નવી દિલ્હી: તે લગભગ સંપૂર્ણપણે રોકી શકાય તેવી બીમારી છે પરંતુ ભારતમાં દર સાત મિનિટે એક મહિલા સર્વાઇકલ કેન્સરથી મૃત્યુ પામે છે. તે વિશ્વભરમાં સર્વાઇકલ કેન્સરના મૃત્યુના 21 ટકા માટે જવાબદાર છે અને તે ભારતીય મહિલાઓમાં બીજા નંબરનું સૌથી સામાન્ય કેન્સર છે. ભારતમાં દર વર્ષે 125,000 મહિલાઓ સર્વાઇકલ કેન્સરથી પીડિત જોવા મળે છે અને 75,000 થી વધુ મહિલાઓ આ રોગથી મૃત્યુ પામે છે.
સર્વાઇકલ કેન્સરના મોટાભાગના કેસોમાં જવાબદાર કોણ: પેપિલોમાવાયરસ અથવા એચપીવી સામે મહિલાઓને રસી આપવી એ આ રોગને રોકવા માટે અત્યંત અસરકારક રીત છે. સર્વાઇકલ કેન્સરના મોટાભાગના કેસોમાં HPV જવાબદાર હોવાનું જાણવા મળ્યું છે. 2006 માં યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાં પ્રથમ વખત HPV રસીઓ રજૂ કરવામાં આવી હતી, અને તે પછીના વર્ષે, ઑસ્ટ્રેલિયા રાષ્ટ્રવ્યાપી રસીકરણ અભિયાન શરૂ કરનાર પ્રથમ દેશ બન્યો. પરંતુ તાજેતરમાં સુધી, રસીની એક માત્રા માટે રૂ. 4,000ની કિંમતે તેને ભારત સહિત વિશ્વભરના ઓછી અને મધ્યમ આવક ધરાવતા દેશોની પહોંચથી દૂર રાખી છે. સામાન્ય રીતે ઓછામાં ઓછા બે ડોઝ જરૂરી છે.
સર્વાઇકલ કેન્સર નિવારણમાં ક્રાંતિ લાવવાની ક્ષમતા: સ્વદેશી રીતે નિર્મિત HPV રસી 'Survavac' ભારતમાં સપ્ટેમ્બર 2022 માં લોન્ચ કરવામાં આવી હતી. આ આ રસીની ઍક્સેસને સુધારવાની અને આ દેશોમાં સર્વાઇકલ કેન્સર નિવારણમાં ક્રાંતિ લાવવાની ક્ષમતા ધરાવે છે. સીરમ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ઇન્ડિયા દ્વારા વિકસિત આ રસીના એક ડોઝની કિંમત હાલમાં 2000 રૂપિયા છે અને 20 કરોડ ડોઝ બનાવવાની યોજના જાહેર કરવામાં આવી છે. પરંતુ જેમ જેમ ઉત્પાદન વધતું જાય તેમ તેમ, સંસ્થા નજીકના ભવિષ્યમાં 200-400 રૂપિયાના ભાવે SurvaVac ઉપલબ્ધ કરાવવાની આશા રાખે છે.