ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਇੱਕ ਮੋਮ ਵਰਗਾ ਪਦਾਰਥ ਹੈ ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸੈੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਹਾਰਮੋਨ, ਵਿਟਾਮਿਨ ਡੀ ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਹਜ਼ਮ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਤੱਤ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਡਾ ਸਰੀਰ ਆਪਣੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਅਨੁਸਾਰ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਜੋ ਭੋਜਨ ਖਾਂਦੇ ਹੋ ਉਸ ਤੋਂ ਵਾਧੂ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਵੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਵਾਧੂ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੈ, ਪਰ ਤੁਹਾਡੇ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਤੁਹਾਡੇ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੇ ਖਤਰੇ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਧਮਨੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕੰਧਾਂ 'ਤੇ ਸੈਟਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਲੇਕ ਦੇ ਗਠਨ ਵੱਲ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਤਖ਼ਤੀਆਂ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਧਮਨੀਆਂ ਨੂੰ ਬਲੌਕ ਜਾਂ ਜਾਮ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਦਿਲ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ ਤੱਕ ਖੂਨ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਵਹਿ ਸਕਦਾ।
ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਮਾਪਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?
ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਨੂੰ ਖੂਨ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਡੈਸੀਲੀਟਰ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਦੇ ਮਿਲੀਗ੍ਰਾਮ (mg/DL) ਵਿੱਚ ਮਾਪਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਦੀਆਂ ਦੋ ਕਿਸਮਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਪਹਿਲਾ ਚੰਗਾ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ (HDL) ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਮਾੜਾ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ। HDL ਤੁਹਾਡੇ ਖੂਨ ਵਿੱਚੋਂ LDL ਨੂੰ ਹਟਾ ਕੇ ਤੁਹਾਡੇ ਦਿਲ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਧਮਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਐਚਡੀਐਲ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਰੋਕਦਾ ਹੈ। 60 ਮਿਲੀਗ੍ਰਾਮ/ਡੀਐਲ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਦਾ ਐਚਡੀਐਲ ਪੱਧਰ ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਦਿਲ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੈ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਘੱਟ ਖਤਰੇ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰਾਲ ਵਧਣ ਨਾਲ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਦਾ ਪੱਧਰ ਸੀਰਮ ਤੋਂ ਮਾਪਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗੈਰ-ਫਾਸਟਿੰਗ ਲਿਪਿਡ ਟੈਸਟ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਵਰਤ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੇਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਲਿਪਿਡ ਟੈਸਟ ਲਈ 12-ਘੰਟੇ ਦੇ ਵਰਤ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕੁੱਲ ਅਤੇ HDL ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ (HDL-C) ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਸੀਰਮ ਤੋਂ ਮਾਪਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਡਾਕਟਰ ਤੁਹਾਡੀ ਬਾਂਹ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਾੜੀ ਵਿੱਚੋਂ ਖੂਨ ਕੱਢਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਟੈਸਟ ਡਾਇਗਨੌਸਟਿਕ ਲੈਬ, ਕਲੀਨਿਕ ਜਾਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਟੈਸਟ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਲੈਂਦਾ ਅਤੇ ਦਰਦ ਰਹਿਤ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਡਾਕਟਰ ਦੀਆਂ ਹਦਾਇਤਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਟੈਸਟ ਦੇਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 12 ਘੰਟੇ ਲਈ ਵਰਤ ਰੱਖਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਸਾਰੇ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ। ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਮਾਪਣ ਲਈ ਖੂਨ ਦੇ ਇੱਕ ਡੇਸੀਲੀਟਰ (dL) ਵਿੱਚ ਮਿਲੀਗ੍ਰਾਮ (mg) ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।