বিশেষ প্ৰতিবেদন, ২২ মে': জৈৱ বৈচিত্ৰ সংৰক্ষণৰ গুৰুত্ব আৰু প্ৰয়োজনীয়তা সম্পৰ্কে নাগৰিক আৰু অংশীদাৰসকলৰ মাজত সজাগতা সৃষ্টি কৰাৰ উদ্দেশ্য়ে প্ৰতিবছৰে ২২ মে'ত পালন কৰা হয় আন্তৰ্জাতিক জৈৱ বৈচিত্ৰ দিৱস ৷ ১৯৯২ চনৰ ২২ মে'ত ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ সাধাৰণ সভাত জৈৱ বৈচিত্ৰৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰি এই দিৱস আয়োজনৰ বাবে সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰা হৈছিল । সন্মিলনৰ নাইৰ’বি চূড়ান্ত আইনৰ আধাৰতেই গ্ৰহণ কৰা হৈছিল এই সিদ্ধান্ত ।
বিগত সময়ত এই দিৱস পালন কৰি অহা হৈছে বিভিন্ন শ্ল’গানেৰে । ২০২৪ চনৰ আন্তৰ্জাতিক জৈৱ বৈচিত্ৰ দিৱসৰ বিষয়বস্তু হৈছে 'পৰিকল্পনাৰ অংশ হওক' ৷
জৈৱ বৈচিত্ৰ মানে বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ উদ্ভিদ, প্ৰাণী আৰু অণুজীৱৰ ক্ষেত্ৰকেই বুজা যায় । কিন্তু ইয়াত প্ৰতিটো প্ৰজাতিৰ ভিতৰত আনুবংশিক পাৰ্থক্যও অন্তৰ্ভূক্ত হৈ থাকে । উদাহৰণস্বৰূপে, বিভিন্ন শস্য আৰু পশুধনৰ প্ৰজাতি আৰু বিভিন্ন পৰিৱেশ তন্ত্ৰৰ (হ্ৰদ,বন,মৰুভূমি, কৃষিভূমি) মাজত বিভিন্ন ধৰণে আদান-প্ৰদান কৰা হয় (মানুহ,উদ্ভিদ,জন্তু) ।
জৈৱ বৈচিত্ৰ সম্পদৰ ওপৰত ভিত্তি কৰিয়েই আমি সভ্যতা গঢ়ি তুলিছো । মাছে প্ৰায় তিনি বিলিয়ন লোকক ২০ শতাংশ জন্তুৰ প্ৰ'টিন প্ৰদান কৰে । মানুহৰ আহাৰৰ ৮০ শতাংশৰো অধিক উদ্ভিদেই প্ৰদান কৰে । উন্নয়নশীল দেশবোৰৰ গ্ৰামাঞ্চলত বাস কৰা প্ৰায় ৮০ শতাংশ লোকে মৌলিক স্বাস্থ্যসেৱাৰ বাবে পৰম্পৰাগত উদ্ভিদ আধাৰিত ঔষধৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে ।
কিন্তু সময়ৰ পৰিৱৰ্তনৰ লগে লগে জৈৱ বৈচিত্ৰ হেৰুওৱাটোৱে আমাৰ স্বাস্থ্যকে ধৰি বিভিন্ন ক্ষেত্ৰলৈ ভাবুকি কঢ়িয়াই আনিছে । এইটো প্ৰমাণিত হৈছে যে, জৈৱ বৈচিত্ৰৰ ক্ষতিয়ে জীৱ-জন্তুৰ পৰা মানুহলৈ সংক্ৰমিত ৰোগবোৰ সম্প্ৰসাৰিত কৰিব পাৰে । যদি আমি জৈৱ বৈচিত্ৰ অক্ষুণ্ণ ৰাখো, ই কৰ'ণা ভাইৰাছৰ দৰে মহামাৰীৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিবলৈ এখন উপযুক্ত ক্ষেত্ৰ প্ৰদান কৰিব ।
যদিও জৈৱিক বৈচিত্ৰ ভৱিষ্যত প্ৰজন্মৰ বাবে এক বিশ্বব্যাপী সম্পদ বুলি স্বীকৃতি পাইছে, কিছুমান মানৱ কাৰ্যকলাপে প্ৰজাতিৰ সংখ্যা যথেষ্ট হ্ৰাস কৰিছে । এই বিষয়টোৰ বিষয়ে ৰাজহুৱা শিক্ষা আৰু সজাগতাৰ গুৰুত্বৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি ৰাষ্ট্ৰসংঘই বছৰি জৈৱ বৈচিত্ৰৰ বাবে আন্তৰ্জাতিক জৈৱ বৈচিত্ৰ দিৱস উদযাপন কৰাৰ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিছে ৷
ইউনেস্ক’য়ে কি কৰে :
জৈৱ বৈচিত্ৰৰ বাবে ইউনেস্ক’ৰ ৰণনীতি তিনিটা বিষয়ৰ ওপৰত আধাৰিত - মানুহ আৰু প্ৰকৃতিৰ মাজৰ সম্পৰ্ক পুনৰুদ্ধাৰ আৰু পৰিৱেশ তন্ত্ৰ পুনৰ সৃষ্টি কৰা, আমাৰ পৰিৱেশ তন্ত্ৰৰ সমন্বয় সংৰক্ষণ আৰু যৌৱনৰ শক্তি বৃদ্ধি কৰা । বিশ্ব ঐতিহ্যক্ষেত্ৰ, জৈৱমণ্ডল সংৰক্ষণ আৰু ইউনেস্কো গ্লোবেল জিঅ' পাৰ্কে পৃথিৱীৰ ৬ শতাংশ ভূমি সামৰি লয় । ই হৈছে মুখ্য ক্ষেত্ৰ য'ত মানুহে অন্যান্য জীৱিত প্ৰজাতিৰ সৈতে সামঞ্জস্য ৰাখি বাস কৰিবলৈ শিকে আৰু সকলোৰে হিতৰ বাবে অভিজ্ঞতা ভাগ-বতৰা কৰা হয় ।
