'అమెరికా అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్ ట్రంప్పై రెండోసారి అభిశంసన..' ఈ వార్త విన్నవారెవరికైనా ఓ సందేహం కలుగుతుంది. 'అధ్యక్షుడిగా చివరి రోజుల్లో ఉన్న ట్రంప్పై అభిశంసించడం అవసరమా?' అని అనుకుంటారు. అయితే ఇందుకు డెమొక్రాట్లు ఓ సమాధానం ఇచ్చారు. ఈ అభిశంసన.. తదుపరి తరాలకు ఓ హెచ్చరికలా ఉంటుందన్నారు. కానీ డెమొక్రాట్లు కేవలం అభిశంసనతో ఆగేట్టు కనిపించడం లేదు. అధికారం చేపట్టకుండా ట్రంప్పై శాశ్వత వేటు వేయడమే లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నారు. మరి అధ్యక్ష ఎన్నికల బరిలో నిలిచేందుకు మరో అవకాశం ఉన్న ట్రంప్ను అడ్డుకునేందుకు డెమొక్రాట్ల వద్ద ఉన్న అస్త్రాలేవీ?
అసలు అభిశంసన అస్త్రం నెగ్గుతుందా?
ప్రతినిధుల సభ.. ట్రంప్పై అభిశంసను బుధవారం అమోదించింది. అయితే అధ్యక్షుడిని ఆ పదవి నుంచి తొలగించాలంటే.. సెనేట్లో మూడింట రెండొంతుల మెజారిటీతో అభిశంసన తీర్మానం గట్టెక్కాలి. 2019లో ట్రంప్పై వేసిన అభిశంసన.. సెనేట్ను దాటడంలో విఫలమైంది. సెనేట్లో రిపబ్లికన్లు మెజారిటీగా ఉండటమే ఇందుకు కారణం. అప్పుడు కేవలం ఒకే ఒక్క రిపబ్లికన్(మిట్ రామ్నీ) ట్రంప్కు వ్యతిరేకంగా ఓటు వేశారు.
ఇదీ చూడండి:- అనిశ్చితి, ఆంక్షల నడుమ బైడెన్ ప్రమాణం!
అయితే ఈసారి పరిస్థితులు మారే అవకాశముంది. క్యాపిటల్ హింసకు ప్రేరేపించారన్న కారణంగా ట్రంప్పై అనేక మంది రిపబ్లికన్లు ఆగ్రహంతో ఉన్నారు. ప్రస్తుత సమీకరణలను దృష్టిలో పెట్టుకుంటే.. ట్రంప్పై వేసిన అభిశంసన సెనేట్ను దాటడానికి 17మంది రిపబ్లికన్ల ఓట్లు అవసరం.
అభిశంసనకు గురైతే శాశ్వత వేటు పడినట్టేనా?
లేదు. అధ్యక్ష కార్యాలయం నుంచి ఓ అధ్యక్షుడిని శాశ్వతంగా తొలగించాలంటే.. వేరే ప్రక్రియ ఉంటుంది. అమెరికా చరిత్రలో ఇప్పటివరకు ఏ అధ్యక్షుడిపైనా శాశ్వత వేటు పడలేదు.
అయితే పలువురు న్యాయమూర్తులపై శాశ్వత వేటు పడింది. వారిని తొలగించేందుకు.. అభిశంసన అనంతరం మరోమారు ఓటింగ్ నిర్వహించారు.
ఇదీ చూడండి:- 'ఆ దాడి చేసింది నా మద్దతుదారులు కాదు'
ఈ ప్రక్రియ ద్వారా ట్రంప్ను తొలగిస్తే.. ఆయన న్యాయస్థానానికి వెళ్లేందుకు సిద్ధంగా ఉంటారని రాజకీయ నిపుణులు చెబుతున్నారు.
ఇక్కడ మరో చిక్కు కూడా ఉంది. ఈ నెల 20తో అధ్యక్షుడిగా ట్రంప్ పదవీకాలం ముగుస్తుంది. 19వ తేదీ వరకు సెనేట్ సమావేశాలు కూడా లేవు. ఈ నేపథ్యంలో ఓ మాజీ అధ్యక్షుడిపై సెనేట్లో అభిశంసన ప్రక్రియ జరపవచ్చా? అని విశ్లేషకులు ప్రశ్నిస్తున్నారు.
శాశ్వత వేటుకు ఇదొక్కటే మార్గమా?
లేదు. కాంగ్రెస్ సభ్యుల వద్ద మరో సులభమైన మార్గమే ఉందని యేలే లా స్కూల్ ప్రొఫెసర్ బ్రూస్ ఎకర్మెన్, ఇండియానా వర్సిటీ లా ప్రొఫెసర్ గెరార్డ్ మగ్లియోకా.. వాషింగ్టన్ పోస్ట్కు రాసిన వ్యాసంలో అభిప్రాయపడ్డారు. 14వ సవరణలోని సెక్షన్ 3ని ప్రస్తావించారు. రాజ్యాంగంపై తిరుగుబాటుకు పాల్పడ్డ వారిని అధ్యక్ష కార్యాలయం నుంచి శాశ్వతంగా బహిష్కరిస్తుంది ఈ సెక్షన్ 3.
ఇదీ చూడండి:- మరో అపఖ్యాతిని మూటగట్టుకున్న ట్రంప్
ట్రంప్ తిరుగుబాటుకు పాల్పడ్డారని.. రెండు సభల్లో మెజారిటీ వంతు భావిస్తే.. ఇక ఆయన ఎప్పటికీ అధ్యక్ష బరిలో నిలవరేని ప్రొఫెసర్లు పేర్కొన్నారు.
అయితే రెండు సభల నిర్ణయాన్ని తిరగరాసేందుకు కూడా వీలుంది. ఇందుకోసం కాంగ్రెస్లోని ప్రతి సభలో మూండిట రెండొంతుల ఓట్లు అవసరం ఉంది.
14వ సవరణ ఎప్పుడొచ్చింది?
దేశంలో జరిగిన అంతర్యుద్ధం అనంతరం అమెరికా రాజ్యాంగానికి చేసిన మూడు సవరణల్లో ఈ 14వ సవరణ ఒకటి. బానిసత్వాన్ని తొలగించి, నల్లజాతీయులకు సమాన హక్కులను కల్పిస్తుంది ఈ సవరణ. అంతర్యుద్ధం సమయంలో.. తిరుగుబాటుకు పాల్పడిన వారు.. అనంతర కాలంలో అధికారం చేపట్టకుండా ఉండేందుకు ఈ సెక్షన్ 3ని 14వ సవరణకు జోడించి ఉండొచ్చని ప్రొఫెసర్లు అభిప్రాయపడ్డారు.
అయితే 1872లో ఆమోదించిన అమ్నెస్టీ చట్టం ద్వారా.. వేటుకు గురైన వారికి తిరిగి అవకాశం కల్పించారు. అమెరికా రాజ్యాంగంలో సెక్షన్ 3 మాత్రం ఇంకా కొనసాగుతోంది.
ఇదీ చూడండి:- హెచ్-1బీపై ట్రంప్ లాస్ట్ పంచ్- వారికే లాభం!