ହାଇଦ୍ରାବାଦ: 1999 ମହାବାତ୍ୟାରେ ଏକଦା ଧ୍ବସ୍ତ ହୋଇଥିବା ଓଡିଶାର ଆର୍ଥନୀତିକୁ ନେଇ ଆସିଛି ବଡ ଖବର । ଗରିବୀ ସିମା ରେଖା ତଳେ ଥିବା ଓଡିଶାବାସୀଙ୍କ ଜୀବନ ଧାରଣରେ ଆସିଛି ବେଶ୍ ଉନ୍ନତି । ନିଆଣ୍ଟିଆ ରାଜ୍ୟରୁ ବଳକା ରାଜ୍ୟର ମାନ୍ୟତା ପାଇଛି ଓଡିଶା । ଦେଶର ଅନ୍ୟତମ ଗରିବୀ ରାଜ୍ୟ ମାନ୍ୟତା ପାଇଥିବା ଓଡିଶା ମଧ୍ୟ ଆର୍ଥନୈତିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅଦ୍ଭୁତପୂର୍ବ ସଫଳତା ହାସଲ କରିଛି । ନିଅଣ୍ଟିଆ ଖାଦ୍ୟ ରାଜ୍ୟରୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ବଳକା ଖାଦ୍ୟ ରାଜ୍ୟ ହୋଇପାରିଥିବା ଓଡିଶାକୁ ନିକଟରେ ପ୍ରଶଂସା କରିଛି ନୀତି ଆୟୋଗ । ଏପଟେ ନୀତି ଆୟୋଗର ପ୍ରଶଂସା ପରେ ପୂର୍ବତନ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ କହିଛନ୍ତି, "ଆମେ ପଲିସି ପାଇଁ ରାଜ୍ୟକୁ ସଫଳତା ମିଳିଛି ।"
ରିପୋର୍ଟ ମୁତାବକ, ଓଡିଶା ବର୍ତ୍ତମାନ multi dimensional poverty (ବହୁ କ୍ଷେତ୍ରୀୟ/ସ୍ତର ଗରିବୀ) ହଟାଇବାରେ ଦେଶର ଗୋଟିଏ ଆଗ ଧାଡିର ରାଜ୍ୟ । ନୀତି ଆୟୋଗର SDGIndiaIndex (SDG ସୂଚକାଙ୍କ)ରେ ପ୍ରତି ରାଜ୍ୟର ଅର୍ଥନୈତିକ ପ୍ରଦର୍ଶନକୁ 4ଟି ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି । ଅର୍ଥନୀତିରେ ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳ ଅର୍ଥାତ ବଳକା ରାଜ୍ୟର ମାନ୍ୟତା ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତକ କୌଣସି ରାଜ୍ୟ ହାସଲ କରିନାହାଁନ୍ତି । ତଥାପି ପ୍ରଥମ କାଟେଗୋରୀରେ ରହିଛି ‘ଆଚିଭିର’ (100) । ତା ପରେ ଭଲ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରୁଥିବା ଅର୍ଥନୈତିକ ରାଜ୍ୟ କାଟେଗୋରୀରେ ରହିଛି ‘ଫ୍ରଣ୍ଟ ରନର’ (65-99), ତା ପରେ ‘ପରଫମର’ (50-65), ଏବଂ ଅର୍ଥନୀତିରେ ଭଲ କରିବାକୁ ଉଦ୍ୟମ କରୁଥିବା ରାଜ୍ୟର କାଟେଗୋରୀ ରହିଛି ‘ଆସ୍ପିରାଣ୍ଟ’ (0-50) ।
ତେବେ ଓଡିଶା ତାର ଆର୍ଥିକ ନୀତିରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଏବଂ ବିଭନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବିଦେଶୀ ତଥା ବହୁ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ କମ୍ପାନୀର ନିବେଶ ପାଇଁ ଆର୍ଥିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଭଲ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରି 2018 ମସିହାରେ ଏହି ଲିଷ୍ଟରେ ‘ପରଫମର’ କାଟେଗୋରୀରେ ଥିଲା । ପରେ 2020-21ରେ ଉପରକୁ ଚଢି ଆସିଥିଲା ‘ଆସ୍ପିରାଣ୍ଟ’ କାଟେଗୋରୀରେ । ବର୍ତ୍ତମାନ ଆସିଥିବା ସଦ୍ୟତମ ରିପୋର୍ଟରେ ଓଡିଶା ରହଛି ‘ଫ୍ରଣ୍ଟ ରନର’ କାଟେଗୋରୀରେ । 2005ରେ ଓଡିଶାରେ 63.84 ପ୍ରତିଶତ ଗରିବୀ ସୀମା ରେଖ ତଳେ ବସବାସ କରୁଥିବା ବେଳେ ରିପୋର୍ଟ ମୁତାବକ 2022-23ରେ ଏହା 11.07 ପ୍ରତିଶତକୁ ଖସିଛି । ଏହା ସହିତ ଶେଷ 5 ବର୍ଷରେ ୟୋଲେ କାଟେଗୋରୀରୁ ଓଡିଶା ଗ୍ରୀନକୁ ଉଠିଛି ।
SDGIndiaIndex କଣ-