ప్రపంచమంతా ఆసక్తిగా చూస్తోన్న చంద్రయాన్-2 ప్రయోగం.. మరికాసేపట్లో శ్రీహరికోటలోని షార్ వేదికగా జరగనుంది. సతీశ్ ధావన్ స్పేస్ సెంటర్- షార్లోని రెండో ప్రయోగ వేదికపై.. కౌంట్ డౌన్ విజయవంతగా కొనసాగుతోంది. ఈ రోజు మధ్యాహ్నం 2 గంటల 43 నిముషాలకు చంద్రయాన్-2 ఉపగ్రహాన్ని జీఎస్ఎల్వీ మార్క్-3 ఎం-1 నింగిలోకి తీసుకెళ్లనుంది.
మరో చరిత్ర సృష్టించే దిశగా..
చందమామపై మనిషి అడుగుపెట్టి 50 ఏళ్లు పూర్తయింది. ఇదే సమయంలో.. మరోసారి చంద్రమండల యాత్రకు ఇస్రో నడుం బిగించింది. 2008లో చంద్రయాన్-1ను నిజం చేసిన ఇస్రో... 11 ఏళ్ల తరువాత చంద్రయాన్-2కు సర్వం సిద్ధం చేసింది. వాస్తవానికి ఈ నెల 14నే ప్రయోగం జరగాల్సి ఉంది. క్రయోజనిక్ దశలో వచ్చిన సాంకేతిక లోపాన్ని ముందుగానే గుర్తించిన శాస్త్రవేత్తలు... 56 నిమిషాల ముందు ప్రయోగాన్ని వాయిదా వేశారు. తాజాగా.. ఈ లోపాలను సరిచేసి, ప్రయోగానికి అన్ని ఏర్పాట్లు పూర్తి చేశామని ఇస్రో ఛైర్మన్ శివన్ తెలిపారు.
ఇదీ ప్రత్యేకత
చంద్రయాన్-2 ఉపగ్రహం బరువు 3,447 కిలోలు. దీనిని ఆర్బిటర్, ల్యాండర్, రోవర్తో అనుసంధానం చేశారు. వీటిలో ఆర్బిటర్ చంద్రుని చుట్టూ పరిభ్రమిస్తూ సమాచారాన్ని సేకరిస్తుంది. ల్యాండర్ చంద్రునిపై దిగుతుంది. ల్యాండర్లోని రోవర్ జాబిల్లి ఉపరితలంపై నీటి ఆనవాళ్లపై పరిశోధనలు చేస్తుంది.
ఫలితానికి నిరీక్షణ తప్పదు
ప్రయోగం జరిగిన 5 రోజుల తర్వాత భూనియంత్రిత కక్ష్యలోకి చంద్రయాన్-2 ఉపగ్రహం ప్రవేశిస్తుంది. అక్కడ నుంచి 3.5 లక్షల కిలోమీటర్ల దూరమున్న చంద్రుని వైపు పయనిస్తుంది. ఉపగ్రహం చంద్రుడి కక్ష్యలోకి చేరుకున్న తరువాత ఆర్బిటర్ నుంచి ల్యాండర్ విడిపోయి సెప్టెంబర్ 6,7 తేదీల్లో జాబిల్లి దక్షిణ ధ్రువం దగ్గర నెమ్మదిగా దిగుతుంది.
అందులో నుంచి రోవర్ బయటకు వచ్చి 30 నుంచి 400 కిలోమీటర్ల మేర పయనిస్తుంది. అక్కడ 14 రోజులపాటు ఉండి చంద్రుడి ఉపరితలాన్ని వివిధ కోణాల్లో పరిశీలించి చిత్రాలను, సమాచారాన్ని 15 నిమిషాల్లో పంపనుంది.
పూర్తి స్వదేశీ పరిజ్ఞానంతో..
చంద్రయాన్-2 ప్రాజెక్టులో పూర్తి స్వదేశీ పరిజ్ఞానం ఉపయోగించారు. ఇందులో ల్యాండర్కు విక్రమ్, రోవర్కు ప్రజ్ఞాన్ అని నామకరణం చేశారు. చంద్రయాన్-2 ఉపగ్రహ తయారీకి 603 కోట్ల రూపాయలు ఖర్చు చేశారు. జీఎస్ఎల్వీ మార్క్-3 ఎం-1 వాహకనౌక రూపకల్పనకు 375 కోట్ల రూపాయలు వ్యయం చేశారు.
నీరు, రసాయనాలు గుర్తిస్తుంది..
చంద్రునిపై పరిశోధనలు చేసే ప్రజ్ఞాన్ రోవర్.. ఇస్రో పంపే ఆదేశాలకు అనుగుణంగా పనిచేస్తూనే... కాస్త సొంత బుర్రనూ వాడుతుంది. ఈ రోవర్ కదలిక కోసం యంత్రంలో అల్యూమినియంతో తయారుచేసిన 6 ప్రత్యేక చక్రాలు అమర్చారు. ఏ దారిలో వెళ్లాలో తేల్చుకునేందుకు నేవిగేషన్ కెమెరా, ఇన్క్లైనోమీటర్ ఉన్నాయి. చంద్రుని ఉపరితలంలో కూరుకుపోకుండా నడిచేలా దీని చక్రాలకు విడివిడి మోటార్లను అమర్చారు. నీటి అణువులు, ఖనిజాలను గుర్తించే విధంగా ఇమేజింగ్ ఐఆర్ స్పెక్ట్రోమీటర్, సింథటిక్ అపెర్చర్ రాడార్ను ఏర్పాటు చేశారు. వీటి సాయంలో ప్రజ్ఞాన్ రోవర్ అక్కడికక్కడే 15 రకాల పరీక్షలు చేసి నీటి జాడలను గుర్తిస్తుంది.
అపూర్వ విజయం దిశగా..
చంద్రయాన్-1 జాబిల్లిపై నీటిని గుర్తించగా.. చంద్రయాన్-2 మరింత లోతుగా పరిశోధించనుంది. జాబిల్లి పుట్టుక గురించి తెలుసుకునేందుకు అవసరమైన సమాచారాన్నీ అందించే ప్రయత్నం చేస్తుంది. చంద్రునిపై ఆవాసం ఏర్పాటు చేసుకునేందుకు వీలుందా? అన్న ప్రశ్నకు సమాధానం దొరుకే అవకాశముంది. అలాగే.. జాబిల్లిపై వ్యర్థాల్లేని అణుశక్తి మూలకాల కోసం అన్వేషించనుంది. ఇందుకోసం ఏ దేశమూ చేరుకోని చంద్రుడి దక్షిణ ధ్రువంపై ఇస్రో ఈ ప్రయోగాన్ని చేపడుతోంది. ఈ ప్రయత్నం సఫలమైతే అమెరికా, సోవియట్ యూనియన్, చైనా తరువాత చంద్రునిపై సాఫ్ట్ ల్యాండింగ్ చేసిన దేశంగా భారత్ ఘనత సాధించనుంది.
ఇదీ చూడండి: కర్'నాటకం': 'బలపరీక్ష'పై పోటాపోటీ చర్చలు...
