కుమార్ ఒక చిన్న పరిశ్రమ నిర్వహిస్తూ, మూడేళ్ల క్రితం గృహరుణం తీసుకున్నారు. కరోనా ప్రారంభమైనప్పటి నుంచీ వ్యాపారం సరిగా సాగకపోవడంతో గృహరుణానికి నెలవారీ వాయిదాలు చెల్లించడంలో ఇబ్బందులు ఎదురయ్యాయి. అయితే, గత ఏడాది ఆర్బీఐ ఆరు నెలల పాటు రుణ మారటోరియం ప్రకటించడంతో ఎలాగో గండం నుంచి బయటపడ్డారు. ఆ తర్వాత వ్యాపారం కాస్త కుదుటపడటంతో.. ఊపిరి పీల్చుకున్నారు. కానీ కొవిడ్-19 రెండో దశ విజృంభించడంతో మళ్లీ ఆదాయం తగ్గింది. 2 నెలలుగా గృహరుణం నెలవారీ వాయిదాలు చెల్లించడానికి ఇబ్బందులు పడుతున్నారు.. ఇప్పుడు చాలామంది చిరు వ్యాపారులు, ఎమ్ఎస్ఎమ్ఈల నిర్వాహకులు, స్వయం ఉపాధి పొందుతున్న వారు, చిరుద్యోగులు ఎదుర్కొంటున్న సమస్యే ఇది.
రుణాలకు సంబంధించి నెలవారీ వాయిదాలు చెల్లించేందుకు తమ బ్యాంక్ ఖాతా నుంచి 'ఆటో డెబిట్' ఇస్తుంటారు. ఇందువల్ల నెలవారీ కిస్తీమొత్తం, వేతన/ఆదాయం వచ్చే ఖాతా నుంచి సమయానికి వెళ్లిపోతుంటుంది. అయితే ఉద్యోగాలు పోయి/వేతనం తగ్గి/ఆదాయం రాక.. ఎంతోమంది బ్యాంకు ఖాతాల్లో సరిపడా నిల్వ లేనందున, రుణాలకు సంబంధించిన ఆటోడెబిట్ లావాదేవీలు విఫలం అవుతున్నాయి. నేషనల్ ఆటోమేటెడ్ క్లియరింగ్ హౌస్ (నాచ్) వివరాల ప్రకారం.. మే నెలలో మొత్తం 8.57 కోట్ల ఆటోడెబిట్ లావాదేవీలు జరగ్గా, అందులో 3.08 కోట్ల లావాదేవీలు విఫలమయ్యాయి. 2020 జూన్లో ఆటో డెబిట్ విఫల లావాదేవీలు దాదాపు 45శాతంపైగానే ఉన్నాయి. గత అక్టోబరు నుంచి కరోనా కేసులు తగ్గడం, ఆర్థిక వ్యవస్థ కొంత మేరకు గాడిన పడటంతో.. ఈ చెల్లింపుల వైఫల్యం తగ్గింది. ఈ ఏడాది ఏప్రిల్ నుంచి మళ్లీ పెరిగాయి.
నగదు లేకపోతే
ప్రతి నెలా క్రమం తప్పకుండా చేసే చెల్లింపులు ఆటో డెబిట్ అయ్యేలా బ్యాంకులకు ఖాతాదారులు సూచనలు ఇచ్చే వీలుంది. ఈ చెల్లింపులను నేషనల్ పేమెంట్స్ కార్పొరేషన్ ఆఫ్ ఇండియా (ఎన్పీసీఐ) ఆధ్వర్యంలోని నాచ్ చూసుకుంటుంది. ఇందులో రుణ వాయిదాలే కాకుండా.. క్రెడిట్ కార్డు బిల్లులు, పెట్టుబడులు, బీమా పాలసీల చెల్లింపులు, టెలిఫోన్ బిల్లులు, ఇంటర్నెట్ ఛార్జీలు, కరెంటు, నీటి బిల్లులు ఇలా ఎన్నో ఉంటాయి. కొన్నిసార్లు సాంకేతిక కారణాల వల్ల ఖాతాలో నగదు ఉన్నప్పటికీ.. ఆయా లావాదేవీలు విఫలం కావచ్చు.
కుదుటపడేదాకా
కొవిడ్ రెండో దశ విజృంభణ చాలామందిని ఆర్థికంగా దెబ్బతీసింది. లక్షల మంది కరోనా బారిన పడ్డారు. ఆసుపత్రిలో చేరి రూ.లక్షలకు లక్షలు బిల్లులు చెల్లించేందుకూ అప్పులు చేయాల్సి వచ్చింది. పైగా ఆదాయాలు తగ్గిపోయాయి. బ్యాంకు రుణ వాయిదాలు చెల్లించడానికే డబ్బు సరిపోని పరిస్థితి. కరోనా ప్రారంభమయ్యాక చాలామంది వ్యక్తిగత రుణాలు తీసుకున్నారు. బ్యాంకింగేతర ఆర్థిక సంస్థలు (ఎన్బీఎఫ్సీ) వీటిని విరివిగా ఇవ్వడం ప్రారంభించాయి. ఈ రుణాలకు చాలామంది నెలవారీ వాయిదాలు చెల్లించడానికి ఇబ్బంది పడుతున్నారు. బజాజ్ ఫైనాన్స్ ఇటీవల ఈఎంఐలు బౌన్స్ కావడం దాదాపు 1.08 రెట్లు పెరిగిందని ప్రకటించింది. ఆర్థిక వ్యవస్థ కుదుటపడి, వ్యక్తుల ఆదాయం క్రమబద్ధీకరణ అయ్యేదాకా ఇలాంటి చిక్కులు తప్పకపోవచ్చనేది ఆర్థిక నిపుణుల భావన.
రుసుముల మోత
ఖాతాలో నగదు లేకపోతే.. రుణ వాయిదాలకు చెల్లించే ఈసీఎస్ బౌన్స్ అయినప్పుడు బ్యాంకులను బట్టి రూ.250 నుంచి రూ.750 వరకు ఛార్జీలు విధిస్తున్నాయి. కొన్ని బ్యాంకులు రికరింగ్ డిపాజిట్లు, మ్యూచువల్ ఫండ్ల సిప్లు, బీమా ప్రీమియం చెల్లింపులాంటివి ఆటో డెబిట్కు వచ్చి, విఫలం అయినా.. ఎలాంటి రుసుములూ విధించడం లేదు.
తాత్కాలికంగా నిలుపుకోవచ్చు
రుణ వాయిదాలను చెల్లించకుండా ఉండలేం. కాబట్టి, తప్పదు. కానీ, ఆదాయం తగ్గినప్పుడు కొన్ని అత్యవసరం కాని చెల్లింపులను నిలిపివేయాలనుకున్నప్పుడు.. వాటిని తాత్కాలికంగా నిలిపి వేసుకునే వీలును పరిశీలించాలని ఆర్థిక నిపుణులు సూచించారు. ఉదాహరణకు ఫండ్లలో సిప్ చేస్తుంటే.. కొన్ని నెలల వరకు ‘స్టాప్ సిప్’ ఆదేశాలను ఇవ్వవచ్చు. బిల్లుల చెల్లింపుల కోసం ఇచ్చిన ఆటో డెబిట్ సౌకర్యాన్నీ నిలిపివేయొచ్చు. ఇలాంటి అవకాశాలను వినియోగించుకోవాలి. లేకపోతే.. క్రెడిట్ స్కోరుపై ప్రభావం పడే అవకాశం ఉందని బ్యాంకింగ్ నిపుణులు సూచిస్తున్నారు.
ఇదీ చదవండి:'అరశాతం అప్పు కోసం.. ప్రైవేటికరణా?'