జాబిల్లిపై పరిశోధనల నిమిత్తం ఇస్రో ప్రయోగించిన చంద్రయాన్-2 ఆర్బిటర్, ల్యాండర్‌, రోవర్‌ అనే మూడు కీలక విభాగాల సమ్మేళనం. మెకానికల్‌ ఇంటర్‌ఫేస్‌ ద్వారా ఈ మూడింటినీ శాస్త్రవేత్తలు అనుసంధానించారు. చంద్రుని కక్ష్యలో ఆర్బిటర్ నుంచి విడిపోయి జాబిల్లిపై మృదువుగా దిగాల్సిన విక్రమ్ ల్యాండర్‌, ప్రజ్ఞాన్‌ రోవర్‌తో ఇస్రోకు సంబంధాలు తెగిపోయాయి. ఐతే చంద్రుని కక్ష్యలో పరిభ్రమిస్తున్న ఆర్బిటర్ సక్రమంగానే పని చేస్తోంది. చంద్రుని కక్ష్యలో ఆర్బిటర్ భద్రంగా ఉందని, దాని పనితీరు సాధారణంగానే ఉందని ఇస్రో అధికారులు వెల్లడించారు.
ఏడాది పాటు సేవలు..
2,379 కిలోల బరువున్న ఆర్బిటర్ ఏడాదిపాటు ఇది చంద్రుని కక్ష్యలో తిరుగుతూ పరిశోధనలు చేస్తుంది. సౌర ఫలకాల ద్వారా 1000 వాట్లు విద్యుదుత్పత్తి చేసే సామర్థ్యం ఆర్బిటర్‌కు ఉంది. భూమి మీదున్న ఇండియన్‌ డీప్‌ స్పేస్‌ నెట్‌వర్క్‌తో ఇది కమ్యూనికేషన్‌ చేస్తోంది.
తనలోని పరిశోధన పరికరాల సాయంతో చంద్రుడి ఉపరితలాన్ని స్కాన్‌ చేస్తుంది ఆర్బిటర్. ఫోటోలు తీసి.. సంబంధిత డేటాను భూమిపైకి చేరవేస్తుంది. చంద్రుడి ఖనిజాల తీరు, అంతర్భాగాన్ని అధ్యయనం చేయడానికి వీలుగా త్రీడీ మ్యాప్‌ను సిద్ధం చేస్తుంది. జాబిల్లి పుట్టుకను అర్థం చేసుకోవడంలో దోహదపడే డేటాను అందిస్తుంది. సూర్యుడి నుంచి వచ్చే ఎక్స్‌రే ఉద్గారాలను పరిశీలిస్తుంది.
8 పరికరాలు..
ఆర్బిటర్, ల్యాండర్‌, రోవర్‌లు తీసుకెళ్లిన శాస్త్రీయ పరికరాలను పేలోడ్‌లు అంటారు. ఆర్బిటర్‌లో 8 పేలోడ్‌లు ఉండగా అందులో హై క్వాలిటీ కెమెరా, చంద్రుడి మీది పలుచటి వాతావరణాన్ని విశ్లేషించే ఒక పరికరం ఉన్నాయి. భూకంపాల మాదిరిగానే చంద్రుడి మీద కూడా చంద్రకంపాలు వస్తుంటాయి. దానిని కూడా ఈ పరిశోధనా పరికరాలు విశ్లేషిస్తాయి.
చంద్రుడి కక్ష్యలో పరిభ్రమించే ఆర్బిటర్ మునుపటి చంద్రయాన్-1 తరహాదే. దీని రూపకల్పనలో ఇస్రోకు పెద్ద ఇబ్బందులు ఎదురుకాలేదు. ఆర్బిటర్ క్రాఫ్ట్‌ మాడ్యూల్‌ నిర్మాణాన్ని హిందుస్థాన్‌ ఏరోనాటిక్స్‌ లిమిటెడ్‌ అందించింది. సెంట్రల్‌ కాంపోజిట్‌ సిలిండర్‌, షియర్‌ వెబ్స్‌, డెక్‌ ప్యానళ్లతో దీన్ని రూపొందించింది. ఇది భూకేంద్రంతో కమ్యూనికేషన్లు సాగిస్తుంది.
ఇదీ చూడండి: 'ఇస్రో కోల్పోయింది విక్రమ్నే... ప్రజల ఆశల్ని కాదు'
