ହାଇଦ୍ରାବାଦ: କୋଭିଡ ସଙ୍କଟ ଯୋଗୁଁ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇପାରନ୍ତି ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଶିଶୁ ଶ୍ରମିକ । ବିଗତ 20 ବର୍ଷର ଅଗ୍ରଗତି ପରେ ପ୍ରଥମ ଥର ଶିଶୁ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ବୃଦ୍ଧି ଘଟିପାରେ । ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଶ୍ରମିକ ସଙ୍ଗଠନ(ଆଇଏଲଓ) ଓ ୟୁନିସେଫ ପକ୍ଷରୁ ଏକ ନୂତନ ସୂଚନା ପ୍ରକାଶ ଦିଆଯାଇଛି ।
'COVID-19 and Child labour: A Time of Crisis, A Time to Act' ର ଏକ ରିପୋର୍ଟରୁ ଏହା ଜଣାପଡିଛି ଯେ 2000 ମସିହା ପର ଠାରୁ ଶିଶୁ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା 94 ମିଲିଅନ ହ୍ରାସ ପାଇଛି । କିନ୍ତୁ ମହମାରୀ ଯୋଗୁଁ ଏହା ବୃଦ୍ଧି ହେବାକୁ ଯାଉଛି ।
ରିପୋର୍ଟରେ କୁହାଯାଇଛି, ପରିସ୍ଥିତିରେ ପଡି ଅନେକ ଶିଶୁ କାମ କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ ହୋଇଛନ୍ତି । ଏପରି ଦେଖାଦେଇଛି ଯେ ଶିଶୁ ଶ୍ରମିକମାନେ ଅତି ଦୟନୀୟ ଅବସ୍ଥାରେ ଦୀର୍ଘ ସମୟ ଧରି କାମ କରିଥାନ୍ତି । ଯାହା ତାଙ୍କ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ଓ ସୁରକ୍ଷାକୁ ବିପଦରେ ପକାଉଛି ।
ଆଇଏଲ୍ଏର ମହାନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଗାଇ ରାଇଡର୍ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଏହି ମହାମାରୀ ଯୋଗୁଁ ଅନେକ ଜୀବିକା ହରାଇଛନ୍ତି । ଫଳରେ ପରିବାରର ଆୟରେ କ୍ଷତି ଘଟିଛି । ଯାହା ଦ୍ବାରା ଅନେକ ଶିଶୁ ଶ୍ରମିକ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ଦେଖାଦେଉଛି ।
ସଙ୍କଟ ସମୟରେ ସାମାଜିକ ସୁରକ୍ଷା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାରଣ ଏହା ଅଧିକ ଅସୁରକ୍ଷିତ ଲୋକଙ୍କୁ ସହାୟତା ଯୋଗାଇଥାଏ। ଶିକ୍ଷା, ସାମାଜିକ ସୁରକ୍ଷା, ନ୍ୟାୟ, ଶ୍ରମ ବଜାର ଏବଂ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମାନବ ତଥା ଶ୍ରମ ଅଧିକାର ପାଇଁ ବ୍ୟାପକ ନୀତି ମଧ୍ୟରେ ଶିଶୁ ଶ୍ରମ ଚିନ୍ତାଧାରାକୁ ଏକୀକୃତ କରିବା ଏକ ଗୁରୁତ୍ତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିଥାଏ।
କୋଭିଡ-19 ଯୋଗୁଁ ଦାରିଦ୍ର୍ୟତାର ବୃଦ୍ଧି କରିପାରେ ଫଳରେ ଶିଶୁ ଶ୍ରମିକଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ଘଟିପାରେ । କାରଣ ପରିବାର, ଭରଣପୋଷଣ ପାଇଁ ଏହି ବିକଳ୍ପ ଉପାୟ ଆପଣାଇଥାନ୍ତି । କେତେକ ଅଧ୍ୟୟନରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ ଦାରିଦ୍ରରେ ଏକ ପ୍ରତିଶତ ପଏଣ୍ଟ ବୃଦ୍ଧି କେତେକ ଦେଶରେ ଶିଶୁ ଶ୍ରମରେ ଅତି କମରେ 0.7 ପ୍ରତିଶତ ବୃଦ୍ଧି ଘଟାଇଥାଏ।
ୟୁନିସେଫର କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହୀ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ହେନେରେଟା ଫୋର କହିଛନ୍ତି ଯେ ସଙ୍କଟ ସମୟରେ ଶିଶୁ ଶ୍ରମିକ ଅନେକ ପରିବାର ପାଇଁ ଏକ ମୁକାବିଲା ପ୍ରଣାଳୀରେ ପରିଣତ ହୋଇଥିଲେ।
ଦାରିଦ୍ର୍ୟତା ବଢିବା ଯୋଗୁଁ ବିଦ୍ୟାଳୟଗୁଡ଼ିକ ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଏ ଏବଂ ସାମାଜିକ ସେବାର ଉପଲବ୍ଧତା କମିଯାଏ, ଅଧିକ ପିଲାଙ୍କୁ କର୍ମକ୍ଷେତ୍ରକୁ ଠେଲି ଦିଆଯାଏ। ଯେହେତୁ ଆମେ COVID ପରେ ବିଶ୍ବକୁ ପୁନର୍ବାର କଳ୍ପନା କରୁଛୁ, ଆମକୁ ନିଶ୍ଚିତ କରିବାକୁ ପଡିବ ଯେ ଶିଶୁ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ପରିବାର ପାଖରେ ଆବଶ୍ୟକ ଉପକରଣ ଅଛି। ଭବିଷ୍ୟତରେ ପାଣିପାଗ ସମାନ ଗୁଣାତ୍ମକ ଶିକ୍ଷା, ସାମାଜିକ ସୁରକ୍ଷା ସେବା ଏବଂ ଉନ୍ନତ ଅର୍ଥନୈତିକ ସୁଯୋଗ ଖେଳ ପରିବର୍ତ୍ତନକାରୀ ହୋଇପାରେ।
ମହାମାରୀ ସମୟରେ ସ୍କୁଲ ବନ୍ଦ ଥିବାରୁ ଶିଶୁ ଶ୍ରମିକ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି ବୋଲି ଧୀରେ ଧୀରେ ପ୍ରମାଣିତ ହେଉଛି। ଅସ୍ଥାୟୀ ବିଦ୍ୟାଳୟ ବନ୍ଦ ବର୍ତ୍ତମାନ 130 ରୁ ଅଧିକ ଦେଶରେ ଏକ ବିଲିୟନରୁ ଅଧିକ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀଙ୍କୁ ପ୍ରଭାବିତ କରୁଛି । ପୁଣି ଥରେ କ୍ଲାସ ଆରମ୍ଭ ହେଲେ ମଧ୍ୟ କିଛି ପିତାମାତା ନିଜ ପିଲାମାନଙ୍କୁ ବିଦ୍ୟାଳୟକୁ ପଠାଇବାକୁ ସକ୍ଷମ ହୋଇପାରିବେ କି ନାହିଁ ତାହା ମଧ୍ୟ ଆଶା ଆଶଙ୍କାରେ ।
ଫଳସ୍ୱରୂପ, ଅଧିକ ଶିଶୁ ଶୋଷଣକାରୀ ଏବଂ ବିପଜ୍ଜନକ କାର୍ଯ୍ୟରେ ବାଧ୍ୟ ହୋଇପାରନ୍ତି । ସଂକ୍ଷିପ୍ତରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ କୃଷି ଏବଂ ଘରୋଇ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଶୋଷଣ ପାଇଁ ଝିଅମାନଙ୍କ ସହିତ ଲିଙ୍ଗଗତ ଅସମାନତା ଅଧିକ ତୀବ୍ର ହୋଇପାରେ।
ଶିଶୁ ଶ୍ରମିକ ରୋକିବାକୁ ଅନେକ ଗୁଡିଏ ଦିଗରେ ଦୃଷ୍ଟି ଦେବାକୁ ପଡିବ । ଯେପରିକି ଅଧିକ ବ୍ୟାପକ ସାମାଜିକ ସୁରକ୍ଷା, ଗରିବ ପରିବାର ପାଇଁ ଋଣ ପାଇବାକୁ ସହଜତା, ବୟସ୍କମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଉତ୍ତମ କାର୍ଯ୍ୟର ପ୍ରୋତ୍ସାହନ, ପିଲାମାନଙ୍କୁ ବିଦ୍ୟାଳୟକୁ ଫେରାଇ ଆଣିବା ଭଳି ପଦକ୍ଷେପ ସହିତ ଶିଶୁ ଶ୍ରମର ବୃଦ୍ଧି ହେବାର ଆଶଙ୍କାକୁ ମୁକାବିଲା କରିବା ପାଇଁ ସଂକ୍ଷେପରେ ଅନେକ ପଦକ୍ଷେପ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦିଆଯାଇଛି। ବିଦ୍ୟାଳୟ ଫି, ଏବଂ ଶ୍ରମ ଯାଞ୍ଚ ଏବଂ ଆଇନ ପ୍ରଣୟନ ପାଇଁ ଅଧିକ ଉତ୍ସ ପ୍ରତି ମଧ୍ୟ ବିଶେଷ ଦୃଷ୍ଟି ଦେବାକୁ ପଡିବ ।
ସର୍ବଭାରତୀୟ ସ୍ତରରେ ଶିଶୁ ଶ୍ରମ ଉପରେ COVID-19 ର ପ୍ରଭାବକୁ ଦେଖିବା ପାଇଁ ଆଇଏଲ୍ଏ ଏବଂ ୟୁନିସେଫ୍ ଏକ ସିମୁଲେସନ୍ ମଡେଲ୍ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରୁଛନ୍ତି । ଶିଶୁ ଶ୍ରମ ଉପରେ ନୂତନ ବିଶ୍ବ ଆକଳନ 2021 ରେ ପ୍ରକାଶ ପାଇବ ।
ବ୍ୟୁରୋ ରିପୋର୍ଟ ଇଟିଭି ଭାରତ
