ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ଭାରତୀୟ ପରମ୍ପରାରେ ପାନ ପତ୍ରର ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ରତା ରହିଛି । ପାନ ପତ୍ର କେବଳ ଖାଇବା ପାଇଁ ନୁହେଁ ବରଂ ଧାର୍ମିକ କାର୍ଯ୍ୟରେ ମଧ୍ୟ ଏହା ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥାଏ । ମହାପ୍ରଭୁ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ପାଖରେ ପ୍ରତିଦିନ ପାନ ଲାଗି ହୋଇଥାଏ । ପୂଜା ବେଳେ ମଧ୍ୟ ପାନ ପତ୍ର ଲାଗି କରାଯାଏ । ପୁରାତନ ଯୁଗରୁ ଏହି ପାନପତ୍ରର ଚାହିଦା ବେଶ ଅଧିକ ରହିଥିବା ବେଳେ ଆଧୁନିକ ଯୁଗରେ ଏହାର ବ୍ୟବହାର କମି କମି ଆସୁଛି । ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳର ଲୋକମାନେ ଏବେବି ପାନ ଖାଇବାକୁ ରୁଚି ରଖୁଥିବା ବେଳେ ସହରାଞ୍ଚଳର ଅନେକ ଲୋକେ କିନ୍ତୁ ଏହାକୁ ଖାଇବାକୁ ନାପସନ୍ଦ କରିଥାନ୍ତି । ତେବେ ଏହି ପାନ ପତ୍ରରେ ଅନେକ ଔଷଧୀୟ ଗୁଣ ଭରି ରହିଛି । ବହୁତ ବଡ ବଡ ରୋଗକୁ ଛୁ ମନ୍ତର କରିଥାଏ ଏହି ପାନ ପତ୍ର । ତେବେ ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ପାନପତ୍ରର ଉପକାରିତା ବିଷୟରେ ।
ପାନ ପତ୍ରକୁ ନେଇ କଣ କୁହନ୍ତି ଆୟୁର୍ବେଦିକ ଡାକ୍ତର:
ଆୟୁର୍ବେଦ ଡାକ୍ତର ଅଙ୍କିତ ନାମଦେବ ପାନକୁ ନେଇ କହିଛନ୍ତି, "ପାନର ଯେତିକି ଧାର୍ମିକ ମହତ୍ତ୍ବ ରହିଛି ସେତିକି ଆୟୁର୍ବେଦିକ ମହତ୍ତ୍ବ ରହିଛି । ଯଦି ସଠିକ ଉପାୟରେ ଏହାର ସେବନ କରାଯାଏ ତେବେ ଶରୀର ପ୍ରତି ଏହା ଚମତ୍କାର ଫାଇଦା ଦେଇଥାଏ । ଅନେକ ରୋଗକୁ ଏହାକୁ ଛୁମନ୍ତର କରିଥାଏ । ପାନକୁ ନେଇ ଶାସ୍ତ୍ର, ଉପନିଷେଦ ସବୁଥିରେ ଉଲ୍ଲେଖ ରହିଛି ।" ଆଉମଧ୍ୟ ଆୟୁର୍ବେଦରେ ଉଲ୍ଲେଖ ରହିଛି ଯେ, ଖାଦ୍ୟ ଖାଇବା ପରେ ଶରୀରରେ କଫ ବଢିଥାଏ । ସେଥିପାଇଁ ପ୍ରତିଦିନ ଖାଇବା ପରେ ପାନ ସେବନ କରିବା ଉଚିତ । ଏହାଦ୍ୱାରା କଫ ବାହାରି ଯାଇଥାଏ ।
ପାନପତ୍ରର ବ୍ୟବହାର:
ପାନର ବ୍ୟବହାର ଅନେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ହୋଇଥାଏ । ପାନ ବିନା ପୂଜା କାର୍ଯ୍ୟ ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ । ଖାଦ୍ୟ ଖାଇବା ପରେ ପାନ ଖାଇବାର ଆମ ଭାରତୀୟ ସଂସ୍କୃତିରେ ବହୁ ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରଚଳିତ ହୋଇଆସୁଛିି । ଏବେବି ଅନେକ ଲୋକଙ୍କର ଖାଦ୍ୟ ଖାଇବା ପରେ ପାନ ଖାଇବାର ଅଭ୍ୟାସ ରହିଛି । କୁଣିଆ ଘରକୁ ଆସିଲେ ଚା ପାଣି ସହ ପାନ ଦେବାର ପରମ୍ପରା ଅନେକ ଓଡ଼ିଆ ଘରେ ରହିଛି । ପାନର ବ୍ୟବହାରକୁ ନେଇ ଶାସ୍ତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖ ରହିଛି । ବିବାହ, ପୂଜା ପର୍ବାଣୀ ଭଳି ସବୁ ଶୁଭ କାର୍ଯ୍ୟରେ ପାନର ବ୍ୟବହାର ହୋଇଥାଏ ।