ച മറ്റൊരു സുപ്രധാന സംഭവം, ആർട്ടിക്കിൾ 370 റദ്ദാക്കലാണ്. വാസ്തവത്തിൽ, കശ്മീരിലെ ഉയർന്ന വോട്ടിങ് ശതമാനത്തിന് കാരണം ഇതാണെന്ന് ഫലത്തിന് ശേഷം മോദി ഉയര്ത്തിക്കാട്ടി. പിഡിപി-ബിജെപി സഖ്യകാലത്ത് ബിജെപി മന്ത്രിയായിരുന്ന സജാദ് ലോണിന് ബാരാമുള്ളയിലെ ജനങ്ങൾ വോട്ട് ചെയ്തില്ല.
ജമ്മു കശ്മീരിന്റെ മുൻ മുഖ്യമന്ത്രി ഒമർ അബ്ദുള്ളയും ബാരാമുള്ള ഗൗനിച്ചേയില്ല. 2019-ൽ ആർട്ടിക്കിൾ 370 റദ്ദാക്കിയതിന് ശേഷം വിഘടനവാദത്തെ പിന്തുണച്ചുവെന്ന് ആരോപിച്ച് തിഹാർ ജയിലിൽ കഴിയുന്ന ഒരു നേതാവിനെ വോട്ടർമാർ തെരഞ്ഞെടുത്തത് അബ്ദുള്ളയ്ക്കും ലോണിനുമുള്ള മുന്നറിയിപ്പാണ്.
ഭരണഘടന മാറ്റുന്നത് തങ്ങളുടെ നേട്ടങ്ങളെ ബാധിക്കുമെന്ന് കരുതുന്ന ഹിന്ദു ദലിത് വോട്ടുകളിൽ മൊത്തത്തിൽ കുറവുണ്ടായി. നേരെമറിച്ച്, ആർട്ടിക്കിൾ 370 പോലുള്ള സെൻസിറ്റീവ് വിഷയങ്ങളെ സ്പർശിക്കാതെ, 400 സീറ്റുകൾക്ക് മുകളിൽ നേടാനുള്ള ബിജെപിയുടെ അതിമോഹത്തിനെതിരെ ഒരു സുസ്ഥിരമായ പ്രചാരണം കോൺഗ്രസ് നടത്തി. ഇത് ഭരണഘടന മാറ്റത്തിലേക്കുള്ള ഒരു ചുവടുവയ്പ്പായിരിക്കുമെന്ന പ്രതീതി സൃഷ്ടിച്ചു.
- തന്ത്രങ്ങളിലെ മാറ്റങ്ങള്
ഒരു സാധാരണക്കാരന്റെ ദൈനംദിന ഇടപാടുകളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട വിഷയങ്ങളും അവർ ഉന്നയിച്ചു. ഓരോ ഘട്ടം കഴിയുമ്പോഴും ബിജെപി തന്ത്രം മാറ്റിക്കൊണ്ടേയിരുന്നു. ആദ്യ രണ്ട് ഘട്ടങ്ങളിലും അവർ തങ്ങൾക്ക് പ്രയോജനപ്പെടുന്ന ക്ഷേമ പദ്ധതികളെ കുറിച്ച് സംസാരിച്ചു. ഭിന്നിപ്പുണ്ടാക്കുന്ന പ്രസ്താവനകൾ നടത്തിയിട്ടും ബിജെപിക്ക് വോട്ട് ചെയ്ത മുസ്ലീങ്ങളുണ്ട്. എട്ട് ശതമാനം മുസ്ലീങ്ങള് ബിജെപിക്ക് വോട്ട് ചെയ്തത് ക്ഷേമ പദ്ധതികളില് മതം കാണുന്നില്ല എന്ന് വിശ്വസിച്ചതുകൊണ്ടാണ്
- എക്സിറ്റ് പോളുകൾ പൊളിഞ്ഞു
എക്സിറ്റ് പോൾ ഫലം കോൺഗ്രസിന് പ്രചാരണം മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകാനുള്ള ഉപാധിയാണ്, അത് ഇപ്പോൾ സ്ഥാപനങ്ങളെ എങ്ങനെ സ്വാധീനിക്കുകയും നിർബന്ധിക്കുകയും ചെയ്തുവെന്ന് കാണിക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നു. എല്ലാ എക്സിറ്റ് പോൾ ഫലങ്ങളും കാണിക്കുന്നത് ബിജെപി വൻ ഭൂരിപക്ഷത്തിൽ തിരിച്ചെത്തി എന്നാണ്. സർവേകളുടെ സാധുത കൃത്യവും ശാസ്ത്രീയവുമാണെന്ന് സാധൂകരിക്കുന്ന, തെരഞ്ഞെടുപ്പ് നിരീക്ഷകര് സ്ഥിരീകരിക്കുന്ന ഫലങ്ങളാൽ ടിവി ചാനലുകൾ നിറഞ്ഞു. സർക്കാർ രൂപീകരിക്കാൻ ആവശ്യമായ 272 എന്ന മാന്ത്രിക സംഖ്യയിൽ താഴെയാണ് ബിജെപിയെന്ന് ഒരു പഠനവും സൂചിപ്പിച്ചിട്ടില്ല.
- പഞ്ഞമില്ലാത്ത വാഗ്ദാനങ്ങൾ
ഇപ്പോൾ മൂന്നാം തവണയും എൻഡിഎ സർക്കാർ രൂപീകരിക്കുന്ന സാഹചര്യത്തിൽ, ബിജെപിയുമായി വിലപേശണമെന്ന ആവശ്യവുമായി സഖ്യകക്ഷികൾ രംഗത്ത് വരുമ്പോൾ സ്ഥിതിഗതികൾ എങ്ങനെ മുന്നോട്ട് പോകുമെന്നത് രസകരമായിരിക്കും. തെരഞ്ഞെടുപ്പ് റാലികളിൽ നൽകിയ വാഗ്ദാനങ്ങൾ കണക്കിലെടുക്കുമ്പോൾ സഖ്യകക്ഷികൾ ആദ്യം ഏറ്റെടുക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്ന പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടാകും.
അഗ്നിപഥ് പദ്ധതി ഇവര് എടുത്ത് കാട്ടിയിരുന്നു, കൂടാതെ രണ്ട് സഖ്യ പങ്കാളികൾക്കിടയിൽ വാദപ്രതിവാദങ്ങളും ഉയർന്നു. ജെഡിയു (യു) ഇത് മുൻഗണനാക്രമമാണെന്നും എൽജെപി (രാം വിലാസ്) ഇതിനുള്ള ശരിയായ സമയമല്ലെന്നും പറഞ്ഞു. ഇനിയും ഏറെ കാര്യങ്ങൾ കാണാൻ ബാക്കിയുണ്ടെങ്കിലും, ശക്തമായ പ്രതിപക്ഷവും കൂട്ടുകക്ഷി ഭരണവും ഈ രാജ്യത്തിന്റെ പുരോഗതി ത്വരിതപ്പെടുത്തുമെന്ന് വ്യക്തമാണ്.
Also Read: പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ സത്യപ്രതിജ്ഞ ചടങ്ങ്; മലയാളി വനിത ലോക്കോ പൈലറ്റിനും ക്ഷണം