ETV Bharat / state

చేతులు బొబ్బలెక్కినా 'ఉపాధి' గిట్టుబాటు కావట్లేదు - PROBLEMS

కూలి పని చేస్తే తప్ప కూడు దొరకని పరిస్థితి. ఎండాకాలమైనా, వానాకాలమైనా పనులు చేయాల్సిందే. లేదంటే పస్తులుండాలి. అలాంటి వారికోసం ప్రభుత్వం ప్రతిష్ఠాత్మకంగా తీసుకొచ్చిన పథకమే ఉపాధి హామీ. ప్రస్తుతం పేదపజ్రలకు పని కల్పిస్తున్నప్పటికీ... మౌలిక సదుపాయాలు సమకూర్చకపోవడంతో అష్టకష్టాలు పడుతున్నారు ములుగు జిల్లావాసులు.

చేతులు బొబ్బలెక్కినా 'ఉపాధి' గిట్టుబాటు కావట్లే
author img

By

Published : Apr 16, 2019, 6:40 PM IST

Updated : Apr 16, 2019, 10:38 PM IST

చేతులు బొబ్బలెక్కినా 'ఉపాధి' గిట్టుబాటు కావట్లే

ములుగు జిల్లాలోని పలు గ్రామాల ప్రజలు ఉదయమే ఉపాధి కూలి పనులకు బయలుదేరుతారు. ఉదయం ఆరు గంటలకు వెళ్తారు. అక్కడికెళ్లి చేతులతో గుంతలు తవ్వుతారు. పనిచేసే సమయంలో వారికి తాగేందుకు నీళ్లు లేని పరిస్థితి. దాహం వేసినా అలాగే ఉంటారు. ఎంత ఎండగా ఉన్నా మైళ్ల దూరం నడుస్తారు. కనీస సదుపాయలన్నీ కల్పించాల్సిన బాధ్యత ఫీల్డ్ అసిస్టెంట్లు, ఉపాధిహామీ అధికారులదే అయినప్పటికీ ఎవరూ పట్టనట్టుగా ఉంటున్నారు.

అడువుల్లోనే ఉపాధి హామీ పనులు

అడవుల్లో నీటినిల్వ కోసం ఉపాధి హామీ కింద గుంతలు తవ్వే పనులను చేపట్టారు. అందులో భాగంగానే కూలీలకు గడ్డపారలు, పారలు, తాగునీటి సౌకర్యం వంటివి కల్పిస్తారు. కానీ ప్రస్తుతం ఎలాంటి ఏర్పాట్లు చేయడం లేదని ఆవేదన వ్యక్తం చేస్తున్నారు. ప్రతి సంవత్సరం ఇవ్వాల్సిన పనిముట్లు ఇంతవరకు ఇవ్వలేదని, సొంత పనిముట్లతోనే ఉపాధి కూలి పని చేస్తున్నామని కూలీలు చెబుతున్నారు.

చేతులు బొబ్బలెక్కినా.. గుంతలు కావట్లేదు

మీటరు లోతు మూడు మీటర్ల పొడవుతో గుంతలు తీస్తేనే సరైన కూలి పడుతుందని, లేని పక్షంలో తక్కువ డబ్బులు వస్తాయని ఆవేదన వ్యక్తం చేస్తున్నారు. అసలే ఎండాకాలం, ఆపై నీళ్లు కూడా లేని ప్రాంతం కావడం వల్ల ఎంత తవ్వినా గుంతలు కావట్లేదంటున్నారు. అందుకోసం ఇంటి నుంచి నీళ్లు తీసుకొచ్చి ముందురోజు మట్టిలో నీల్లు పోస్తేనే గుంతలు తవ్వగల్గుతున్నామని వాపోతున్నారు. తమకే తాగేందుకు నీళ్లులేవంటే... భూమిపై పోసేందుకు కూడా తీసుకురావాల్సి వస్తుందని... అంతచేసినా సరైన కూలీ రావట్లేదని చెబుతున్నారు.

కనీస సౌకర్యాలు అందించండి

ఇప్పటికైనా ప్రభుత్వం స్పందించి సరైన పనిముట్లు అందిచాలని కూలీలు కోరుతున్నారు. అలాగే కూలి పని చేస్తున్న సమయంలో మంచి నీరు అందించాలని, భూమి గట్టిగా ఉన్న ప్రాంతాల్లో ట్యాంకర్ ద్వారా నీరందించాలని డిమాండ్ చేస్తున్నారు. అలా అయితేనే తమ కష్టానికి విలువ దక్కుతుందంటున్నారు. 15 రోజులకోసారి వచ్చే ఉపాధి కూలీ డబ్బులను వారానికొకసారి ఇస్తే తమకు కాస్త సాయంగా ఉంటుందని కూలీలు తెలిపారు.

ఇవీ చదవండి: అంతరించిపోతున్న హైదరాబాద్​ నక్కల చెరువు

చేతులు బొబ్బలెక్కినా 'ఉపాధి' గిట్టుబాటు కావట్లే

ములుగు జిల్లాలోని పలు గ్రామాల ప్రజలు ఉదయమే ఉపాధి కూలి పనులకు బయలుదేరుతారు. ఉదయం ఆరు గంటలకు వెళ్తారు. అక్కడికెళ్లి చేతులతో గుంతలు తవ్వుతారు. పనిచేసే సమయంలో వారికి తాగేందుకు నీళ్లు లేని పరిస్థితి. దాహం వేసినా అలాగే ఉంటారు. ఎంత ఎండగా ఉన్నా మైళ్ల దూరం నడుస్తారు. కనీస సదుపాయలన్నీ కల్పించాల్సిన బాధ్యత ఫీల్డ్ అసిస్టెంట్లు, ఉపాధిహామీ అధికారులదే అయినప్పటికీ ఎవరూ పట్టనట్టుగా ఉంటున్నారు.

అడువుల్లోనే ఉపాధి హామీ పనులు

అడవుల్లో నీటినిల్వ కోసం ఉపాధి హామీ కింద గుంతలు తవ్వే పనులను చేపట్టారు. అందులో భాగంగానే కూలీలకు గడ్డపారలు, పారలు, తాగునీటి సౌకర్యం వంటివి కల్పిస్తారు. కానీ ప్రస్తుతం ఎలాంటి ఏర్పాట్లు చేయడం లేదని ఆవేదన వ్యక్తం చేస్తున్నారు. ప్రతి సంవత్సరం ఇవ్వాల్సిన పనిముట్లు ఇంతవరకు ఇవ్వలేదని, సొంత పనిముట్లతోనే ఉపాధి కూలి పని చేస్తున్నామని కూలీలు చెబుతున్నారు.

చేతులు బొబ్బలెక్కినా.. గుంతలు కావట్లేదు

మీటరు లోతు మూడు మీటర్ల పొడవుతో గుంతలు తీస్తేనే సరైన కూలి పడుతుందని, లేని పక్షంలో తక్కువ డబ్బులు వస్తాయని ఆవేదన వ్యక్తం చేస్తున్నారు. అసలే ఎండాకాలం, ఆపై నీళ్లు కూడా లేని ప్రాంతం కావడం వల్ల ఎంత తవ్వినా గుంతలు కావట్లేదంటున్నారు. అందుకోసం ఇంటి నుంచి నీళ్లు తీసుకొచ్చి ముందురోజు మట్టిలో నీల్లు పోస్తేనే గుంతలు తవ్వగల్గుతున్నామని వాపోతున్నారు. తమకే తాగేందుకు నీళ్లులేవంటే... భూమిపై పోసేందుకు కూడా తీసుకురావాల్సి వస్తుందని... అంతచేసినా సరైన కూలీ రావట్లేదని చెబుతున్నారు.

కనీస సౌకర్యాలు అందించండి

ఇప్పటికైనా ప్రభుత్వం స్పందించి సరైన పనిముట్లు అందిచాలని కూలీలు కోరుతున్నారు. అలాగే కూలి పని చేస్తున్న సమయంలో మంచి నీరు అందించాలని, భూమి గట్టిగా ఉన్న ప్రాంతాల్లో ట్యాంకర్ ద్వారా నీరందించాలని డిమాండ్ చేస్తున్నారు. అలా అయితేనే తమ కష్టానికి విలువ దక్కుతుందంటున్నారు. 15 రోజులకోసారి వచ్చే ఉపాధి కూలీ డబ్బులను వారానికొకసారి ఇస్తే తమకు కాస్త సాయంగా ఉంటుందని కూలీలు తెలిపారు.

ఇవీ చదవండి: అంతరించిపోతున్న హైదరాబాద్​ నక్కల చెరువు

Intro:tg_wgl_51_15_upaadi_koolila_avastalu_pkg_c7_HD
G Raju Mulugu Contributer

యాంకర్ : ఎంతో దూరం వెళ్లి ఉపాధి కూలి పని చేస్తున్న సరైన వసతులు లేక అవస్థలు పడుతున్నారు కూలీలు ఉదయం లేచి ఆరుగంటలకే కాలినడకన ద్విచక్ర వాహనాల, ఆటో వాహనంపై వెళ్లి ఉపాధి పని చేస్తున్న సమయంలో కనీస వసతులు లేక అవస్థలు పడుతున్నామని ఉపాధి కూలీలు అంటున్నారు.


Body:వాయిస్ : ములుగు జిల్లా వెంకటాపూర్ గోవిందరావుపేట ములుగు మండలాలలోని పలు గ్రామాల ప్రజలు ఉపాధి కూలి పనులకు ఉదయాన్నే లేచి ఇంటి పనులు పూర్తి చేసుకొని 6 గంటల సమయంలో ఉపాధి కూలి కోసం ఆరు మైళ్ల దూరం ఆటో రిక్షా లలో కాలిన నడకలో వెళ్తుంటారు. అడవులలో గుంతలు గుంతలు తవ్వుంటే వర్షాకాలంలో కురుస్తున్న వర్షాలకు నీటి నిల్వలు ఉండేందుకు ఉపాధి హామీ పథకం వారు పనులు చేపట్టారు. కూలీలకు ఉపాధి హామీ పథకం నుండి పారలు, గడ్డపారలు కూలి పని చేస్తున్నప్పుడు మంచినీటి వసతులు కల్పించాల్సి ఉండగా ఎలాంటి వసతులు ఏర్పాటు చేయడం లేదని ఆవేదన వ్యక్తం చేస్తున్నారు. ప్రతి సంవత్సరం ఈయవలసిన పనిముట్లు ఇంతవరకు ఇవ్వడం లేదని సొంత పనిముట్లతో ఉపాధి కూలి పని చేస్తున్నామని కూలీలు అన్నారు. ఐదేళ్ల క్రితమే ఇచ్చిన పనిముట్ల తప్ప కొత్తగా వచ్చే కూలీలు సొంత పనిముట్లే తెచ్చుకుంటున్నారని వారు అంటున్నారు. ఉదయం ఏడు గంటలకు పని ప్రారంభించి 11 30 12 గంటల వరకు పనిచేస్తామని ఇంటి పోయే సమయానికి ఎండ తీవ్రత ఎక్కువై సొమ్మసిల్లి పోతున్నారని మేము తెచ్చుకున్న రెండు లీటర్ల బాటిళ్లు నీటితో సరిపుచ్చుకులేక మధ్యలో పని ఆపేసి వెళ్తున్నామని, ఉపాధి హామీ చేయమని చూపించిన ఫీల్డ్ అసిస్టెంట్లు, ఉపాధిహామీ అధికారులు మేము ఇంత అవస్థపడుతున్న మమ్మల్ని ఎవరూ పట్టించుకోవడం లేదని కూలీలు ఆవేదన వ్యక్తం చేస్తున్నారు. మీటర్ల లోతు మూడు మీటర్ల పొడవుతో గుంతలు తీస్తే సరైన కూలి పడుతుందని, వీటి లోతు రెండు మీటర్ల పొడవుతో గుంత తీస్తే సరైన కూలి పడటం లేదని వారు ఆవేదన వ్యక్తం చేస్తున్నారు. గుంతలు సమయంలో ఒకరోజు ముందు గుంతలాల్లో నీరు పోసి గుంతలు తవ్వితే మీటరు లోతు మూడు మీటర్ల పొడవు త్వరితగతిన తొవ్వేస్తామని ఈ పని తో సరైన కూలి పడుతుందని కూలీలు కోరుకుంటున్నారు. ఈ చిన్న లోతు గుంతలు తవ్వినా కూలి పడకపోవడం కాక చేతులు పొక్కులు వస్తున్నాయని ఆవేదన వ్యక్తం చేస్తున్నారు కూలీలు. ఇప్పటికైనా నా సరైన పనిముట్లు అందించాలని, కూలి పని చేస్తున్న సమయంలో మంచి నీరు అందించాలని, గట్టిగా ఉన్న ప్రాంతాల్లో గుంతలకు నీటి ట్యాంకర్ ధర నీరు పోస్తే సరైన రీతిలో గుంతలు తవ్వుతామని మాకు సరైన కూలీ కూడా వస్తుందని కూలీలు కోరుకుంటున్నారు. రోజు పని చేస్తున్న కూలీలకు వారానికి ఒకరోజు కూలీ డబ్బులు చెల్లించాలని వారు కోరుకుంటున్నారు.


Conclusion:బైట్స్ 1 : సారయ్య ఉపాధి కూలీ ఇంచర్ల గ్రామం
2 : అనిత ఉపాధి హామీ కూలి మహిళ
3 : రవీందర్ ఉపాధి హామీ కూలి
Last Updated : Apr 16, 2019, 10:38 PM IST
ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.