ଓଡିଶା

odisha

ETV Bharat / opinion

ଗଣତନ୍ତ୍ର ଏବଂ ଶାସନ; ଜୀବନ୍ତ ଗଣତନ୍ତ୍ର କିପରି ଶାସନ କ୍ଷମତାକୁ ଜଟିଳ କରେ ? ଜାଣନ୍ତୁ - Democracy and governance

2024 ନିର୍ବାଚନରେ ବିରୋଧୀ ଦଳ ଅଧିକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ହୋଇଛି । ଭାରତୀୟ ଗଣତନ୍ତ୍ର ପାଇଁ ଏହା ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ ଶୁଭଙ୍କର । ତେବେ ଏକ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଗଣତନ୍ତ୍ର ଓ ଶାସନ ମଧ୍ୟରେ କିପରି ତାଳମେଳ ରହିବା ଆବଶ୍ୟକ । ତେବେ ଜୀବନ୍ତ ଗଣତନ୍ତ୍ର କିପରି ଶାସନ କ୍ଷମତାକୁ ଜଟିଳ କରେ ତାହା ଉପରେ ପଢନ୍ତୁ ଲେଖକ ଅନିଲ କୁମାର ଭାଦିରାଜୁଙ୍କ ଏହି ଆଲେଖ୍ୟ

Democracy and governance
Democracy and governance (File Photo)

By ETV Bharat Odisha Team

Published : Jun 29, 2024, 6:05 PM IST

ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ଦେଶରେ ସରିଛି ଗଣତନ୍ତ୍ରର ମହାପର୍ବ ନିର୍ବାଚନ । 2024 ନିର୍ବାଚନ ଭାରତରେ ନିର୍ବାଚନୀ ଗଣତନ୍ତ୍ର ଜୀବନ୍ତ କି ନାହିଁ ଥିବା ସନ୍ଦେହକୁ ଦୂର କରିଛି । 400 ପାର୍‌ ନାରା ଦେଉଥିବା NDA 300 ବି ପାର୍‌ କରିପାରିନଥିବା ବେଳେ ସେପଟେ ବିରୋଧୀ ଦଳ ପୂର୍ବାପେକ୍ଷା ଅଧିକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ହୋଇଛି । ଭାରତୀୟ ଗଣତନ୍ତ୍ର ପାଇଁ ଏହା ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ ଶୁଭଙ୍କର । ନୂଆ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳୁଥିବା କୌତୁହଳପୂର୍ଣ୍ଣ କଥା ହେଉଛି ଏହା କେବଳ ଉତ୍ତମ ଶାସନ ପାଇଁ ନିଜର ସଂକଳ୍ପକୁ ମଜଭୁତ କରିଛି । ଯାହାକି ଗଣତନ୍ତ୍ର ଏବଂ ଉତ୍ତମ ଶାସନ ଉପରେ ବିତର୍କକୁ ଆହ୍ବାନ କରେ ।

ମୁଁ ଯୁକ୍ତି ବାଢିବାକୁ ଚାହେଁ ଯେ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଗଣତନ୍ତ୍ର ଖୋଦ ଉତ୍ତମ ଶାସନର ସଙ୍କେତ ହୋଇଥିବାବେଳେ ଗଣତନ୍ତ୍ର ଏବଂ ଶାସନର କାର୍ଯ୍ୟ ଦ୍ବନ୍ଦ୍ବ ହୋଇପାରେ । ଏହାର କାରଣ ହେଉଛି ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ପ୍ରକ୍ରିୟାଗୁଡ଼ିକ ସଂସ୍ଥାଗତ ପ୍ରକ୍ରିୟାଗୁଡ଼ିକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରେ ଯାହା ସମୟ ସାପେକ୍ଷ । ଦ୍ବିତୀୟରେ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ରାଷ୍ଟ୍ର ସମୟେ ସମୟେ ବିଶୃଙ୍ଖଳିତ ରାଜନୀତିର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୁଏ । ଏହି ଦୁଇଟି କାରଣ ଯୋଗୁଁ 'ଶାସନ' ଶବ୍ଦର ଅର୍ଥକୁ ଜଟିଳ କରିଥାଏ । ବିଶେଷକରି ପ୍ରଶାସନ ଏବଂ ଅର୍ଥନୀତିରେ ନବ-ଉଦାରବାଦୀ ସଂସ୍କାର ଆଣିବା ପାଇଁ ଏକ ଗଣତନ୍ତ୍ରରେ 'ଶାସନ' କଠୋର ବିରୋଧର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଥିବାର ନଜିର ରହିଛି । ଶାସନ ସଂସ୍କାରର ବିରୋଧ କେବଳ ବିରୋଧୀ ଦଳ ନୁହେଁ, ଅମଲାତନ୍ତ୍ରର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ତର ସମେତ ବିଭିନ୍ନ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କଠାରୁ ମଧ୍ୟ ଆସିଥାଏ ।

ଗଣତନ୍ତ୍ରରେ ଆଲୋଚନା, ବୁଝାମଣା ଏବଂ ମନାଇବା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । ଉଦାରବାଦୀ ଗଣତନ୍ତ୍ରକୁ ‘ଆଲୋଚନା ଦ୍ବାରା ସରକାର’ କୁହାଯାଏ । ଯଦି ନୂତନ ଏନଡିଏ ସରକାର ଏବଂ ଏହାର ସହଯୋଗୀ ଦଳମାନେ ଶାସନ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି, ତେବେ ସେମାନେ ଏଥିପ୍ରତି ଧ୍ୟାନ ଦେବା ଆବଶ୍ୟକ । ମିଳିତ ସରକାରରେ ଏହା ବେଶ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ, ଯେଉଁଠାରେ ସହଯୋଗୀ ଦଳଗୁଡିକର ଦାବିକୁ ବିରୋଧୀ ଦଳର ସମାଲୋଚନା ପରି ମହତ୍ବ ଦିଆଯିବା ଆବଶ୍ୟକ । ନୂଆ ସରକାର ଉଭୟ କେନ୍ଦ୍ର ଓ ରାଜ୍ୟ ସଂସଦ ଓ ବିଧାନସଭାକୁ ହାଲୁକାରେ ନେଇପାରିବେ ନାହିଁ ।

ଏହା ବି ପଢନ୍ତୁ- ଭାରତର ନୂତନ ମେଣ୍ଟ ସରକାର ଆଗରେ ବିକଶିତ ଭାରତ ସ୍ବପ୍ନ ସାକାର ଦିଗରେ ସୁଯୋଗ ଓ ସମସ୍ୟା

ସଂସଦ ରାଜ୍ୟ ବିଧାନସଭା ପାଇଁ ‘ଆଲୋଚନା ଦ୍ବାରା ସରକାର’ର ଏକ ମଡେଲ ପ୍ରଦାନ କରିବା ଉଚିତ । ସଂସଦରେ ବିରୋଧୀ ଦଳର ସଦସ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ବିରୋଧରେ ସ୍ବର ଉତ୍ତୋଳନ କଲେ ସେମାନଙ୍କୁ ନିଲମ୍ବନ କରିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ । ନୂତନ ସରକାରଗୁଡିକ ଯାହା ଆବଶ୍ୟକ କରନ୍ତି ତାହା ହେଉଛି ନିରନ୍ତର ଚେତନା ଯେ ଲୋକମାନେ ସେମାନଙ୍କୁ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଦ୍ବାରା ଭୋଟ୍ ଦେଇଛନ୍ତି ଏବଂ ସଂସଦ ବିଧାନସଭା ଭିତରେ ତଥା ବାହାରେ ସମାନ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ସମ୍ମାନ ଦିଆଯିବା ଉଚିତ ।

ପରିଶେଷରେ, ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରସଙ୍ଗ ହେଉଛି ବିଭିନ୍ନ ଏଜେନ୍ସି ମାଧ୍ୟମରେ ବିରୋଧୀଙ୍କ ସ୍ବରର ଚପାଇବାକୁ ଉଦ୍ୟମ କରୁଥିବା ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଶାସନ କ୍ଷମତା ଉପରେ ପୁନର୍ବିଚାର କରାଯିବା ଉଚିତ । ଏହି ଏଜେନ୍ସି ଗୁଡ଼ିକର ବେଆଇନ ଭାବେ ବ୍ୟବହାର ସମ୍ପ୍ରତି ନିର୍ବାଚନରେ ​​ବିରୋଧୀଙ୍କୁ ଅଧିକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ କରିପାରିଛି । ଏଣୁ ଏବେ ନୂଆ ସରକାର ନିରନ୍ତର ସଚେତନତା ସହିତ ଶାସନ ପ୍ରତି ଯତ୍ନଶୀଳ ହେବା ଉଚିତ । ଭାରତ ଭଳି ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଏକଛତ୍ରବାଦ ଶାସନ ଯେକୌଣସି ସରକାରକୁ ଭାରି ପଡ଼ିପାରେ । ଏହାର ଫଳ 2024 ନିର୍ବାଚନ ଭଳି ଶାସନ କ୍ଷମତାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଛଡ଼ା ଆଉ କିଛି ନୁହେଁ । ଗଣତନ୍ତ୍ର ଏବଂ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ରାଜନୀତି ଥରେ ରାଜନୀତିର ମୂଳଦୁଆକୁ ସୁଦୃଢ କରିବା ପରେ ଅଧିକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ହୋଇଉଠେ । ତେଣୁ ଗଣତନ୍ତ୍ର ଏବଂ ଶାସନ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କକୁ ବିଚାର କରିବାର ବହୁତ ଆବଶ୍ୟକତା ଅଛି ।

ABOUT THE AUTHOR

...view details