లాలూ ప్రసాద్ యాదవ్, నితీశ్ కుమార్, రామ్ విలాస్ పాసవాన్... బిహార్ రాజకీయ దిగ్గజాలు. బద్ధ శత్రువుల్లా కత్తులు దూసుకున్నా... కూటమి కట్టి అపూర్వ స్నేహితుల్లా ప్రజల ముందుకు వెళ్లినా వారికే చెల్లింది. ఇదంతా గతం. ఇప్పుడు పరిస్థితి మారింది. ఎందుకంటే నితీశ్ తనతోటి ప్రత్యర్థులతో కాకుండా వారి తనయులతో పోటీపడుతున్నారు.
రామ్ విలాస్ పాసవాన్ మరణించడం, లాలూ ప్రసాద్ యాదవ్ క్రియాశీలకంగా లేకపోవడం వల్ల వారి కుమారులైన చిరాగ్ పాసవాన్, తేజస్వీ యాదవ్ వంటి యువ నేతలు బిహార్ బరిలోకి దిగారు. నితీశ్ సీఎం పీఠం కోసం వీరితోనే అమీతుమీ తేల్చుకుంటున్నారు. ఈ నేపథ్యంలో నితీశ్ తన ప్రచార ప్రణాళికలను మార్చుకున్నారు. అయితే అందులోనూ అభివృద్ధి తంత్రాన్ని వదలకపోవడం విశేషం.
అప్పుడు అలా...
2004 సాధారణ ఎన్నికల్లో సత్తా చాటిన యూపీఏ కూటమి(ఆర్జేడీ-కాంగ్రెస్)పై వాజ్పేయీ నేతృత్వంలోని ఎన్డీఏతో కలిసి 2005 అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో పోటీకి దిగారు నితీశ్. తొలిసారి కాంగ్రెస్, భాజపాను మించి రెండు ప్రాంతీయ పార్టీల మధ్య భీకర పోరు నడిచింది. అయితే ఆ ఎన్నికల్లో ప్రజలు నితీశ్కు బ్రహ్మరథం పట్టారు. భారీ మెజార్టీతో సీఎం పీఠంపై కూర్చోబెట్టారు.
అలా 2005లో పగ్గాలు చేపట్టిన నితీశ్ అప్పట్నుంచి ఒక్కసారీ అధికారం కోల్పోలేదు. ఇదంతా నితీశ్ పార్ట్-1 రాజకీయ ప్రయాణం.
ఇంటర్వెల్ తర్వాత సీన్ ఛేంజ్...
2005లో అధికారంలోకి వచ్చాక.. పోలీసు, న్యాయ వ్యవస్థలపై దృష్టి సారించారు నితీశ్. క్రైమ్ రేటును తగ్గించేందుకు చర్యలు తీసుకున్నారు. పలు అభివృద్ధి కార్యక్రమాలు ప్రారంభించి.. బిహార్ ఇమేజ్ను పెంచారు.
భాజపా-జేడీయూ మధ్య పొత్తు కొనసాగుతున్న క్రమంలో.. 2013లో పీఎం అభ్యర్థి ఎంపిక కొద్దిపాటి అభిప్రాయ భేదాలు తెచ్చింది. రాజ్గిర్ నేషనల్ కాన్క్లేవ్లో గుజరాత్ ముఖ్యమంత్రిగా ఉన్న నరేంద్ర మోదీ పేరును పీఎం అభ్యర్థిగా ప్రకటించడాన్ని నితీశ్ వ్యతిరేకించారు. ఎన్డీఏ నుంచి విడిపోయి.. ఆర్జేడీ అధ్యక్షుడు లాలూతో కలిసి 2015లో అధికారం చేపట్టారు. ఈ సమయంలో ఆర్జేడీ అతిపెద్ద పార్టీగా అవతరించింది. అయినా పొత్తు ఒప్పందం వల్ల నితీశ్ను ముఖ్యమంత్రిని చేశారు. తేజస్వీ ఉప ముఖ్యమంత్రి అయ్యారు. అయితే ఎంతోకాలం ఆ సఖ్యత కొనసాగలేదు. అభిప్రాయ భేదాలతో యూటర్న్ తీసుకున్న నితీశ్ కుమార్.. 2017లో మళ్లీ ఎన్డీఏతో జతకట్టారు. అదే సమయంలో అటూ ఇటూ ఊగిసలాడుతున్న పాసవాన్ పార్టీ కూడా ఎన్డీఏలో చేరింది.
కొత్త తరం నుంచి గట్టి పోటీ...
మూడు ఎన్నికల్లో తన తోటి ప్రత్యర్థులతో తలపడిన నితీశ్.. 2020లో నాలుగోసారి మాత్రం బలమైన యువనేతలతో పోటీపడనున్నారు. అభివృద్ధి పేరుతో ఓట్లు సంపాదించిన నితీశ్ను ప్రస్తుతం ఆయా ప్రత్యర్థి నేతల తనయులు ప్రశ్నలతో దాడి చేస్తున్నారు. 2005 నుంచి మూడుసార్లు అధికారంలో ఉన్న నితీశ్ ఏం చేశారో చెప్పాలని లాలూ కుమారుడు తేజస్వీ డిమాండ్ చేస్తున్నారు. వీటిపై ముఖ్యమంత్రి పక్కాగా మాట్లాడలేకపోతున్నారు. యువతకు ఉద్యోగాలు, 15 ఏళ్లలో బిహార్ అభివృద్ధి, వరదల నియంత్రణ వంటి అంశాలపై ఎన్డీఏ ప్రభుత్వాన్ని.. తేజస్వీ విమర్శిస్తున్నారు.
రామ్ విలాస్ పాసవాన్ కుమారుడు రామ్ విలాస్ పాసవాన్ సైతం నితీశ్పై నిప్పులు చెరుగుతున్నారు. నితీశ్ కోపిష్ఠి వ్యక్తిగా పేర్కొంటూ.. సమస్యలపై సరిగ్గా స్పందన ఉండదని మాటల దాడి చేస్తున్నారు. సీఎం అవినీతి పనుల వల్ల పలు ప్రజాసంక్షేమ కార్యక్రమాలు సరిగ్గా అమలు కావట్లేదనీ ఆరోపిస్తున్నారు.
7 పాయింట్ల అజెండాతో యుద్ధంలోకి..
243 స్థానాలున్న బిహార్ శాసనసభకు మొత్తం 3 దశల్లో ఎన్నికలు జరగనున్నాయి.ఈ సారి నితీశ్ను ఓడించాలని యువనేతలు పంతం మీదుంటే.. వారికి చెక్ పెట్టేందుకు ఏడు పాయింట్లతో ప్రజల్లోకి వెళ్తున్నారు నితీశ్. ప్రతిపక్షాల కౌంటర్లను తిప్పికొట్టడానికి అభివృద్ధినే అస్త్రంగా వాడుతున్నారు. స్వశక్త్ మహిళ, సక్షమ్ మహిళా ప్రచారంతో మహిళా ఓటర్లను ఆకర్షించే ప్రయత్నాలు చేస్తున్నారు కుమార్. మద్యం నిషేధం, కట్నం తీసుకోవడం నేరం వంటి నిర్ణయాలతో మహిళల ఓటు బ్యాంక్ను ఒడిసి పట్టేందుకు యత్నిస్తున్నారు. బిహార్లో ప్రతి ఇంటికి కుళాయి నీరు, ప్రతి ఊరు పరిశుభ్రంగా ఉండేందుకు చర్యలు తీసుకుంటామని హామీలు ఇస్తున్నారు. క్లీన్ సిటీ-డెవలప్మెంట్ సిటీ, రవాణా, ఆరోగ్యం, విద్య రంగాల్లో సౌకర్యాలు మెరుగుపరుస్తామని చెప్తున్నారు. అయితే నితీశ్ ఎన్ని హామీలు, వాగ్దానాలు ఇస్తున్నా.. లాలూ, రామ్ విలాస్ పాసవాన్ కుమారులు విమర్శలతో మోతెక్కిస్తున్నారు.
లాలూ, నితీశ్, రామ్ విలాస్ వల్లే జేపీ ఉద్యమం ప్రారంభమైంది. అవినీతిని అంతం చేసి నిరుద్యోగం లేకుండా చేయలన్నదే దీని ధ్యేయం. అయితే ఆనాటి ఉద్యమం నీరుగారిందని.. 15 ఏళ్లలో జరిగిన అవినీతి, ఏర్పడిన నిరుద్యోగంపై విమర్శలు చేస్తున్నారు యువ నేతలు తేజస్వీ, చిరాగ్. ఇరుపక్షాల వాదోపవాదాలు ప్రజలను ఎంతమేరకు ప్రభావితం చేస్తాయో చూడాలి.