ETV Bharat / opinion

ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ: UNCTAD ਅਤੇ ਡਾਇਮੰਡ ਜੁਬਲੀ ਕਾਨਫਰੰਸ ਮਤਾ - UNCTAD AND ITS RESOLUTIONS

ROLE OF UNCTAD: ਵਪਾਰ, ਤਕਨਾਲੋਜੀ, ਵਿੱਤ, ਸਹਾਇਤਾ ਅਤੇ ਆਵਾਜਾਈ ਵਰਗੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨੀਤੀਆਂ ਬਣਾਉਣਾ UNCTAD ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਰਜੀਹ ਹੈ। UNCTAD ਦਾ ਮੁੱਖ ਦਫਤਰ ਜਿਨੀਵਾ, ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ ਨਿਊਯਾਰਕ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਅਦੀਸ ਅਬਾਬਾ, ਇਥੋਪੀਆ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਸ਼੍ਰੀਰਾਮ ਚੇਕੁਰੀ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਪੜ੍ਹੋ...

ROLE OF UNCTAD
UNCTAD ਅਤੇ ਡਾਇਮੰਡ ਜੁਬਲੀ ਕਾਨਫਰੰਸ ਮਤਾ (Etv Bharat Hyderabad)
author img

By ETV Bharat Punjabi Team

Published : Jul 1, 2024, 12:00 PM IST

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਪਾਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਰਹੱਦਾਂ ਜਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂੰਜੀ, ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦਾ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਵਸਤੂਆਂ ਜਾਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਜਾਂ ਇੱਛਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ (ਪਹਿਲਾਂ UNCTAD ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ) ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਸਮਾਵੇਸ਼ੀ ਅਤੇ ਟਿਕਾਊ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ। ਵੰਨ-ਸੁਵੰਨੀ ਸਦੱਸਤਾ ਦੇ ਨਾਲ, ਇਹ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਲਈ ਵਪਾਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਲਈ ਸ਼ਕਤੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। UNCTAD ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦਾ ਇੱਕ ਮੈਂਬਰ ਹੈ, ਇਸਦੀ ਖੋਜ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮੁੱਖ ਦਫਤਰ ਜਿਨੀਵਾ, ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ ਨਿਊਯਾਰਕ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਅਦੀਸ ਅਬਾਬਾ, ਇਥੋਪੀਆ ਵਿੱਚ ਹਨ।

ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਥਾਨ ਬਾਰੇ ਵਧਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ: 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਥਾਨ ਬਾਰੇ ਵਧਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ। ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਢੁੱਕਵੀਆਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਇੱਕ ਪਲੇਨਰੀ ਕਾਨਫਰੰਸ ਬੁਲਾਉਣ ਲਈ ਵੀ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ। ਨਵੇਂ ਸਸਟੇਨੇਬਲ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਟੀਚਿਆਂ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ, UNCTAD ਕੁਝ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜੋ ਟੀਚਾ 17 - ਟੀਚਿਆਂ ਲਈ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸਾਰੇ ਟੀਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। UNCTAD, UNDP ਦੇ ਨਾਲ, ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਵਿੱਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸੰਸਥਾਗਤ ਹਿੱਸੇਦਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਇਕਾਈ ਹੈ।

ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟਾਂ: ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ 'ਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਾਨਫਰੰਸ (UNCTAD) 1964 ਵਿੱਚ ਜਿਨੀਵਾ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ। ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ਾਲਤਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ, ਕਾਨਫਰੰਸ ਨੂੰ ਹਰ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਆਯੋਜਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਸਥਾਗਤ ਰੂਪ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਰ ਅੰਤਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਸੈਸ਼ਨਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਥਾਈ ਸਕੱਤਰੇਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਠੋਸ ਅਤੇ ਲੌਜਿਸਟਿਕਲ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, 12 ਤੋਂ 14 ਜੂਨ 2024 ਤੱਕ, UNCTAD ਨੇ ਆਪਣੀ ਡਾਇਮੰਡ ਜੁਬਲੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਿਸ਼ਵ ਸਮਾਗਮ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ। ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟਾਂ, ਵਧ ਰਹੇ ਜਨਤਕ ਕਰਜ਼ੇ, ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿੱਤ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

ਡਬਲਯੂਟੀਓ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗਲੋਬਲ ਵਪਾਰ ਨਿਯਮਾਂ ਅਤੇ ਨਿਰਣੇ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਆਈਟੀਸੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਐਸਐਮਈ (ਛੋਟੇ ਅਤੇ ਦਰਮਿਆਨੇ ਉਦਯੋਗਾਂ) ਨੂੰ ਗਲੋਬਲ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜਨ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। UNCTAD ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ, ਖੇਤਰੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਵਪਾਰਕ ਨੀਤੀਆਂ, ਨਿਯਮਾਂ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਦਾ ਹੈ। UNCTAD 2008 ਤੋਂ ਕਲੱਸਟਰ ਵਜੋਂ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦਕ ਸਮਰੱਥਾ 'ਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਅੰਤਰ-ਏਜੰਸੀ ਕਲੱਸਟਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ। UNCTAD, 15 ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਖੇਤਰੀ ਪੱਧਰਾਂ 'ਤੇ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਕਾਰਜਾਂ ਦੇ ਤਾਲਮੇਲ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਇੱਕ ਵਿਧੀ ਹੈ।

ਇਸ ਕਾਰਨ ਕਰਕੇ, UNCTAD ਨੇ ਉੱਪਰ ਦੱਸੇ ਗਏ 3 ਪੱਧਰਾਂ 'ਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਅਭਿਆਸਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ, ਹੋਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ, ਸਰਕਾਰਾਂ, ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ, ਨਾਗਰਿਕ ਸਮਾਜ, ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਅਤੇ ਅਕਾਦਮਿਕਾਂ ਨਾਲ ਸਹਿਯੋਗ ਨੂੰ ਡੂੰਘਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। 2003 ਤੋਂ WTO ਅਤੇ UNCTAD ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਲੰਬੀ ਮਿਆਦ ਦੀ ਸਮਝੌਤਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਅਕਤੂਬਰ 2015 ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਸਹਿਯੋਗ ਦੇ 11 ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਦੇ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਕੁੱਲ 116 ਅੰਤਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ: ਵਪਾਰ 'ਤੇ ਤਿੰਨ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ (UNCTAD, WTO ਅਤੇ ITC) ਦੇ ਘਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਜਿਨੀਵਾ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ 'ਵਪਾਰ ਕੇਂਦਰ' ਹੈ। ਤਿੰਨੋਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਆਪੋ-ਆਪਣੇ ਹੁਕਮਾਂ ਅਤੇ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਵਿਆਪਕ ਵਿਕਾਸ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ, UNCTAD ਨੇ ਨਿੱਜੀ ਖੇਤਰ, ਅਕਾਦਮੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਖੇਤਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੀਆਂ ਦਰਜਨਾਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨਾਲ ਰਣਨੀਤਕ ਭਾਈਵਾਲੀ ਬਣਾਈ ਹੈ। UNCTAD ਸਿਵਲ ਸੋਸਾਇਟੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਸਬੰਧ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੁੱਲ 116 ਅੰਤਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ 242 ਸਿਵਲ ਸੋਸਾਇਟੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ UNCTAD ਦੇ ​​ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਬੋਰਡ ਦੇ ਨਿਰੀਖਕਾਂ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਇਸਦੀ ਸਮੁੱਚੀ ਦਿਸ਼ਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸੰਸਥਾ ਦਾ ਪਹੀਆ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਸਟੈਟਿਸਟਿਕਸ ਸਰਵਿਸ UNCTAD ਸਟੈਟਿਸਟਿਕਸ ਡਾਟਾ ਸੈਂਟਰ ਦੁਆਰਾ ਡਾਟਾ-ਸੰਚਾਲਿਤ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਅੰਕੜੇ ਜਾਰੀ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਸਕੱਤਰ-ਜਨਰਲ (ਐਂਟੋਨੀਓ ਗੁਟੇਰੇਸ) ਨੇ ਸੰਗਠਨ ਦੀ 60ਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਗਲੋਬਲ ਲੀਡਰਜ਼ ਫੋਰਮ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ। ਫੋਰਮ ਵਿੱਚ UNCTAD ਦੇ ​​ਸਕੱਤਰ-ਜਨਰਲ ਰੇਬੇਕਾ ਗ੍ਰਿੰਸਪੈਨ ਅਤੇ ਰਾਜ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਮੁਖੀ, 28 ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮੰਤਰੀ, ਵਿਸ਼ਵ ਨੇਤਾਵਾਂ, ਸਿਵਲ ਸੁਸਾਇਟੀ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਖੇਤਰ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧ, ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ 152 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ ਨੇ ਭਾਗ ਲਿਆ।

ਕਾਨਫਰੰਸ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ 'ਬਦਲਦੇ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਮਾਰਗ ਬਣਾਉਣਾ' ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਫੋਰਮ ਲਈ ਜਿਨੀਵਾ ਵਿੱਚ 1,100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ। ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਸੰਕਟਾਂ, ਵਪਾਰਕ ਰੁਕਾਵਟਾਂ, ਵੱਧ ਰਹੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਬੋਝ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸੰਮਿਲਿਤ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਲਈ ਇੱਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਨੂੰ ਰੂਪ ਦੇਣਾ ਸੀ। ਗਲੋਬਲ ਸਾਊਥ ਦੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਤੋਂ ਸਮਰਥਨ ਅਤੇ ਮਾਨਤਾ ਮਿਲੀ।

UNCTAD ਦੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ: ਚੀਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸ਼ੀ ਜਿਨਪਿੰਗ, ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦੇ ਲੁਈਸ ਇਨਾਸੀਓ ਲੂਲਾ ਦਾ ਸਿਲਵਾ, ਕੋਮੋਰੋਸ ਦੇ ਅਜ਼ਲੀ ਅਸੌਮਾਨੀ, ਕਿਊਬਾ ਦੇ ਮਿਗੁਏਲ ਡਿਆਜ਼ ਕੈਨੇਲਸ, ਡੋਮਿਨਿਕਨ ਰੀਪਬਲਿਕ ਦੇ ਲੁਈਸ ਅਬਿਨੇਡਰ, ਮੈਡਾਗਾਸਕਰ ਦੇ ਆਂਦਰੇ ਨੀਰੀਨਾ ਰਾਜੋਏਲੀਨਾ ਅਤੇ ਬਾਰਬਾਡੋਸ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੀਆ ਮੋਟਲੀ ਅਤੇ ਕੇ. ਗਲੋਬਲ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦੇ ਲਾਭਾਂ ਤੱਕ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ UNCTAD ਦੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ।

ਗਲੋਬਲ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਦੱਖਣ-ਦੱਖਣੀ ਸਹਿਯੋਗ ਅਤੇ ਉੱਤਰ-ਦੱਖਣ ਸੰਵਾਦ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਲਈ UNCTAD ਦੇ ​​ਯਤਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ। ਚੀਨ ਨੇ ਅਗਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਟਿਕਾਊ ਵਿਕਾਸ ਲਈ 2030 ਦੇ ਏਜੰਡੇ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਿੱਚ UNCTAD ਦੇ ​​ਕੰਮ ਲਈ $20 ਮਿਲੀਅਨ ਦੇ ਸਹਾਇਤਾ ਪੈਕੇਜ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਇਸ ਅਗਸਤ ਵਿੱਚ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਨੌਕਰਸ਼ਾਹ ਵੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਸਕਿਆ।

ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਗਲੋਬਲ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਵਿੱਚ UNCTAD ਦੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ੀਲਤਾ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਲਈ ਗਲੋਬਲ ਵਪਾਰ ਚੁਣੌਤੀਆਂ 'ਤੇ ਇਸ ਦੇ ਮਾਹਰ ਨੀਤੀ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਨਵੀਆਂ ਹਰੀਆਂ ਉਦਯੋਗਿਕ ਨੀਤੀਆਂ, ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਪ੍ਰਤੱਖ ਨਿਵੇਸ਼, ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿੱਤੀ ਢਾਂਚੇ, ਡਿਜੀਟਲ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਅਤੇ ਗਲੋਬਲ ਵੈਲਿਊ ਚੇਨ ਵਿੱਚ ਵਿਘਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਸਕੱਤਰ-ਜਨਰਲ ਰੇਬੇਕਾ ਗ੍ਰਿੰਸਪੈਨ ਨੇ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਗਰੀਬ ਆਬਾਦੀਆਂ ਆਰਥਿਕ ਅਸਥਿਰਤਾ, ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੇ ਵਿਗਾੜ ਅਤੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਬੋਝ ਲਈ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹਨ। ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਖੁੱਲੀ ਅਤੇ ਨਿਰਪੱਖ ਬਹੁਪੱਖੀ ਵਪਾਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਅਰਥਚਾਰਿਆਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਨੂੰ ਆਵਾਜ਼ ਦਿੱਤੀ।

ਉਦਯੋਗਿਕ ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਢਾਂਚਾਗਤ ਤਬਦੀਲੀਆਂ: ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਨੇ ਇਸ ਡਿਜੀਟਲ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਵਧ ਰਹੇ ਭੂ-ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਨਿਰੰਤਰ ਅਸਮਾਨਤਾ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਵਿਘਨ ਵਾਲੀ ਗਲੋਬਲ ਸਪਲਾਈ ਚੇਨ 'ਤੇ ਚਿੰਤਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਉਸਨੇ ਵੱਡੇ ਸੰਕਟਾਂ, ਟਿਕਾਊ ਉਦਯੋਗਿਕ ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਡਿੱਗ ਰਹੇ ਸਿੱਧੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕਰਨ ਦੀ ਫੌਰੀ ਲੋੜ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਬਣੀ ਕਿ ਉਦਯੋਗਿਕ ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਢਾਂਚਾਗਤ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਸਮਾਜਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਮਾਵੇਸ਼ੀ ਅਤੇ ਟਿਕਾਊ ਢੰਗ ਨਾਲ ਹੋਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਜੋ ਸਮਾਜਿਕ ਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ ਅਤੇ ਆਬਾਦੀ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ।

ਡਿਜੀਟਲ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦੇ ਚਿੰਤਕਾਂ ਨੇ ਨਕਲੀ ਬੁੱਧੀ (AI) ਗਵਰਨੈਂਸ ਵਿਚਾਰ-ਵਟਾਂਦਰੇ ਵਿੱਚ ਗਲੋਬਲ ਦੱਖਣ ਤੋਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨਾ ਸੰਬੰਧਿਤ ਅਤੇ ਅਨੁਕੂਲ AI ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਏਆਈ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਇੱਕ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਢਾਂਚੇ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਹਿਯੋਗ ਅਤੇ ਸਮਾਵੇਸ਼ੀ ਨੀਤੀ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਲੋੜ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ। ਆਖ਼ਰੀ ਦਿਨ 14 ਤਰੀਕ ਨੂੰ ‘ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਆਵਾਜ਼ ਸੈਸ਼ਨ’ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰੀਆਂ ਨੇ ਸਟੇਜ ਸੰਭਾਲੀ।

ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿੱਤੀ ਢਾਂਚੇ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ: ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਇੰਜਣ ਵਜੋਂ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿੱਤੀ ਢਾਂਚੇ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਤੱਕ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਅਤੇ ਇੱਕ-ਅਕਾਰ-ਫਿੱਟ-ਸਾਰੀਆਂ ਵਿਕਾਸ ਪਹੁੰਚ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ। ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਸੰਕਟ ਵੱਲ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਬਦਲਦੇ ਗਲੋਬਲ ਲੈਂਡਸਕੇਪ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਹੋਣ ਲਈ ਵਿੱਤੀ ਢਾਂਚੇ ਦੀ ਅਯੋਗਤਾ ਦੀ ਇੱਕ ਉਦਾਹਰਣ ਹੈ। ਡੋਏਨਸ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਇਸ ਨਾਜ਼ੁਕ ਮੋੜ 'ਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਆਰਥਿਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਲਈ ਹੱਲਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।

ਅਜਿਹੇ ਕਦਮ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਇੱਕ ਵਧੇਰੇ ਲਚਕੀਲੇ ਅਤੇ ਸੰਮਲਿਤ ਆਰਥਿਕ ਭਵਿੱਖ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਨਗੇ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ 'ਏ ਵਰਲਡ ਆਫ ਡੈਬਟ' ਵਿੱਚ ਝਲਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਯਾਦਗਾਰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਆਗਾਮੀ ਸੰਮੇਲਨ ਲਈ ਪੜਾਅ ਤੈਅ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ UNCTAD ਟਿਕਾਊ ਅਤੇ ਸਮਾਵੇਸ਼ੀ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਆਪਣੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਗਲੋਬਲ ਸਾਊਥ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਏਗਾ।

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਪਾਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਰਹੱਦਾਂ ਜਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂੰਜੀ, ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦਾ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਵਸਤੂਆਂ ਜਾਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਜਾਂ ਇੱਛਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ (ਪਹਿਲਾਂ UNCTAD ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ) ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਸਮਾਵੇਸ਼ੀ ਅਤੇ ਟਿਕਾਊ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ। ਵੰਨ-ਸੁਵੰਨੀ ਸਦੱਸਤਾ ਦੇ ਨਾਲ, ਇਹ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਲਈ ਵਪਾਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਲਈ ਸ਼ਕਤੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। UNCTAD ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦਾ ਇੱਕ ਮੈਂਬਰ ਹੈ, ਇਸਦੀ ਖੋਜ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮੁੱਖ ਦਫਤਰ ਜਿਨੀਵਾ, ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ ਨਿਊਯਾਰਕ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਅਦੀਸ ਅਬਾਬਾ, ਇਥੋਪੀਆ ਵਿੱਚ ਹਨ।

ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਥਾਨ ਬਾਰੇ ਵਧਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ: 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਥਾਨ ਬਾਰੇ ਵਧਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ। ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਢੁੱਕਵੀਆਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਇੱਕ ਪਲੇਨਰੀ ਕਾਨਫਰੰਸ ਬੁਲਾਉਣ ਲਈ ਵੀ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ। ਨਵੇਂ ਸਸਟੇਨੇਬਲ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਟੀਚਿਆਂ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ, UNCTAD ਕੁਝ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜੋ ਟੀਚਾ 17 - ਟੀਚਿਆਂ ਲਈ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸਾਰੇ ਟੀਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। UNCTAD, UNDP ਦੇ ਨਾਲ, ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਵਿੱਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸੰਸਥਾਗਤ ਹਿੱਸੇਦਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਇਕਾਈ ਹੈ।

ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟਾਂ: ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ 'ਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਾਨਫਰੰਸ (UNCTAD) 1964 ਵਿੱਚ ਜਿਨੀਵਾ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ। ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ਾਲਤਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ, ਕਾਨਫਰੰਸ ਨੂੰ ਹਰ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਆਯੋਜਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਸਥਾਗਤ ਰੂਪ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਰ ਅੰਤਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਸੈਸ਼ਨਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਥਾਈ ਸਕੱਤਰੇਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਠੋਸ ਅਤੇ ਲੌਜਿਸਟਿਕਲ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, 12 ਤੋਂ 14 ਜੂਨ 2024 ਤੱਕ, UNCTAD ਨੇ ਆਪਣੀ ਡਾਇਮੰਡ ਜੁਬਲੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਿਸ਼ਵ ਸਮਾਗਮ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ। ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟਾਂ, ਵਧ ਰਹੇ ਜਨਤਕ ਕਰਜ਼ੇ, ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿੱਤ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

ਡਬਲਯੂਟੀਓ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗਲੋਬਲ ਵਪਾਰ ਨਿਯਮਾਂ ਅਤੇ ਨਿਰਣੇ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਆਈਟੀਸੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਐਸਐਮਈ (ਛੋਟੇ ਅਤੇ ਦਰਮਿਆਨੇ ਉਦਯੋਗਾਂ) ਨੂੰ ਗਲੋਬਲ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜਨ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। UNCTAD ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ, ਖੇਤਰੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਵਪਾਰਕ ਨੀਤੀਆਂ, ਨਿਯਮਾਂ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਦਾ ਹੈ। UNCTAD 2008 ਤੋਂ ਕਲੱਸਟਰ ਵਜੋਂ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦਕ ਸਮਰੱਥਾ 'ਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਅੰਤਰ-ਏਜੰਸੀ ਕਲੱਸਟਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ। UNCTAD, 15 ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਖੇਤਰੀ ਪੱਧਰਾਂ 'ਤੇ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਕਾਰਜਾਂ ਦੇ ਤਾਲਮੇਲ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਇੱਕ ਵਿਧੀ ਹੈ।

ਇਸ ਕਾਰਨ ਕਰਕੇ, UNCTAD ਨੇ ਉੱਪਰ ਦੱਸੇ ਗਏ 3 ਪੱਧਰਾਂ 'ਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਅਭਿਆਸਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ, ਹੋਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ, ਸਰਕਾਰਾਂ, ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ, ਨਾਗਰਿਕ ਸਮਾਜ, ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਅਤੇ ਅਕਾਦਮਿਕਾਂ ਨਾਲ ਸਹਿਯੋਗ ਨੂੰ ਡੂੰਘਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। 2003 ਤੋਂ WTO ਅਤੇ UNCTAD ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਲੰਬੀ ਮਿਆਦ ਦੀ ਸਮਝੌਤਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਅਕਤੂਬਰ 2015 ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਸਹਿਯੋਗ ਦੇ 11 ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਦੇ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਕੁੱਲ 116 ਅੰਤਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ: ਵਪਾਰ 'ਤੇ ਤਿੰਨ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ (UNCTAD, WTO ਅਤੇ ITC) ਦੇ ਘਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਜਿਨੀਵਾ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ 'ਵਪਾਰ ਕੇਂਦਰ' ਹੈ। ਤਿੰਨੋਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਆਪੋ-ਆਪਣੇ ਹੁਕਮਾਂ ਅਤੇ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਵਿਆਪਕ ਵਿਕਾਸ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ, UNCTAD ਨੇ ਨਿੱਜੀ ਖੇਤਰ, ਅਕਾਦਮੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਖੇਤਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੀਆਂ ਦਰਜਨਾਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨਾਲ ਰਣਨੀਤਕ ਭਾਈਵਾਲੀ ਬਣਾਈ ਹੈ। UNCTAD ਸਿਵਲ ਸੋਸਾਇਟੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਸਬੰਧ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੁੱਲ 116 ਅੰਤਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ 242 ਸਿਵਲ ਸੋਸਾਇਟੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ UNCTAD ਦੇ ​​ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਬੋਰਡ ਦੇ ਨਿਰੀਖਕਾਂ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਇਸਦੀ ਸਮੁੱਚੀ ਦਿਸ਼ਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸੰਸਥਾ ਦਾ ਪਹੀਆ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਸਟੈਟਿਸਟਿਕਸ ਸਰਵਿਸ UNCTAD ਸਟੈਟਿਸਟਿਕਸ ਡਾਟਾ ਸੈਂਟਰ ਦੁਆਰਾ ਡਾਟਾ-ਸੰਚਾਲਿਤ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਅੰਕੜੇ ਜਾਰੀ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਸਕੱਤਰ-ਜਨਰਲ (ਐਂਟੋਨੀਓ ਗੁਟੇਰੇਸ) ਨੇ ਸੰਗਠਨ ਦੀ 60ਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਗਲੋਬਲ ਲੀਡਰਜ਼ ਫੋਰਮ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ। ਫੋਰਮ ਵਿੱਚ UNCTAD ਦੇ ​​ਸਕੱਤਰ-ਜਨਰਲ ਰੇਬੇਕਾ ਗ੍ਰਿੰਸਪੈਨ ਅਤੇ ਰਾਜ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਮੁਖੀ, 28 ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮੰਤਰੀ, ਵਿਸ਼ਵ ਨੇਤਾਵਾਂ, ਸਿਵਲ ਸੁਸਾਇਟੀ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਖੇਤਰ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧ, ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ 152 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ ਨੇ ਭਾਗ ਲਿਆ।

ਕਾਨਫਰੰਸ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ 'ਬਦਲਦੇ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਮਾਰਗ ਬਣਾਉਣਾ' ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਫੋਰਮ ਲਈ ਜਿਨੀਵਾ ਵਿੱਚ 1,100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ। ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਸੰਕਟਾਂ, ਵਪਾਰਕ ਰੁਕਾਵਟਾਂ, ਵੱਧ ਰਹੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਬੋਝ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸੰਮਿਲਿਤ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਲਈ ਇੱਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਨੂੰ ਰੂਪ ਦੇਣਾ ਸੀ। ਗਲੋਬਲ ਸਾਊਥ ਦੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਤੋਂ ਸਮਰਥਨ ਅਤੇ ਮਾਨਤਾ ਮਿਲੀ।

UNCTAD ਦੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ: ਚੀਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸ਼ੀ ਜਿਨਪਿੰਗ, ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦੇ ਲੁਈਸ ਇਨਾਸੀਓ ਲੂਲਾ ਦਾ ਸਿਲਵਾ, ਕੋਮੋਰੋਸ ਦੇ ਅਜ਼ਲੀ ਅਸੌਮਾਨੀ, ਕਿਊਬਾ ਦੇ ਮਿਗੁਏਲ ਡਿਆਜ਼ ਕੈਨੇਲਸ, ਡੋਮਿਨਿਕਨ ਰੀਪਬਲਿਕ ਦੇ ਲੁਈਸ ਅਬਿਨੇਡਰ, ਮੈਡਾਗਾਸਕਰ ਦੇ ਆਂਦਰੇ ਨੀਰੀਨਾ ਰਾਜੋਏਲੀਨਾ ਅਤੇ ਬਾਰਬਾਡੋਸ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੀਆ ਮੋਟਲੀ ਅਤੇ ਕੇ. ਗਲੋਬਲ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦੇ ਲਾਭਾਂ ਤੱਕ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ UNCTAD ਦੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ।

ਗਲੋਬਲ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਦੱਖਣ-ਦੱਖਣੀ ਸਹਿਯੋਗ ਅਤੇ ਉੱਤਰ-ਦੱਖਣ ਸੰਵਾਦ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਲਈ UNCTAD ਦੇ ​​ਯਤਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ। ਚੀਨ ਨੇ ਅਗਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਟਿਕਾਊ ਵਿਕਾਸ ਲਈ 2030 ਦੇ ਏਜੰਡੇ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਿੱਚ UNCTAD ਦੇ ​​ਕੰਮ ਲਈ $20 ਮਿਲੀਅਨ ਦੇ ਸਹਾਇਤਾ ਪੈਕੇਜ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਇਸ ਅਗਸਤ ਵਿੱਚ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਨੌਕਰਸ਼ਾਹ ਵੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਸਕਿਆ।

ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਗਲੋਬਲ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਵਿੱਚ UNCTAD ਦੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ੀਲਤਾ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਲਈ ਗਲੋਬਲ ਵਪਾਰ ਚੁਣੌਤੀਆਂ 'ਤੇ ਇਸ ਦੇ ਮਾਹਰ ਨੀਤੀ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਨਵੀਆਂ ਹਰੀਆਂ ਉਦਯੋਗਿਕ ਨੀਤੀਆਂ, ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਪ੍ਰਤੱਖ ਨਿਵੇਸ਼, ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿੱਤੀ ਢਾਂਚੇ, ਡਿਜੀਟਲ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਅਤੇ ਗਲੋਬਲ ਵੈਲਿਊ ਚੇਨ ਵਿੱਚ ਵਿਘਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਸਕੱਤਰ-ਜਨਰਲ ਰੇਬੇਕਾ ਗ੍ਰਿੰਸਪੈਨ ਨੇ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਗਰੀਬ ਆਬਾਦੀਆਂ ਆਰਥਿਕ ਅਸਥਿਰਤਾ, ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੇ ਵਿਗਾੜ ਅਤੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਬੋਝ ਲਈ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹਨ। ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਖੁੱਲੀ ਅਤੇ ਨਿਰਪੱਖ ਬਹੁਪੱਖੀ ਵਪਾਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਅਰਥਚਾਰਿਆਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਨੂੰ ਆਵਾਜ਼ ਦਿੱਤੀ।

ਉਦਯੋਗਿਕ ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਢਾਂਚਾਗਤ ਤਬਦੀਲੀਆਂ: ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਨੇ ਇਸ ਡਿਜੀਟਲ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਵਧ ਰਹੇ ਭੂ-ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਨਿਰੰਤਰ ਅਸਮਾਨਤਾ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਵਿਘਨ ਵਾਲੀ ਗਲੋਬਲ ਸਪਲਾਈ ਚੇਨ 'ਤੇ ਚਿੰਤਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਉਸਨੇ ਵੱਡੇ ਸੰਕਟਾਂ, ਟਿਕਾਊ ਉਦਯੋਗਿਕ ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਡਿੱਗ ਰਹੇ ਸਿੱਧੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕਰਨ ਦੀ ਫੌਰੀ ਲੋੜ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਬਣੀ ਕਿ ਉਦਯੋਗਿਕ ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਢਾਂਚਾਗਤ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਸਮਾਜਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਮਾਵੇਸ਼ੀ ਅਤੇ ਟਿਕਾਊ ਢੰਗ ਨਾਲ ਹੋਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਜੋ ਸਮਾਜਿਕ ਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ ਅਤੇ ਆਬਾਦੀ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ।

ਡਿਜੀਟਲ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦੇ ਚਿੰਤਕਾਂ ਨੇ ਨਕਲੀ ਬੁੱਧੀ (AI) ਗਵਰਨੈਂਸ ਵਿਚਾਰ-ਵਟਾਂਦਰੇ ਵਿੱਚ ਗਲੋਬਲ ਦੱਖਣ ਤੋਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨਾ ਸੰਬੰਧਿਤ ਅਤੇ ਅਨੁਕੂਲ AI ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਏਆਈ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਇੱਕ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਢਾਂਚੇ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਹਿਯੋਗ ਅਤੇ ਸਮਾਵੇਸ਼ੀ ਨੀਤੀ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਲੋੜ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ। ਆਖ਼ਰੀ ਦਿਨ 14 ਤਰੀਕ ਨੂੰ ‘ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਆਵਾਜ਼ ਸੈਸ਼ਨ’ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰੀਆਂ ਨੇ ਸਟੇਜ ਸੰਭਾਲੀ।

ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿੱਤੀ ਢਾਂਚੇ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ: ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਇੰਜਣ ਵਜੋਂ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿੱਤੀ ਢਾਂਚੇ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਤੱਕ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਅਤੇ ਇੱਕ-ਅਕਾਰ-ਫਿੱਟ-ਸਾਰੀਆਂ ਵਿਕਾਸ ਪਹੁੰਚ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ। ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਸੰਕਟ ਵੱਲ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਬਦਲਦੇ ਗਲੋਬਲ ਲੈਂਡਸਕੇਪ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਹੋਣ ਲਈ ਵਿੱਤੀ ਢਾਂਚੇ ਦੀ ਅਯੋਗਤਾ ਦੀ ਇੱਕ ਉਦਾਹਰਣ ਹੈ। ਡੋਏਨਸ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਇਸ ਨਾਜ਼ੁਕ ਮੋੜ 'ਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਆਰਥਿਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਲਈ ਹੱਲਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।

ਅਜਿਹੇ ਕਦਮ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਇੱਕ ਵਧੇਰੇ ਲਚਕੀਲੇ ਅਤੇ ਸੰਮਲਿਤ ਆਰਥਿਕ ਭਵਿੱਖ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਨਗੇ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ 'ਏ ਵਰਲਡ ਆਫ ਡੈਬਟ' ਵਿੱਚ ਝਲਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਯਾਦਗਾਰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਆਗਾਮੀ ਸੰਮੇਲਨ ਲਈ ਪੜਾਅ ਤੈਅ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ UNCTAD ਟਿਕਾਊ ਅਤੇ ਸਮਾਵੇਸ਼ੀ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਆਪਣੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਗਲੋਬਲ ਸਾਊਥ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਏਗਾ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.