ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ:ନିର୍ବାଚନ ରାଜନୀତି ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ ଦୁଇଟି ପ୍ରମୁଖ ଘଟଣା ଭାରତରେ ମହିଳାମାନଙ୍କ ସକ୍ରିୟ ଅବଦାନକୁ ସାମ୍ନାକୁ ଆଣିଛି । ଏଥିରେ ଦୁଇ ବିଶିଷ୍ଟ ମହିଳାଙ୍କ ଭୂମିକା ଓ ଅବଦାନକୁ ବିଚାର କରାଯାଇପାରେ । ପ୍ରଥମଟି ଡେମୋକ୍ରାଟିକ ରିପବ୍ଲିକ୍ ଅଫ କଙ୍ଗୋ (DRC)ରେ ଜାତିସଂଘର ଶାନ୍ତି ମିଶନରେ ନିୟୋଜିତ ଥିବା ଭାରତୀୟ ସ୍ଥଳସେନାର ମେଜର ରାଧିକା ସେନଙ୍କର । ମେଜର ରାଧିକା ଏବେ ଜାତିସଂଘର ‘ମିଲିଟାରୀ ଜେଣ୍ଡର ଆଡଭୋକେସୀ ଅଫ ଦି ଇୟର’ ପୁରସ୍କାରରେ ସମ୍ମାନିତ ହୋଇଛନ୍ତି । ଭୀଷଣ ଅସ୍ଥିରତା ଓ ହିଂସା ପ୍ରଭାବିତ କଙ୍ଗୋରେ ସ୍ଥାନୀୟ ଯୁବତୀ ଓ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ମୁକ୍ତ ତଥା ସଶକ୍ତ କରିବାରେ ତାଙ୍କର ଅସାଧାରଣ ନେତୃତ୍ୱ ତାଙ୍କୁ ଅନେକ ପୁରସ୍କାର ଜିତିବାର ଅବସର ଦେଇଛି । କେବଳ ତାଙ୍କର ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଉପଲବ୍ଧି ନୁହେଁ ବରଂ ତାଙ୍କର ପ୍ରରଣାଦାୟୀ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ବ ଅନେକ ମହିଳାଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର ଅଧିକାର ପାଇଁ ସ୍ବର ଉଠାଇବାକୁ ସାହାସ ଓ ପ୍ରେରଣା ଦେଇଛି ।
ନିକଟରେ ଅବସର ନେଇଥିବା ମିଳିତ ଜାତିସଂଘରେ ଭାରତର ପ୍ରଥମ ମହିଳା ସ୍ଥାୟୀ ପ୍ରତିନିଧୀ ରୁଚିକା କମ୍ବୋଜଙ୍କ କଥା ମଧ୍ୟ ଏହି ଭାରତୀୟ ନାରୀଶକ୍ତିର ଉତ୍ଥାନର ଅଧ୍ୟାୟ ସହ ଯୋଡାଯାଇପାରେ । ଜଣେ ଶୀର୍ଷ ଭାରତୀୟ କୂଟନୈତିକ ଭାବେ ରୁଚିକା ଦୀର୍ଘ 35ବର୍ଷ ଧରି କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାର ଅଭିଜ୍ଞତା ରଖିଛନ୍ତି । ପ୍ରାୟ ଚାରି ଦଶନ୍ଧି ଧରି ସେ ଦେଶକୁ ବିଭିନ୍ନ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଫୋରମରେ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ବ କରିଛନ୍ତି । ସଂଘ ଲୋକସେବା ଆୟୋଗ (ୟୁପିଏସସି) ପରୀକ୍ଷାରେ ସମସ୍ତ ମହିଳା ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରଥମ ସ୍ଥାନ ଅଧିକାର କରିବାଠାରୁ ବୈଦେଶିକ ବ୍ୟାପାର ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟରେ ଦୀର୍ଘବର୍ଷର ସେବା ଓ ଜାତିସଂଘରେ ଭାରତକୁ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ବ କରିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏକ ଚମତ୍କାର ସଫଳ କ୍ୟାରିୟରର ଅଧିକାରିଣୀ ହେଉଛନ୍ତି ରୁଚିକା ।
ମିଳିତ ଜାତିସଂଘରେ ପରି ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଅନୁଷ୍ଠାନରେ ଭାରତକୁ ପ୍ରଭାବୀ ଭାବେ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଛନ୍ତି ରୁଚିକା । ସେ ଜାତିସଂଘ ସୁରକ୍ଷା ପରିଷଦରେ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତା ମଧ୍ୟ କରିଛନ୍ତି । ସାଧାରଣ ସଭା ଓ ସୁରକ୍ଷା ପରିଷଦରେ ଆଲୋଚିତ ବିଷୟ ଗୁଡିକରେ ସେ ଭାରତର ଆଭିମୁଖ୍ୟକୁ ପ୍ରଭାବୀ ଭାବେ ଉପସ୍ଥାପନ କରିବାର କୌଣସି ଅବସର ଛାଡିନାହାନ୍ତି । ସେହିପରି ଜାତିସଂଘର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କମିଟିରେ ତାଙ୍କର ଅଖଣ୍ଡତା ଅପରିହାର୍ଯ୍ୟ ଥିଲା । ଭାରତୀୟ ଦର୍ଶନର ନୈତିକ ଆଦର୍ଶବାକ୍ୟ ‘‘ବସୁଧୈବ୍ୟ କୁଟୁମ୍ବକମ’’ ପ୍ରତି ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମଞ୍ଚରେ ତାଙ୍କର ଅଦମ୍ୟ ପ୍ରତିବଦ୍ଧତା ଥିଲା ।
ତାଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ମଧ୍ୟରେ, ରୁଷ-ୟୁକ୍ରେନ ଯୁଦ୍ଧ, ମଧ୍ୟପ୍ରାଚ୍ୟ ବିବାଦ ଓ ସୁଦାନ ଗୃହଯୁଦ୍ଧ ଭଳି ଅନେକ ଜଟିଳ ବିପର୍ଯ୍ୟୟର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଥିଲା ବିଶ୍ବ ସମୂଦାୟ । ଗ୍ଲୋବାଲ୍ ସାଉଥ (ଦାକ୍ଷିଣାତ୍ୟ ବିଶ୍ବ) ଦେଶଗୁଡିକ ପାଇଁ ଦ୍ରୁତ ଧୃବୀକରଣ ଓ ବିଖଣ୍ଡନ ଅନେକ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା । ଏପରି ଅନିଶ୍ଚିତାପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ଥିତିରେ ରୁଚିକା ଦକ୍ଷତାର ସହିତ ଭାରତର ବୈଦେଶିକ ନୀତି ପରିଚାଳନା କରି ନିଜ କୂଟନୈତିକ ଦକ୍ଷତାର ପରିଚୟ ଦେଇଥିଲେ । ମିଳିତ ଜାତିସଂଘର ଏକ ସାମ୍ବାଦିକ ସମ୍ମିଳନୀରେ ରୁଚିକା କହିଥିଲେ, ଭାରତ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ବିଭିନ୍ନ ଦେଶମାନଙ୍କ ସହ ଯୋଗାଯୋଗକାରୀ ଏବଂ ମଧ୍ୟସ୍ଥତା ସ୍ୱର ଭାବେ ଶାନ୍ତି ସମର୍ଥନରେ ଦୃଢ ଭାବରେ ଠିଆ ହୋଇଛି ।