કુંભ મેળાને હિન્દુ ધર્મમાં સૌથી પવિત્ર પ્રસંગોમાંનો એક ગણવામાં આવે છે. મહા કુંભ મેળાનો સમય ગ્રહોની વિશેષ સ્થિતિ જોઈને નક્કી કરવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ દરમિયાન પવિત્ર નદીઓનું પાણી અમૃત બની જાય છે. તેથી મહાકુંભ દરમિયાન ભક્તો ગંગા, યમુના વગેરે નદીઓમાં સ્નાન કરીને પુણ્ય મેળવે છે. જો કે, મહાકુંભમાં સ્નાન કરતી વખતે તમારે કેટલાક નિયમોનું પાલન કરવું પડશે. આજે અમે તમને આ નિયમો વિશે જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ, જો તમે પણ મહાકુંભમાં સ્નાન કરવા જઈ રહ્યા છો તો આ વાતોનું ધ્યાન રાખો...
શું શાહી સ્નાન કરવાથી પુણ્ય મળે છે?
ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર, શાહી સ્નાનની અસરથી સુખ અને સમૃદ્ધિ આવે છે. પ્રયાગરાજમાં આયોજિત મહાકુંભમાં ત્રિવેણી ઘાટ પર ત્રીજા શાહી સ્નાનમાં ટૂંક સમયમાં કરોડો ભક્તો ભાગ લેશે. આ સમય દરમિયાન, ભક્તોએ નીચે આપેલા નિયમોનું પણ પાલન કરવું જોઈએ, માન્યતાઓ અનુસાર, આમ કરવાથી શુભ ફળ મળશે...
નિયમ 1
મહાકુંભ દરમિયાન નાગા સાધુઓ પહેલા સ્નાન કરે છે. નાગા સાધુઓ સ્નાન કરે પછી જ અન્ય લોકો સ્નાન કરી શકે છે. તેથી મહાકુંભના દિવસે નાગા સાધુઓની સામે સ્નાન ન કરવું જોઈએ. આવું કરવું ધાર્મિક દૃષ્ટિકોણથી સારું માનવામાં આવતું નથી. આ નિયમોનું ઉલ્લંઘન છે અને કુંભસ્નાનથી શુભ ફળ મળતું નથી.
નિયમ 2
જો તમે મહાકુંભમાં સ્નાન કરવા જાવ છો તો એ પણ યાદ રાખો કે ભક્તોએ 5 વાર સ્નાન કરવું જોઈએ. ધાર્મિક માન્યતા અનુસાર જ્યારે કોઈ ગૃહસ્થ મહાકુંભમાં 5 વખત સ્નાન કરે છે તો તેનું કુંભસ્નાન પૂર્ણ માનવામાં આવે છે.
નિયમ 3
મહાકુંભમાં સ્નાન કર્યા પછી બંને હાથે સૂર્ય ભગવાનને જળ અર્પણ કરવું જોઈએ. કુંભ મેળાનું આયોજન સૂર્ય ભગવાનની વિશેષ સ્થિતિને ધ્યાનમાં રાખીને કરવામાં આવે છે, તેથી મહાકુંભમાં સૂર્ય ભગવાનને અર્ઘ્ય ચઢાવવાની સાથે સ્નાન કરવાથી શુભ ફળ મળે છે. કુંભ સ્નાન દરમિયાન સૂર્યને અર્ઘ્ય અર્પણ કરવાથી કુંડળીમાં સૂર્યની સ્થિતિ મજબૂત બને છે.
નિયમ 4
કુંભમાં સ્નાન કર્યા પછી, વ્યક્તિએ પ્રયાગરાજમાં અદ્વે હનુમાનજી અથવા નાગવાસુકી મંદિરની પણ મુલાકાત લેવી જોઈએ. માન્યતા અનુસાર, આ મંદિરોના દર્શન કર્યા પછી જ ભક્તોની ધાર્મિક યાત્રા પૂર્ણ થાય છે. આ નિયમોનું પાલન કરવાથી મહાકુંભમાં સ્નાન કરવાથી ઘણા ફાયદા થાય છે. તમારા જીવનમાં સુખ અને સમૃદ્ધિ આવે છે અને તમારો આધ્યાત્મિક વિકાસ પણ થાય છે.
નાગા સાધુઓ મહાકુંભના શાહી સ્નાનમાં સૌથી પહેલા સ્નાન કરે છે.
પ્રયાગરાજમાં મહાકુંભના પહેલા અને બીજા દિવસે નાગા સાધુઓએ પ્રથમ ત્રિવેણી સંગમમાં શાહી સ્નાન કર્યું હતું. આ ધાર્મિક ઉત્સવમાં 6 કરોડથી વધુ શ્રદ્ધાળુઓએ ભાગ લીધો હતો. ત્રીજા શાહી સ્નાન માટે લગભગ 10 કરોડ શ્રદ્ધાળુઓ પ્રયાગરાજ પહોંચે તેવી શક્યતા છે. તમને જણાવી દઈએ કે, નાગા સાધુઓ સૌથી પહેલા શાહી સ્નાન કરે છે. તે પછી બાકીના લોકોને નહાવા દેવામાં આવે છે. તો શા માટે નાગા સાધુઓ સૌથી પહેલા શાહી સ્નાન કરે છે? અમને જણાવો...
મહાકુંભમાં સૌપ્રથમ કોણ સ્નાન કરશે તે અંગે હંમેશા વિવાદ થતો રહે છે. નાગા સાધુઓ અને બૈરાગી સાધુઓ વચ્ચે ઉગ્ર લડાઈ થાય છે. વર્ષ 1760 માં, આ મુદ્દા પરની લડાઈમાં સેંકડો બૈરાગી સાધુઓએ જીવ ગુમાવ્યો. ત્યારબાદ 1788માં પણ આવી જ સ્થિતિ જોવા મળી હતી. મહંત બાબા રામદાસે આ અંગે ફરિયાદ કર્યા બાદ નાગા અને બૈરાગી સાધુઓ માટે અલગ-અલગ ઘાટની વ્યવસ્થા કરવામાં આવી હતી. આ પછી હરિદ્વાર અને પ્રયાગમાં પહેલા સ્નાનને લઈને વિવાદ થયો હતો. જો કે, બ્રિટિશ શાસન દરમિયાન, નાગા સાધુઓને પ્રથમ સ્નાન કરવાનો અધિકાર આપવામાં આવ્યો હતો. ત્યારથી આ પરંપરા ચાલી આવે છે.
પુરાણો અનુસાર જ્યારે અમૃતના પાત્રને મેળવવા માટે દેવતાઓ અને દાનવો વચ્ચે સંઘર્ષ થયો ત્યારે સમુદ્ર મંથન થયું. તે સમયે પ્રયાગરાજ, ઉજ્જૈન, હરિદ્વાર અને નાસિકમાં અમૃતના ટીપાં વરસ્યા હતા. તે પછી અહીં મહા કુંભ મેળો શરૂ થયો. નાગા સાધુઓને ભગવાન શિવના અનુયાયીઓ માનવામાં આવે છે, તેથી તેઓ ભોલે શંકરની તપસ્યા અને સાધનાને કારણે આ સ્નાન કરનાર પ્રથમ માનવામાં આવ્યાં હતાં. ત્યારથી ચાલી આવતી આ પરંપરા અનુસાર નાગા સાધુઓ પહેલા અમૃતના ટીપાંથી સ્નાન કરે છે.
આ પણ વાંચો:
- મહાકુંભમાં પવિત્ર સ્નાન કરવાના ટોચના 10 કારણો, જાણો ક્યારે ક્યારે થશે શાહી સ્નાન