সাধাৰণ মানুহক মৃত্যুৰ পিচত অংগ দান কৰাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিবলৈ আৰু অংগ দানৰ গুৰুত্বৰ বিষয়ে সজাগতা সৃষ্টি কৰিবলৈ প্ৰতিবছৰে 13 আগষ্টত বিশ্ব অংগ দান দিৱস উদযাপন কৰা হয় । ইয়াৰ আন এক উদ্দেশ্য হৈছে এগৰাকী ব্যক্তিৰ জীৱনত অংগ দানৰ মূল্য বুজাবলৈ প্ৰয়াস কৰা ।
উল্লেখ্য যে সজাগতাৰ অভাৱৰ বাবে অংগ দানৰ বিষয়ে মানুহৰ মনত পৌৰাণিক কাহিনী আৰু ভয়ভাব আছে । আনহাতে, এই বছৰ 2024 চনত বিশ্ব অংগ দান দিৱসৰ শ্লোগান হৈছে 'কাৰোবাৰ হাঁহিৰ কাৰণ আজিয়ে হওক' ।
কি কি অংগ দান কৰিব পাৰি
ইমিউনো-ছাপ্ৰেচিভ ঔষধৰ বিকাশৰ বাবে অংগ সংৰোপণ আৰু দান দুয়োটা সফলতাৰে কৰিব পৰা হৈছে, যিয়ে অংগ গ্ৰহণ কৰাসকলৰ জীয়াই থকাৰ হাৰ বৃদ্ধি কৰিব পাৰে । সফলতাৰে সংৰোপণ কৰিব পৰা অংগবোৰ হৈছে বৃক্ক (kidney), হাওঁফাওঁ (Lungs), হৃদযন্ত্ৰ (Heart), চকু, যকৃত (Liver), অগ্ন্যাশয় (Pancreas), কৰ্ণিয়া (Cornea), ক্ষুদ্ৰান্ত্ৰ (Small Intestine), ছালৰ কোষকলা (Skin tissues), হাড়ৰ কোষকলা (Bone tissues), হৃদযন্ত্ৰৰ ভাল্ভ (Heart valves), শিৰা (Veins) ।
অংগ দানৰ বিষয়ে কিছু তথ্য
- যিকোনো ব্যক্তি তেওঁলোকৰ বয়স, জাতি, ধৰ্ম, সম্প্ৰদায় আদি নিৰ্বিশেষে অংগ দাতা হ'ব পাৰে ।
- অংগ দান কৰাৰ বাবে কোনো নিৰ্ধাৰিত বয়স নাই । অংগ দান কৰাৰ সিদ্ধান্ত কেৱল কঠোৰ চিকিৎসা চৰ্তৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে, বয়সৰ ওপৰত নহয় ।
- প্ৰাকৃতিক মৃত্যুৰ ক্ষেত্ৰত কৰ্ণিয়া, হৃদযন্ত্ৰৰ ভাল্ভ, ছাল আৰু হাড়ৰ দৰে কোষকলা দান কৰিব পাৰি । কিন্তু হৃদযন্ত্ৰ, যকৃত, বৃক্ক, অন্ত্ৰ, হাওঁফাওঁ আৰু অগ্ন্যাশয়ৰ দৰে গুৰুত্বপূৰ্ণ অংগবোৰ কেৱল 'মগজুৰ মৃত্যু'ৰ (brain death) ক্ষেত্ৰত দান কৰিব পাৰি ।
- হৃদযন্ত্ৰ, অগ্ন্যাশয়, যকৃত, বৃক্ক আৰু হাওঁফাওঁৰ দৰে অংগবোৰ কেৱল সেইসকল অংগ গ্ৰহণকাৰীৰ ক্ষেত্ৰতহে সংৰোপণ কৰিব পাৰি, যাৰ অংগবোৰ বিফল হৈছে । কিয়নো ই বহু অংগ গ্ৰহণকাৰীক স্বাভাৱিক জীৱনশৈলীলৈ ঘূৰি অহাত সহায় কৰে ।
- 18 বছৰতকৈ কম বয়সৰ যিকোনো ব্যক্তিয়ে অংগ দাতা হ'বলৈ পিতৃ-মাতৃ বা অভিভাৱকৰ সন্মতি থকাটো প্ৰয়োজন ।
- কৰ্কট ৰোগ, এইচ আই ভি, ডায়েবেটিছ, বৃক্কৰ ৰোগ বা হৃদৰোগৰ দৰে গুৰুতৰ স্থিতি থাকিলে আপোনাক জীৱিত দাতা হিচাপে অংগ দান কৰাত বাধা দিব পাৰে ।
- ভাৰতত চিকিৎসা গৱেষণা আৰু শিক্ষাৰ বাবে মৃত্যুৰ পিছত আপোনাৰ সমগ্ৰ শৰীৰটো দান কৰিব পাৰে ।
- মানৱ অংগ সংৰোপণ আইন, 1994 চনত গৃহীত কৰা হয় আৰু 2011 চনত ইয়াৰ সংশোধন কৰা হয় । মানৱ অংগ আঁতৰোৱা, সংৰক্ষণ আৰু সংৰোপণ আৰু মানৱ অংগৰ বাণিজ্যিক লেনদেন নিয়ন্ত্ৰণ আৰু প্ৰতিৰোধৰ বাবে 2014 চনত এই নিয়মবোৰ জাৰি কৰা হয় ।
অংগ দান কি ?
- অংগ দান হৈছে জীৱিত অংগ গ্ৰহণকাৰীক অংগ বা জৈৱিক কলা দান কৰাৰ প্ৰক্ৰিয়া । ইয়াক চিকিৎসা ব্যৱস্থাৰ জৰিয়তে সংৰোপণৰ প্ৰয়োজন ।
- হৃদক্ৰিয়া বন্ধ হৈ মৃত্যুৰ পিচত এগৰাকী ব্যক্তিয়ে অংগ দান কৰিব পাৰেনে ?
- নোৱাৰে । হৃদযন্ত্ৰৰ ক্ৰিয়া বন্ধ হ'লে শৰীৰৰ সকলো অঙ্গ আৰু কলা অক্সিজেনৰ অভাৱত ভোগে আৰু ফলত মৃত্যুমুখত পৰে । হৃদক্ৰিয়া বন্ধ হৈ মৃত্যু হোৱা লোকসকল অংগ দাতা হ'ব নোৱাৰে । অৱশ্যে তেওঁলোকে মৃত্যুৰ পিচত কলা দান কৰিব পাৰে ।
- মৃত্যুৰ পিচত অংগবোৰ কেতিয়া উলিয়াই অনা হয় ?
- মগজুৰ মৃত্যু নিৰ্ধাৰণ কৰাৰ পিচতে যিমান সম্ভৱ সোনকালে অংগবোৰ আঁতৰাব লাগে, যেতিয়া ইয়াৰ সঞ্চালন কৃত্ৰিমভাৱে কৰাই থকা হয় । কলাবোৰ মৃত্যুৰ 12-24 ঘণ্টাৰ ভিতৰত আঁতৰ কৰিব পাৰি ।
মগজুৰ মৃত্যু কি (Cadaver Transplant) ?
মগজুৰ সকলো অঞ্চল ক্ষতিগ্ৰস্ত হয় আৰু কোনো কাম নকৰা হোৱা অৱস্থাত এজন ব্যক্তিয়ে নিজৰ জীৱন আগবঢ়াই নিব নোৱাৰে । কিন্তু কৃত্ৰিম সমৰ্থন ব্যৱস্থাৰ দ্বাৰা শৰীৰৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ কাৰ্যবোৰ বাহাল ৰাখিব পাৰি । মগজুৰ মৃত্যু হোৱা লোকসকলেও কলা দান কৰিব পাৰে ।
মগজুৰ মৃত্যুৰ পিচত কোনবোৰ অংগ দান কৰিব পাৰি ?
হৃদযন্ত্ৰ, যকৃত, বৃক্ক, অন্ত্ৰ, হাওঁফাওঁ আৰু অগ্ন্যাশয়ৰ দৰে গুৰুত্বপূৰ্ণ অংগবোৰ কেৱল 'মগজুৰ মৃত্যু'ৰ ক্ষেত্ৰতহে দান কৰিব পাৰি । অৱশ্যে আন কলা যেনে কৰ্ণিয়া, হৃদযন্ত্ৰৰ ভাল্ভ, ছাল, হাড় আদি কেৱল প্ৰাকৃতিক মৃত্যুৰ ক্ষেত্ৰতহে দান কৰিব পাৰি ।
| লগতে পঢ়ক :প্ৰয়োজনতকৈ ভাল অভ্যাস গ্ৰহণ কৰিলে পৰিব পাৰে নেতিবাচক প্ৰভাৱ - Side effects of Good habits |
অংগ দান সুৰক্ষিতনে ?
হয় । অৱশ্যে এইচ আই ভি আৰু হেপাটাইটিছৰ দৰে সংক্ৰমিত ৰোগবোৰ বিয়পাটোক বাধা দিবৰ বাবে সকলো সম্ভাৱ্য দাতাক পৰীক্ষা কৰা হয় ।
চিকিৎসাজনিত অৱস্থাত থাকিলে অংগ দান কৰিব পাৰিনে ?
ইয়াৰ বাবে উপযুক্ত হয়নে নহয় সেয়া নিৰ্ধাৰণ কৰিবলৈ অংগ দানৰ সময়ত চিকিৎসাৰ অৱস্থা মূল্যায়ন কৰা হয় ।
অংগ দাতা হোৱাৰ প্ৰক্ৰিয়া
অংগ দান কৰাটো এটা সৰল প্ৰক্ৰিয়া । কেৱল অনলাইন প্ৰতিশ্ৰুতি প্ৰ-পত্ৰ পূৰণ কৰক । তাৰ পিচত কৰ্তৃপক্ষই এক একক চৰকাৰী পঞ্জীয়ন নম্বৰৰ সৈতে এখন দাতা কাৰ্ড প্ৰেৰণ কৰিব । সকলো প্ৰতিশ্ৰুতি ৰাষ্ট্ৰীয় অংগ আৰু কলা সংৰোপণ সংস্থাৰ (National Organ & Tissue Transplant Organisation, NOTTO) সৈতে পঞ্জীয়ন কৰা হয় । অংগ দাতা হিচাপে পঞ্জীয়ন কৰাটো কেৱল অংগ দাতা হোৱাৰ আপোনাৰ অভিপ্ৰায়ৰ প্ৰকাশ ।
ভাৰতীয় আইন অনুসৰি, মৃত্যুৰ পিচত অংগ দান কৰিবনে নকৰে সেই সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিব আপোনাৰ নিকটাত্মীয়ই । আনকি আপুনি অংগ দানৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিলেও, নিকটাত্মীয়ই যদি তেওঁলোকৰ সন্মতি নিদিয়ে, তেন্তে অংগ দান কৰিব নোৱাৰিব । সেয়েহে যেতিয়া আপুনি অংগ দাতা হোৱাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিয়ে, আপুনি আপোনাৰ পৰিয়ালৰ সৈতে দান কৰাৰ ইচ্ছাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰাটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ ।
জীৱন ৰক্ষা কৰোঁ আহক
এজন অংগ দাতাই তেওঁৰ জীৱনত সঠিকভাৱে কাম কৰা অংগ দান কৰি ৯ টাতকৈ অধিক জীৱন ৰক্ষা কৰিব পাৰে । আহক আমি আমাৰ অংগ দান কৰাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি লওঁ আৰু ইয়াৰ বিষয়ে সজাগতা বিয়পাওঁ । অংগ দানৰ সৈতে জড়িত দেশৰ শীৰ্ষ এন জি অ' আৰু সংগঠনবোৰৰ বিষয়ে তলত দিয়া হৈছে :
- মোহন ফাউণ্ডেচন (Mohan Foundation)
- গিফ্ট ইয়ৰ অৰ্গেন ফাউণ্ডেচন (Gift Your Organ Foundation)
- শতায়ু (Shatayu)
- গিফ্ট এ লাইফ (Gift A Life)
- মধ্য ভাৰতৰ দধীচি মিছন (Dadhichi Mission)- দিল্লী, মোদীনগৰ, গুড়গাঁও, মুম্বাই, হায়দৰাবাদ, ভূপাল আৰু বেংগালুৰুত ইয়াৰ কেন্দ্ৰ আছে
- আপুনি অংগ দাতা হ'বলৈ পঞ্জীয়ন কৰিব পাৰে : www.OrganDonationDay.in
- টোল-ফ্ৰী হেল্পলাইন নম্বৰ- 18001203648
- আপোনাৰ সমৰ্থন প্ৰকাশ কৰিবলৈ এই নম্বৰত এটা মিছকল দিব পাৰে : 8080055555
