ETV Bharat / spiritual

సోమ ప్రదోషం ఎప్పుడు? శివుడిని ఎలా పూజ చేయాలి? శుభ సమయం ఏది? - SOMA PRADOSHAM 2025

సకల మనోభీష్టాలు నెరవేర్చే సోమ ప్రదోష వ్రతం- ఎలా చేసుకోవాలంటే?

Soma Pradosham 2025
Soma Pradosham 2025 (ETV Bharat)
author img

By ETV Bharat Telugu Team

Published : Jan 26, 2025, 4:26 PM IST

Som Pradosh Vrat Vidhi In Telugu : హిందూ ధర్మ శాస్త్రం ప్రకారం శివారాధనకు ప్రదోష సమయం అత్యంత పవిత్రమైనది. ప్రదోష సమయం ఉన్న రోజు శివుని ఆరాధన అత్యంత పవిత్రమైనదిగా చెబుతారు. ఈ సందర్భంగా అసలు ప్రదోషం అంటే ఏమిటి? అందులో సోమప్రదోష విశిష్టత ఏమిటి? ప్రదోష వ్రతాన్ని ఆచరించే విధానం ఏమిటి? అనే ఆసక్తికర విషయాలను తెలుసుకుందాం.

ప్రదోషం అంటే ఏమిటి? సోమ ప్రదోషం అంటే ఏమిటి?
శివపూజలో ప్రదోష కాలానికి ఎంతో ప్రాముఖ్యం ఉంది. సూర్యాస్తమయం తర్వాత 2 గంటల 24 నిమిషాలు ప్రదోష కాలంగా పేర్కొంటారు. ప్రదోషం వచ్చే రోజు, తిథిని బట్టి రకరకాల పేర్లు ఉన్నాయి. ప్రతి రోజూ వచ్చే ప్రదోషాన్ని నిత్య ప్రదోషం అనీ, త్రయోదశి రోజు వచ్చే ప్రదోషాన్ని మహాప్రదోషం అని అంటారు. ప్రదోష వ్రతాలను త్రయోదశి తిథిలో శుక్ల పక్ష త్రయోదశి, కృష్ణ పక్ష త్రయోదశి రెండింటిలోనూ పాటిస్తారు.

సోమ ప్రదోషం ఎప్పుడు?
జనవరి 27 వ తేదీ పుష్య బహుళ త్రయోదశి , సోమవారం కలిసి వచ్చినందున ఆ రోజును సోమ ప్రదోషంగా పాటించాలని పంచాంగ కర్తలు సూచిస్తున్నారు. సోమవారం, త్రయోదశి తిథితో కలిసి ఉంటే ఆ ప్రదోషాన్ని సోమ ప్రదోషమని అంటారు.

సోమ ప్రదోష పూజకు శుభసమయం
ఏ రోజైతే త్రయోదశి తిధి సూర్యాస్తమయం తరువాత కనీసం 2.30 గంటల సమయం పాటు ఉంటుందో ఆ సమయాన్ని ప్రదోష సమయంగా భావించాలి. అందుకే ప్రదోష పూజను సాయంకాలం 5 గంటల నుంచి 7 గంటల లోపు చేసుకోవాలి. జనవరి 27 వ తేదీ సోమవారం సాయంత్రం 7:30 నిమిషాల వరకు త్రయోదశి తిధి ఉంది కాబట్టి ఆ రోజునే సోమ ప్రదోష వ్రతాన్ని ఆచరించాలని పంచాంగకర్తలు సూచిస్తున్నారు.

సోమ ప్రదోషం రోజు ఏ దేవుని పూజించాలి?
వ్యాస మహర్షి రచించిన శివ మహా పురాణం ప్రకారం సోమ ప్రదోషం రోజు శివ పార్వతులను పూజించడం వల్ల మనోభీష్టాలు నెరవేరుతాయని విశ్వాసం. పరమేశ్వరుని పూజకు విశిష్టమైన ప్రదోష వ్రతం రోజున ఆది దంపతులైన శివపార్వతులను పూజిస్తే సుఖసంతోషాలతో జీవిస్తారని విశ్వాసం. అందునా సోమవారం, ప్రదోషం కలిసి వచ్చిన సోమ ప్రదోషం రోజున చేసే శివ పూజలకు కోటి రెట్ల అధిక ఫలం ఉంటుందని శాస్త్ర వచనం.

ప్రదోష పూజా విధి
సోమ ప్రదోష వ్రతం చేసుకునే వారు ఆ రోజు సూర్యోదయం తోనే నిద్రలేచి, శుచియై శివపార్వతులను మల్లెలతో పూజించాలి. శక్తి ఉన్నవాళ్లు ఉపవాసం ఉంటే చాలా మంచిది. సాయంత్రం వరకు ఉపవాసం ఉండి సూర్యాస్తమయం తర్వాత ఇంట్లో సంధ్యా దీపం వెలిగించి నమస్కరించుకోవాలి. శివాష్టకం పఠించాలి.

శివాలయంలో పూజలు ఇలా!
సంధ్యాసమయంలో శివాలయానికి వెళ్లి నువ్వుల నూనెతో దీపం వెలిగించి, అభిషేకం, అర్చనలు జరిపించుకొని కొబ్బరికాయ కొట్టి నమస్కరించుకోవాలి. బిల్వ పత్రాలు, ఉమ్మెత్త పూలు, పండ్లు, పెరుగు, తేనె, శమీ ఆకులు వంటివి శివునికి సమర్పించాలి. ప్రదోష వ్రతం కథ చదువుకోవడం లేదా వినడం చేయాలి. ఆ తర్వాత శివునికి భక్తిశ్రద్ధలతో హారతి ఇవ్వాలి. చివరగా "ఓం నమః శివాయ" అనే పంచాక్షరీ మంత్రాన్ని 108 సార్లు పఠించాలి. ఇంటికి తిరిగి వచ్చాక ఉపవాసాన్ని విరమించవచ్చు.

ఈ దానాలు శ్రేష్టం
సోమ ప్రదోష వ్రతం రోజు శివాలయంలో అన్నదానం చేస్తే మంచిది. ఇంకా వస్త్ర దానం, ఛత్ర దానం చేస్తే మంచిది. ఆలయంలో బ్రాహ్మణులకు ఎర్రని కందులు దానం ఇస్తే మంచిది.

ఇవి నిషిద్ధం
సోమ ప్రదోష వ్రతం చేసుకునే వారు మాంసాహారం, మద్యం సేవించడం నిషిద్ధం. నలుపు రంగు దుస్తులు ధరించకూడదు. అలాగే ప్రదోష వ్రతం రోజు శివలింగానికి తులసి, కొబ్బరి నీళ్ళు, కుంకుమ సమర్పించకూడదు. ఉపవాసం చేసేవారు భక్తి శ్రద్ధలతో ప్రశాంతంగా పూజ చేయాలి. రాగద్వేషాలకు అతీతంగా ఉండాలి. చిత్తశుద్ధితో మనసు మొత్తం శివుని మీద లగ్నం చేసి పూజిస్తేనే సత్ఫలితాలు ఉంటాయి. జనవరి 27 వ తేదీ రానున్న సోమ ప్రదోష వ్రతం రోజు మనం కూడా ఆ శివపార్వతులను ఆరాధిద్దాం. మన మనోభీష్టాన్ని నెరవేర్చుకుందాం. ఓం నమః శివాయ

ముఖ్య గమనిక : పైన తెలిపిన వివరాలు కొందరు నిపుణులు, వివిధ శాస్త్రాల్లో పేర్కొన్న అంశాల ఆధారంగా అందించినవి మాత్రమే. వీటిలో అన్నిటికీ ఆధునిక శాస్త్రీయ ఆధారాలు లేకపోవచ్చుననే విషయాన్ని పాఠకులు గమనించాలి. దీన్ని ఎంతవరకు విశ్వసించాలనేది పూర్తిగా మీ వ్యక్తిగత విషయం.

Som Pradosh Vrat Vidhi In Telugu : హిందూ ధర్మ శాస్త్రం ప్రకారం శివారాధనకు ప్రదోష సమయం అత్యంత పవిత్రమైనది. ప్రదోష సమయం ఉన్న రోజు శివుని ఆరాధన అత్యంత పవిత్రమైనదిగా చెబుతారు. ఈ సందర్భంగా అసలు ప్రదోషం అంటే ఏమిటి? అందులో సోమప్రదోష విశిష్టత ఏమిటి? ప్రదోష వ్రతాన్ని ఆచరించే విధానం ఏమిటి? అనే ఆసక్తికర విషయాలను తెలుసుకుందాం.

ప్రదోషం అంటే ఏమిటి? సోమ ప్రదోషం అంటే ఏమిటి?
శివపూజలో ప్రదోష కాలానికి ఎంతో ప్రాముఖ్యం ఉంది. సూర్యాస్తమయం తర్వాత 2 గంటల 24 నిమిషాలు ప్రదోష కాలంగా పేర్కొంటారు. ప్రదోషం వచ్చే రోజు, తిథిని బట్టి రకరకాల పేర్లు ఉన్నాయి. ప్రతి రోజూ వచ్చే ప్రదోషాన్ని నిత్య ప్రదోషం అనీ, త్రయోదశి రోజు వచ్చే ప్రదోషాన్ని మహాప్రదోషం అని అంటారు. ప్రదోష వ్రతాలను త్రయోదశి తిథిలో శుక్ల పక్ష త్రయోదశి, కృష్ణ పక్ష త్రయోదశి రెండింటిలోనూ పాటిస్తారు.

సోమ ప్రదోషం ఎప్పుడు?
జనవరి 27 వ తేదీ పుష్య బహుళ త్రయోదశి , సోమవారం కలిసి వచ్చినందున ఆ రోజును సోమ ప్రదోషంగా పాటించాలని పంచాంగ కర్తలు సూచిస్తున్నారు. సోమవారం, త్రయోదశి తిథితో కలిసి ఉంటే ఆ ప్రదోషాన్ని సోమ ప్రదోషమని అంటారు.

సోమ ప్రదోష పూజకు శుభసమయం
ఏ రోజైతే త్రయోదశి తిధి సూర్యాస్తమయం తరువాత కనీసం 2.30 గంటల సమయం పాటు ఉంటుందో ఆ సమయాన్ని ప్రదోష సమయంగా భావించాలి. అందుకే ప్రదోష పూజను సాయంకాలం 5 గంటల నుంచి 7 గంటల లోపు చేసుకోవాలి. జనవరి 27 వ తేదీ సోమవారం సాయంత్రం 7:30 నిమిషాల వరకు త్రయోదశి తిధి ఉంది కాబట్టి ఆ రోజునే సోమ ప్రదోష వ్రతాన్ని ఆచరించాలని పంచాంగకర్తలు సూచిస్తున్నారు.

సోమ ప్రదోషం రోజు ఏ దేవుని పూజించాలి?
వ్యాస మహర్షి రచించిన శివ మహా పురాణం ప్రకారం సోమ ప్రదోషం రోజు శివ పార్వతులను పూజించడం వల్ల మనోభీష్టాలు నెరవేరుతాయని విశ్వాసం. పరమేశ్వరుని పూజకు విశిష్టమైన ప్రదోష వ్రతం రోజున ఆది దంపతులైన శివపార్వతులను పూజిస్తే సుఖసంతోషాలతో జీవిస్తారని విశ్వాసం. అందునా సోమవారం, ప్రదోషం కలిసి వచ్చిన సోమ ప్రదోషం రోజున చేసే శివ పూజలకు కోటి రెట్ల అధిక ఫలం ఉంటుందని శాస్త్ర వచనం.

ప్రదోష పూజా విధి
సోమ ప్రదోష వ్రతం చేసుకునే వారు ఆ రోజు సూర్యోదయం తోనే నిద్రలేచి, శుచియై శివపార్వతులను మల్లెలతో పూజించాలి. శక్తి ఉన్నవాళ్లు ఉపవాసం ఉంటే చాలా మంచిది. సాయంత్రం వరకు ఉపవాసం ఉండి సూర్యాస్తమయం తర్వాత ఇంట్లో సంధ్యా దీపం వెలిగించి నమస్కరించుకోవాలి. శివాష్టకం పఠించాలి.

శివాలయంలో పూజలు ఇలా!
సంధ్యాసమయంలో శివాలయానికి వెళ్లి నువ్వుల నూనెతో దీపం వెలిగించి, అభిషేకం, అర్చనలు జరిపించుకొని కొబ్బరికాయ కొట్టి నమస్కరించుకోవాలి. బిల్వ పత్రాలు, ఉమ్మెత్త పూలు, పండ్లు, పెరుగు, తేనె, శమీ ఆకులు వంటివి శివునికి సమర్పించాలి. ప్రదోష వ్రతం కథ చదువుకోవడం లేదా వినడం చేయాలి. ఆ తర్వాత శివునికి భక్తిశ్రద్ధలతో హారతి ఇవ్వాలి. చివరగా "ఓం నమః శివాయ" అనే పంచాక్షరీ మంత్రాన్ని 108 సార్లు పఠించాలి. ఇంటికి తిరిగి వచ్చాక ఉపవాసాన్ని విరమించవచ్చు.

ఈ దానాలు శ్రేష్టం
సోమ ప్రదోష వ్రతం రోజు శివాలయంలో అన్నదానం చేస్తే మంచిది. ఇంకా వస్త్ర దానం, ఛత్ర దానం చేస్తే మంచిది. ఆలయంలో బ్రాహ్మణులకు ఎర్రని కందులు దానం ఇస్తే మంచిది.

ఇవి నిషిద్ధం
సోమ ప్రదోష వ్రతం చేసుకునే వారు మాంసాహారం, మద్యం సేవించడం నిషిద్ధం. నలుపు రంగు దుస్తులు ధరించకూడదు. అలాగే ప్రదోష వ్రతం రోజు శివలింగానికి తులసి, కొబ్బరి నీళ్ళు, కుంకుమ సమర్పించకూడదు. ఉపవాసం చేసేవారు భక్తి శ్రద్ధలతో ప్రశాంతంగా పూజ చేయాలి. రాగద్వేషాలకు అతీతంగా ఉండాలి. చిత్తశుద్ధితో మనసు మొత్తం శివుని మీద లగ్నం చేసి పూజిస్తేనే సత్ఫలితాలు ఉంటాయి. జనవరి 27 వ తేదీ రానున్న సోమ ప్రదోష వ్రతం రోజు మనం కూడా ఆ శివపార్వతులను ఆరాధిద్దాం. మన మనోభీష్టాన్ని నెరవేర్చుకుందాం. ఓం నమః శివాయ

ముఖ్య గమనిక : పైన తెలిపిన వివరాలు కొందరు నిపుణులు, వివిధ శాస్త్రాల్లో పేర్కొన్న అంశాల ఆధారంగా అందించినవి మాత్రమే. వీటిలో అన్నిటికీ ఆధునిక శాస్త్రీయ ఆధారాలు లేకపోవచ్చుననే విషయాన్ని పాఠకులు గమనించాలి. దీన్ని ఎంతవరకు విశ్వసించాలనేది పూర్తిగా మీ వ్యక్తిగత విషయం.

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.