కోడిపందేలు, రికార్డింగ్ డాన్సులు - ఎక్కడెక్కడ ఏమేం స్పెషల్ అంటే!

"ఆయ్! మేం గోదారోళ్లమండి" - ఉభయ గోదావరి జిల్లాల్లో సంక్రాంతి సందడే వేరబ్బా!

Sankranti in Konaseema : "ఆయ్! మేం గోదారోళ్లమండి" అనే మాటను చాలాసార్లు వినే ఉంటారు. వెటకారం అంటే గోదారోళ్లు, గోదారోళ్లంటేనే వెటకారం గుర్తొస్తుంది. ఎందుకంటే వీళ్లకు ప్రేమాభిమానాలతో పాటు వెటకారం కూడా ఎక్కువే. ఎటకారం ముందు పుట్టి గోదారోళ్ల తర్వాత పుట్టారేమో అనిపిస్తుందంటే నమ్మొచ్చు. వెటకారం లేకుండా వీళ్లకు మాట రాదు. మాటల్తో మైమరపిస్తారు. గోదారోళ్ల స్లాంగ్ (యాస)కు ఎంతో మంది ఫిదా అవుతుంటారు. వెటకారంతో పాటు వీరికి ప్రేమాభిమానాలు కూడా ఎక్కువే. ఎవరైనా కొత్త వాళ్లు వచ్చి అడ్రస్ అడిగితే చాలు దగ్గరుండి మరీ దిగబెడతారు.

సంక్రాంతి పండగ ఏపీలో ఎంతో ప్రత్యేకం. పండుగ రోజుల్లో ఉభయగోదావరి జిల్లాల్లో ఉండే సందడి గురించే ప్రత్యేకంగా చెప్పుకోవాలి. ఇళ్లలో పసందైన వంటకాలకు తోడు ఊళ్లలో కోడి పందేలు, ప్రభలు, డాన్స్ పోటీలు, రికార్డింగ్ డాన్సులు, ఆర్.కె.స్ట్రా గానా, భజానాతో పాటు గుండాటలు, సినిమాలు ఇలా మూడు రోజుల సమయం అంతా మూడు క్షణాల్లో గడిచిపోయేలా అనిపిస్తుంది.

జగ్గన్నతోటలో నిర్వహించే ప్రభల తీర్థం (ETV Bharat)

రికార్డింగ్ డాన్సులు, ప్రభలు

తూర్పుగోదావరి జిల్లాలోని కొత్తపేట, లోల, కాకినాడలో పి.నాయకంపల్లి, రావులపాలెం, మగతపల్లి, తూర్పుపాలెం, కారవాక, కేసనపల్లి, నాగుల్లంక, జగ్గంపేట, మేడపాడు, రాజోలులో రికార్డింగ్ డాన్సులు ఎంతగానో అలరిస్తాయి. వీటిని చూసేందుకు సమీప ప్రాంతాల నుంచి పెద్ద ఎత్తున తరలివస్తారు. అవిడి, జగ్గన్నతోటలో జరిగే ప్రభల తీర్థం వేడుకలో లక్షలాదిగా పాల్గొంటారు.

భీమవరంలో కోడి పందేలు (ETV Bharat)

కోడి పందేలకు కేరాఫ్

కోడి పందేలు ఎక్కువగా భీమవరం, అమలాపురం ఎంతో ప్రత్యేకం. వెంప, ఐభీమవరంలో జరుగుతుంటాయి. పెద్ద పెద్ద మైదానాల్లో, ఫ్లడ్ లైట్ల వెలుతురులో క్రీడా పోటీల నిర్వహణను తలపిస్తాయి. పల్నాడు బ్రహ్మనాయుడు యుద్ధకాలంలో కోడి పందేలు నిర్వహించినట్లు చారిత్రక ఆధారాలు ఉన్నాయి. ఇరు వర్గాల మధ్య శాంతి స్థాపన కోసం మొదటిసారిగా కోడి పందేలు ఏర్పాటు చేసినట్లు సమాచారం. మహాయుద్ధాలు అనివార్యమైనపుడు ప్రాణ నష్టం జరగకుండా నివారించడమే వీటి ప్రధాన ఉద్దేశం. ఇరు పక్షాల నుంచి కోళ్లను ఎంపిక చేసి వాటి మధ్య పోటీ పెట్టి విజేతలను నిర్ణయించడం పరమార్థం.

రాత్రి 11 అయ్యిందంటే చాలు

భీమవరం, వెంప, ఐ.భీమవరంలో నిర్వహించే కోడి పందేలు, కొత్తపేటలో మందుకలుపు(బాణ సంచా), జగ్గన్నతోటలో ప్రభల తీర్థం, ఆత్రేయపురంలో బోట్ రేసింగ్ జరుగుతుంది. ఆయా ప్రాంతాల్లో దాదాపు 4 నుంచి 5లక్షల మంది పాల్గొంటారు. ఇసకేస్తే రాలనంతగా జనం తరలివస్తారు. రాత్రి 11 నుంచి 2గంటల వరకు ఆర్ కె స్ట్రా ఉర్రూతలూగిస్తుంది. డాన్స్ బేబీ డాన్స్, రికార్డింగ్ డాన్స్ కార్యక్రమాలతో సమయం రాకెట్ వేగంతో దూసుకుపోతుంది.

ఆ మూడు విషయాల్లో టాపర్స్

ఉభయ గోదావరి జిల్లాల ప్రజలకు అత్యంత ఇష్టమైన విషయం ఎంటర్​టైన్​మెంట్. సినిమాలు, ఫుడ్, రాజకీయాలు వీళ్లకు ఇష్టమైన రంగాలు. పల్లెటూళ్లలో రచ్చబండ దగ్గర జరిగే రాజకీయ చర్చ అంచనాలకు అందదు.

సినిమాలే లోకం

ఇక పండగొచ్చినా, ఇంటికి బంధువులొచ్చినా ఫుడ్, సినిమాలే వీరి లోకం. సినిమాలు వీళ్ల వీక్ పాయింట్. అవి చూడకుండా ఉండలేరు. ఇక ఫుడ్ విషయంలో గోదారోళ్లు ఎంతో ఫేమస్ అనే విషయం ప్రతి ఒక్కరికీ తెలుసు. ఇతర ప్రాంతాలకు చెందిన ఎంతో మంది గోదారోళ్ల ఇంటి అల్లుడిలా వెళ్తే ఎంతో బావుంటుందో అని ఈ విషయంలోనే ఎక్కువగా ఆలోచిస్తుంటారు. పండుగ వేళ కొత్త అల్లుడి కోసం ఒకటో రెండో కాదు, వందల రకాల ఫుడ్ వెరైటీలు సిద్ధం చేసిపెడతారు.

సంక్రాంతి వంటకాల విందు (ETV Bharat)

ఫేమస్ ఫుడ్

ఫుడ్ అంటే ఆత్రేయపురం పూతరేకులు, కాకినాడ కాజాలు, తాపేశ్వరం మడతకాజా, కాకినాడ గొట్టం కాజా, పాలకొల్లు దిబ్బరొట్టెలు, భీమవరం బజ్జీమిర్చీ, రాజమండ్రి రోజ్​మిల్క్, బొబ్బర్లంక కొబ్బరి ఉండలు, మామిడాడ తాటి తాండ్ర, పులస చేప పులుసు, రాజుగారి కోడి పులావ్ తెలుగు రాష్ట్రాల్లో ఎంతో ఫేమస్.

సంక్రాంతి భోగి మంటలు (ETV Bharat)

మూడు రోజుల సంక్రాంతి బంధాలను బలపరుస్తుంది. ప్రకృతి సౌందర్యాన్ని ఆవిష్కరించి సస్యలక్ష్మిని ఆహ్వానిస్తుంది. సంస్కృతీ సంప్రదాయాలకు ఆలవాలం, ఆత్మీయతలూ అనురాగాలకు నిలువెత్తు నిదర్శనంగా నిలిచే సంక్రాంతి మూడు రోజుల పండుగ.

ఒక్కోనెలలో ఒక్కో సంక్రాంతి

సూర్యభగవానుడు ఒక్కో నెలలో ఒక్కో రాశిలోకి ప్రవేశిస్తాడు. అలా మకరరాశిలోకి ప్రవేశించే రోజునే సంక్రాంతిగా పిలుస్తారు. దక్షిణాయనం పూర్తయి ఉత్తరాయణ పుణ్యకాలం ప్రవేశించే సమయం కూడా ఇదే. సంక్రాంతికి ముందు దక్షిణాయనంలో వర్షాలు, చలితో రోగాలు, వాతావరణ కల్లోలాలు ఉంటాయి. ఉత్తరాయణం ఆరోగ్యమయమై ఆనందదాయకంగా నిలుస్తుంది. దక్షిణాయనం పితృదేవతలకు, ఉత్తరాయణం దేవతలకు ముఖ్యమైంది. సంక్రాంతి పండుగ జరుపుకొనే మూడు రోజులు ఎన్నో సంబురాలు ఉంటాయి.

సంస్కృతి, సంప్రదాయాలకు ప్రతీక

ముగ్గులు, గొబ్బెమ్మలు, బసవన్నలు, హరిదాసులు, కోడిపందేలు, భోగిమంటలు, గంగిరెద్దులు, ధాన్య రాశులు, భోగిపండ్లు సంక్రాంతి పండుగలో ప్రత్యేకాంశాలు. మహావిష్ణువుకు బదరీవృక్షం (రేగి) ప్రీతికరమైంది. అందుకే భోగి రోజున రేగిపండ్లను చిన్నారుల తలపై పోస్తారు. పండ్లతో పాటు నాణేలు కూడా చేర్చడంతో లక్ష్మీదేవి కటాక్షం కూడా ఉంటుందని విశ్వసిస్తారు.

భోగి మంటలు, సంక్రాంతి రుచుల తర్వాత కనుమ ఎంతో ప్రత్యేకమైనది. మూడు రోజు నిర్వహించే కనుమలో భాగంగా రైతులు పశువుల పాకను, పశువులను శుభ్రంచేసి అలంకరిస్తారు. పొంగలిని భగవంతునికి నివేదించి, కొంత పశువులకు తినిపిస్తారు. మిగిలిన పొంగలి పొలాల్లో జల్లుతారు. అలా చేయడం వల్ల పంటలు బాగా పండుతాయని నమ్ముతారు.