ETV Bharat / health

ডায়েবেটিছত আক্ৰান্ত যুৱক-যুৱতী পিচলৈ আক্ৰান্ত হ’ব পাৰে এই ৰোগত - Early Diabetes Effects

Early Diabetes Effects : শেহতীয়াকৈ "Endocrine" নামৰ মেডিকেল জাৰ্নেলত প্ৰকাশিত এক অধ্যয়নত দেখা গৈছে যে শৈশৱত টাইপ ১ বা টাইপ ২ ডায়েবেটিছ ৰোগী কিশোৰ-কিশোৰীসকলৰ পিচৰ জীৱনত এলঝাইমাৰ ৰোগ (AD) ৰোগত আক্ৰান্ত হোৱাৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি পাব পাৰে । গতিকে এলঝাইমাৰ ৰোগৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ বা জীৱনৰ পিচৰ পৰ্যায়ত ইয়াৰ প্ৰভাৱ কম কৰিবলৈ সৰুৰে পৰা ডায়েবেটিছ ৰোগ সঠিকভাৱে পৰিচালনা কৰাটো অতি প্ৰয়োজনীয় । আজি এই বিষয়ে অধিক জানো আহক -

Children with diabetes may have an increased risk of developing Alzheimer's in later life: Research
ডায়েবেটিছ ৰোগত আক্ৰান্ত যুৱক-যুৱতীসকলে পিচলৈ এই ৰোগত আক্ৰান্ত হোৱাৰ সম্ভাৱনা অধিক (Canva)
author img

By ETV Bharat Health Team

Published : Jun 1, 2024, 1:37 PM IST

শেহতীয়া এটি গৱেষণাৰ পৰা দেখা গৈছে যে ডায়েবেটিছ ৰোগত আক্ৰান্ত কিশোৰ-কিশোৰী আৰু যুৱ প্ৰাপ্তবয়স্কসকলৰ পিচৰ জীৱনত এলঝাইমাৰ ৰোগৰ সম্ভাৱনা অধিক হ’ব পাৰে ৷ উল্লেখযোগ্য যে, ডায়েবেটিছক ইতিমধ্যে এলঝাইমাৰ ৰোগৰ এক বিপদজনক কাৰক হিচাপে গণ্য কৰা হৈছে সেয়ে ডায়েবেটিছ আৰু এলঝাইমাৰৰ সম্পৰ্কৰ বিষয়ে অনুসন্ধান কৰিবলৈ বহু গৱেষণা কৰা হৈছে ৷

কিন্তু বেছিভাগ গৱেষণাই প্ৰাপ্তবয়স্কৰ ডায়েবেটিছৰ ফলত এলঝাইমাৰ ৰোগৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধিৰ লগত জড়িত কাৰকসমূহৰ ওপৰত কৰা হৈছে ৷ কিন্তু এইটোৱেই প্ৰথম গৱেষণা য’ত ডায়েবেটিছ ৰোগত আক্ৰান্ত কিশোৰ-কিশোৰীসকলৰ পিছৰ বয়সত এলঝাইমাৰ ৰোগৰ আশংকা জানিবলৈ প্ৰয়াস কৰা হৈছে ৷

গৱেষণাৰ উদ্দেশ্য -

ডায়েবেটিছ আৰু এলঝাইমাৰৰ মাজৰ সম্পৰ্কৰ ওপৰত পূৰ্বৰ বহু গৱেষণাই নিশ্চিত কৰিছে যে ডায়েবেটিছত ৰক্তশৰ্কৰাৰ মাত্ৰা অধিক হ’লে ৰক্তবাহী নলী আৰু স্নায়ুৰ ক্ষতিকে ধৰি কেইবাটাও স্বাস্থ্যজনিত জটিলতাৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে ৷ এই জটিলতাই মগজুৰ কোষৰ অৱক্ষয়ত অৰিহণা যোগাই এলঝাইমাৰ ৰোগৰ বিকাশত ভূমিকা ল’ব পাৰে ৷

একে সময়তে এনে বেছিভাগ গৱেষণাৰ অনুসন্ধান আৰু বিশ্লেষণৰ অন্তত দেখা গৈছে যে ৪০ বছৰ আৰু তাতকৈ অধিক বয়সৰ যিসকল লোক টাইপ ১ বা টাইপ ২ ডায়েবেটিছত আক্ৰান্ত, তেওঁলোকৰ ভিতৰত প্ৰায় ৬০-৮০% লোক ডায়েবেটিছত আক্ৰান্ত হৈছে... জীৱনৰ পিছৰ পৰ্যায়ত এলঝাইমাৰ ৰোগ (AD) হোৱাৰ আশংকা থাকিব পাৰে ৷

মন কৰিবলগীয়া যে, আগৰ বেছিভাগ গৱেষণাতে বয়সস্থ লোকক বিষয় হিচাপে লোৱা হৈছিল ৷ কিন্তু "এণ্ড'ক্ৰাইন"ত প্ৰকাশিত এই গৱেষণাই প্ৰথমবাৰৰ বাবে ডায়েবেটিছত আক্ৰান্ত কিশোৰ-কিশোৰীসকলৰ এলঝাইমাৰৰ সৈতে জড়িত বায়'মাৰ্কাৰসমূহ জানিবলৈ তথ্য বিশ্লেষণ কৰা হৈছিল ৷ এই গৱেষণাৰ ফলাফলৰ ভিত্তিত গৱেষকসকলে উল্লেখ কৰিছে যে টাইপ ১ বা টাইপ ২ ডায়েবেটিছত আক্ৰান্ত যুৱক-যুৱতীসকলৰ জীৱনৰ প্ৰাৰম্ভিক পৰ্যায়ৰ পৰাই ডায়েবেটিছ পৰিচালনা কৰাটো অতি প্ৰয়োজনীয় ৷ ইয়াৰ ফলত পিচৰ বছৰবোৰত এলঝাইমাৰ ৰোগৰ সম্ভাৱনা হ্ৰাস পাব পাৰে ৷

গৱেষণা কেনেকৈ কৰা হৈছিল ?

এই গৱেষণাত ক’লৰাডো বিশ্ববিদ্যালয়ৰ এন্সচুটজ মেডিকেল কেম্পাছৰ গৱেষকসকলে প্ৰথমবাৰৰ বাবে কিশোৰ-কিশোৰী আৰু যুৱ প্ৰাপ্তবয়স্কৰ ক্ষেত্ৰত ডায়েবেটিছ সম্পৰ্কীয় এলঝাইমাৰ ৰোগৰ প্ৰাক-ক্লিনিকেল লক্ষণৰ উপস্থিতি পৰীক্ষা কৰিছিল ৷ এই গৱেষণাত গৱেষকসকলে কিশোৰ-কিশোৰী, যুৱ প্ৰাপ্তবয়স্ক আৰু ১৫ৰ পৰা ২৭ বছৰ বয়সৰ প্ৰাপ্তবয়স্কৰ সৈতে জড়িত তথ্য বিশ্লেষণ কৰিছিল যিসকলৰ টাইপ ১ আৰু টাইপ ২ ডায়েবেটিছ আছিল ৷ বিভিন্ন গোটত কৰা এই গৱেষণাত মুঠ বিষয়ৰ ৫৯% মহিলা আছিল ৷

গৱেষণাৰ বাবে নিৰ্বাচিত ব্যক্তিসকলৰ ভিতৰত ২৫জনৰ টাইপ ১ ডায়েবেটিছ আৰু ২৫জনৰ টাইপ ২ ডায়েবেটিছ আছিল ৷ আটাইতকৈ কম বয়সীয়া গোটটোৰ গড় বয়স আছিল ১৫ বছৰ, আনহাতে কম বয়সীয়া প্ৰাপ্তবয়স্কৰ বয়স আছিল প্ৰায় ২৭ বছৰ ৷ এই তুলনামূলক গৱেষণাত এই ব্যক্তিসকলৰ স্বাস্থ্যজনিত জটিলতাসমূহক সুস্থ নিয়ন্ত্ৰণ গোটৰ লোকৰ সৈতে তুলনা কৰা হৈছিল, য’ত ১৫ বছৰ বয়সৰ ২৫ জন কিশোৰ আৰু গড় বয়স প্ৰায় ২৫ বছৰ ২১ জন যুৱ প্ৰাপ্তবয়স্ক আছিল ৷

এই অনুসন্ধান গোটত ডায়েবেটিছ ৰোগী আৰু সুস্থ নিয়ন্ত্ৰণ গোটৰ অংশগ্ৰহণকাৰীসকলৰ তেজৰ প্লাজমাও বিশ্লেষণ কৰি পিইটি মগজুৰ স্কেন কৰি এলঝাইমাৰ বায়’মাৰ্কাৰৰ উপস্থিতি নিৰ্ণয় কৰা হৈছিল ৷ য’ত যৌৱনকালত ডায়েবেটিছ ৰোগত আক্ৰান্ত লোকৰ ক্ষেত্ৰত এলঝাইমাৰৰ সৈতে জড়িত তেজৰ বায়’মাৰ্কাৰৰ অধিক মাত্ৰা দেখা গৈছিল ৷

অধ্যয়নৰ সময়ত ডায়েবেটিছ ৰোগীৰ ওপৰত কৰা স্কেনত এলঝাইমাৰ ৰোগৰ সৈতে জড়িত মগজুৰ অঞ্চলত এমাইল’ইড আৰু টাউ প্ৰ’টিনৰ মাত্ৰা অধিক হোৱাৰ কথা প্ৰকাশ পাইছে, যিটো এলঝাইমাৰ ৰোগত আক্ৰান্ত হোৱাৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধিৰ সৈতে জড়িত ৷

গৱেষণাৰ সীমাবদ্ধতা

এই গৱেষণাৰ তথ্যসমূহৰ ভিতৰত আছে ক’লৰাডো বিশ্ববিদ্যালয়ৰ শিশু এণ্ডক্ৰাইন’লজীৰ সহকাৰী অধ্যাপক তথা অধ্যয়নৰ লেখক ডাঃ এলিছন এল ৷ শ্বেপিৰোৱে কৈছে যে যিহেতু এই গৱেষণাত বিষয়ৰ সংখ্যা আৰু অনুসন্ধান আৰু বিশ্লেষণৰ পৰিসৰ সীমিত আছিল, সেয়েহে ইয়াৰ তথ্য সম্পূৰ্ণৰূপে প্ৰমাণিত বুলি ধৰিব নোৱাৰি ৷

তেওঁ বুজাইছে যে, যদিও এই গৱেষণাৰ ফলাফলে এই ধাৰণাটো সমৰ্থন কৰে যে যিসকল লোকে শৈশৱৰ পৰা যিকোনো ধৰণৰ ডায়েবেটিছত আক্ৰান্ত হৈছে তেওঁলোকৰ পিছৰ জীৱনত এলঝাইমাৰ ৰোগৰ সম্ভাৱনা বেছি হ’ব পাৰে, কিন্তু যিহেতু এইটো এটা সৰু অধ্যয়ন আছিল আৰু ইয়াৰ পৰিসৰ সীমিত আছিল ৷ গতিকে... ইয়াৰ ফলাফলৰ ভিত্তিত কোন ধৰণৰ ডায়েবেটিছে এলঝাইমাৰৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি কৰিব পাৰে বা বয়স বৃদ্ধিৰ লগে লগে ডায়েবেটিছত আক্ৰান্ত ব্যক্তিয়ে এলঝাইমাৰ সম্পৰ্কীয় জৈৱচিহ্নসমূহ সদায় দেখা যাব নে নহয় সেয়া নিশ্চিত কৰিব নোৱাৰি ৷

এই গৱেষণাৰ তথ্যই ডায়েবেটিছৰ বাবে কম বয়সতে এলঝাইমাৰ ৰোগৰ অধিক সম্ভাৱনাৰ বিষয়ে বিতং তথ্য লাভ কৰিবলৈ অধিক লোকৰ ওপৰত অধিক গৱেষণা আৰু তেওঁলোকৰ দীৰ্ঘম্যাদী অনুসৰণৰ প্ৰয়োজনীয়তা প্ৰকাশ কৰে ৷ গৱেষণাটোত এইটোও কোৱা হৈছে যে কেৱল আমেৰিকাতে নহয়, বিশ্বজুৰি মেদবহুলতাৰ হাৰ বৃদ্ধি পোৱাৰ লগে লগে ডায়েবেটিছৰ প্ৰাদুৰ্ভাৱো বৃদ্ধি পোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে ৷ এনে পৰিস্থিতিত এই বিষয়ত তাৎক্ষণিক বিশদ অনুসন্ধান আৰু অধ্যয়নৰ প্ৰয়োজনীয়তা আৰু অধিক বৃদ্ধি পায় ৷

লগতে পঢ়ক: টাইপ ২ ডায়েবেটিছে বিকল কৰিব পাৰে আপোনাৰ মগজুৰ কাৰ্যক্ষমতা; কিন্তু কেনেকৈ - Alzheimer Disease

শেহতীয়া এটি গৱেষণাৰ পৰা দেখা গৈছে যে ডায়েবেটিছ ৰোগত আক্ৰান্ত কিশোৰ-কিশোৰী আৰু যুৱ প্ৰাপ্তবয়স্কসকলৰ পিচৰ জীৱনত এলঝাইমাৰ ৰোগৰ সম্ভাৱনা অধিক হ’ব পাৰে ৷ উল্লেখযোগ্য যে, ডায়েবেটিছক ইতিমধ্যে এলঝাইমাৰ ৰোগৰ এক বিপদজনক কাৰক হিচাপে গণ্য কৰা হৈছে সেয়ে ডায়েবেটিছ আৰু এলঝাইমাৰৰ সম্পৰ্কৰ বিষয়ে অনুসন্ধান কৰিবলৈ বহু গৱেষণা কৰা হৈছে ৷

কিন্তু বেছিভাগ গৱেষণাই প্ৰাপ্তবয়স্কৰ ডায়েবেটিছৰ ফলত এলঝাইমাৰ ৰোগৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধিৰ লগত জড়িত কাৰকসমূহৰ ওপৰত কৰা হৈছে ৷ কিন্তু এইটোৱেই প্ৰথম গৱেষণা য’ত ডায়েবেটিছ ৰোগত আক্ৰান্ত কিশোৰ-কিশোৰীসকলৰ পিছৰ বয়সত এলঝাইমাৰ ৰোগৰ আশংকা জানিবলৈ প্ৰয়াস কৰা হৈছে ৷

গৱেষণাৰ উদ্দেশ্য -

ডায়েবেটিছ আৰু এলঝাইমাৰৰ মাজৰ সম্পৰ্কৰ ওপৰত পূৰ্বৰ বহু গৱেষণাই নিশ্চিত কৰিছে যে ডায়েবেটিছত ৰক্তশৰ্কৰাৰ মাত্ৰা অধিক হ’লে ৰক্তবাহী নলী আৰু স্নায়ুৰ ক্ষতিকে ধৰি কেইবাটাও স্বাস্থ্যজনিত জটিলতাৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে ৷ এই জটিলতাই মগজুৰ কোষৰ অৱক্ষয়ত অৰিহণা যোগাই এলঝাইমাৰ ৰোগৰ বিকাশত ভূমিকা ল’ব পাৰে ৷

একে সময়তে এনে বেছিভাগ গৱেষণাৰ অনুসন্ধান আৰু বিশ্লেষণৰ অন্তত দেখা গৈছে যে ৪০ বছৰ আৰু তাতকৈ অধিক বয়সৰ যিসকল লোক টাইপ ১ বা টাইপ ২ ডায়েবেটিছত আক্ৰান্ত, তেওঁলোকৰ ভিতৰত প্ৰায় ৬০-৮০% লোক ডায়েবেটিছত আক্ৰান্ত হৈছে... জীৱনৰ পিছৰ পৰ্যায়ত এলঝাইমাৰ ৰোগ (AD) হোৱাৰ আশংকা থাকিব পাৰে ৷

মন কৰিবলগীয়া যে, আগৰ বেছিভাগ গৱেষণাতে বয়সস্থ লোকক বিষয় হিচাপে লোৱা হৈছিল ৷ কিন্তু "এণ্ড'ক্ৰাইন"ত প্ৰকাশিত এই গৱেষণাই প্ৰথমবাৰৰ বাবে ডায়েবেটিছত আক্ৰান্ত কিশোৰ-কিশোৰীসকলৰ এলঝাইমাৰৰ সৈতে জড়িত বায়'মাৰ্কাৰসমূহ জানিবলৈ তথ্য বিশ্লেষণ কৰা হৈছিল ৷ এই গৱেষণাৰ ফলাফলৰ ভিত্তিত গৱেষকসকলে উল্লেখ কৰিছে যে টাইপ ১ বা টাইপ ২ ডায়েবেটিছত আক্ৰান্ত যুৱক-যুৱতীসকলৰ জীৱনৰ প্ৰাৰম্ভিক পৰ্যায়ৰ পৰাই ডায়েবেটিছ পৰিচালনা কৰাটো অতি প্ৰয়োজনীয় ৷ ইয়াৰ ফলত পিচৰ বছৰবোৰত এলঝাইমাৰ ৰোগৰ সম্ভাৱনা হ্ৰাস পাব পাৰে ৷

গৱেষণা কেনেকৈ কৰা হৈছিল ?

এই গৱেষণাত ক’লৰাডো বিশ্ববিদ্যালয়ৰ এন্সচুটজ মেডিকেল কেম্পাছৰ গৱেষকসকলে প্ৰথমবাৰৰ বাবে কিশোৰ-কিশোৰী আৰু যুৱ প্ৰাপ্তবয়স্কৰ ক্ষেত্ৰত ডায়েবেটিছ সম্পৰ্কীয় এলঝাইমাৰ ৰোগৰ প্ৰাক-ক্লিনিকেল লক্ষণৰ উপস্থিতি পৰীক্ষা কৰিছিল ৷ এই গৱেষণাত গৱেষকসকলে কিশোৰ-কিশোৰী, যুৱ প্ৰাপ্তবয়স্ক আৰু ১৫ৰ পৰা ২৭ বছৰ বয়সৰ প্ৰাপ্তবয়স্কৰ সৈতে জড়িত তথ্য বিশ্লেষণ কৰিছিল যিসকলৰ টাইপ ১ আৰু টাইপ ২ ডায়েবেটিছ আছিল ৷ বিভিন্ন গোটত কৰা এই গৱেষণাত মুঠ বিষয়ৰ ৫৯% মহিলা আছিল ৷

গৱেষণাৰ বাবে নিৰ্বাচিত ব্যক্তিসকলৰ ভিতৰত ২৫জনৰ টাইপ ১ ডায়েবেটিছ আৰু ২৫জনৰ টাইপ ২ ডায়েবেটিছ আছিল ৷ আটাইতকৈ কম বয়সীয়া গোটটোৰ গড় বয়স আছিল ১৫ বছৰ, আনহাতে কম বয়সীয়া প্ৰাপ্তবয়স্কৰ বয়স আছিল প্ৰায় ২৭ বছৰ ৷ এই তুলনামূলক গৱেষণাত এই ব্যক্তিসকলৰ স্বাস্থ্যজনিত জটিলতাসমূহক সুস্থ নিয়ন্ত্ৰণ গোটৰ লোকৰ সৈতে তুলনা কৰা হৈছিল, য’ত ১৫ বছৰ বয়সৰ ২৫ জন কিশোৰ আৰু গড় বয়স প্ৰায় ২৫ বছৰ ২১ জন যুৱ প্ৰাপ্তবয়স্ক আছিল ৷

এই অনুসন্ধান গোটত ডায়েবেটিছ ৰোগী আৰু সুস্থ নিয়ন্ত্ৰণ গোটৰ অংশগ্ৰহণকাৰীসকলৰ তেজৰ প্লাজমাও বিশ্লেষণ কৰি পিইটি মগজুৰ স্কেন কৰি এলঝাইমাৰ বায়’মাৰ্কাৰৰ উপস্থিতি নিৰ্ণয় কৰা হৈছিল ৷ য’ত যৌৱনকালত ডায়েবেটিছ ৰোগত আক্ৰান্ত লোকৰ ক্ষেত্ৰত এলঝাইমাৰৰ সৈতে জড়িত তেজৰ বায়’মাৰ্কাৰৰ অধিক মাত্ৰা দেখা গৈছিল ৷

অধ্যয়নৰ সময়ত ডায়েবেটিছ ৰোগীৰ ওপৰত কৰা স্কেনত এলঝাইমাৰ ৰোগৰ সৈতে জড়িত মগজুৰ অঞ্চলত এমাইল’ইড আৰু টাউ প্ৰ’টিনৰ মাত্ৰা অধিক হোৱাৰ কথা প্ৰকাশ পাইছে, যিটো এলঝাইমাৰ ৰোগত আক্ৰান্ত হোৱাৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধিৰ সৈতে জড়িত ৷

গৱেষণাৰ সীমাবদ্ধতা

এই গৱেষণাৰ তথ্যসমূহৰ ভিতৰত আছে ক’লৰাডো বিশ্ববিদ্যালয়ৰ শিশু এণ্ডক্ৰাইন’লজীৰ সহকাৰী অধ্যাপক তথা অধ্যয়নৰ লেখক ডাঃ এলিছন এল ৷ শ্বেপিৰোৱে কৈছে যে যিহেতু এই গৱেষণাত বিষয়ৰ সংখ্যা আৰু অনুসন্ধান আৰু বিশ্লেষণৰ পৰিসৰ সীমিত আছিল, সেয়েহে ইয়াৰ তথ্য সম্পূৰ্ণৰূপে প্ৰমাণিত বুলি ধৰিব নোৱাৰি ৷

তেওঁ বুজাইছে যে, যদিও এই গৱেষণাৰ ফলাফলে এই ধাৰণাটো সমৰ্থন কৰে যে যিসকল লোকে শৈশৱৰ পৰা যিকোনো ধৰণৰ ডায়েবেটিছত আক্ৰান্ত হৈছে তেওঁলোকৰ পিছৰ জীৱনত এলঝাইমাৰ ৰোগৰ সম্ভাৱনা বেছি হ’ব পাৰে, কিন্তু যিহেতু এইটো এটা সৰু অধ্যয়ন আছিল আৰু ইয়াৰ পৰিসৰ সীমিত আছিল ৷ গতিকে... ইয়াৰ ফলাফলৰ ভিত্তিত কোন ধৰণৰ ডায়েবেটিছে এলঝাইমাৰৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি কৰিব পাৰে বা বয়স বৃদ্ধিৰ লগে লগে ডায়েবেটিছত আক্ৰান্ত ব্যক্তিয়ে এলঝাইমাৰ সম্পৰ্কীয় জৈৱচিহ্নসমূহ সদায় দেখা যাব নে নহয় সেয়া নিশ্চিত কৰিব নোৱাৰি ৷

এই গৱেষণাৰ তথ্যই ডায়েবেটিছৰ বাবে কম বয়সতে এলঝাইমাৰ ৰোগৰ অধিক সম্ভাৱনাৰ বিষয়ে বিতং তথ্য লাভ কৰিবলৈ অধিক লোকৰ ওপৰত অধিক গৱেষণা আৰু তেওঁলোকৰ দীৰ্ঘম্যাদী অনুসৰণৰ প্ৰয়োজনীয়তা প্ৰকাশ কৰে ৷ গৱেষণাটোত এইটোও কোৱা হৈছে যে কেৱল আমেৰিকাতে নহয়, বিশ্বজুৰি মেদবহুলতাৰ হাৰ বৃদ্ধি পোৱাৰ লগে লগে ডায়েবেটিছৰ প্ৰাদুৰ্ভাৱো বৃদ্ধি পোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে ৷ এনে পৰিস্থিতিত এই বিষয়ত তাৎক্ষণিক বিশদ অনুসন্ধান আৰু অধ্যয়নৰ প্ৰয়োজনীয়তা আৰু অধিক বৃদ্ধি পায় ৷

লগতে পঢ়ক: টাইপ ২ ডায়েবেটিছে বিকল কৰিব পাৰে আপোনাৰ মগজুৰ কাৰ্যক্ষমতা; কিন্তু কেনেকৈ - Alzheimer Disease

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.