ହାଇଦ୍ରାବାଦ: 1999 ମହାବାତ୍ୟାରେ ଏକଦା ଧ୍ବସ୍ତ ହୋଇଥିବା ଓଡିଶାର ଆର୍ଥନୀତିକୁ ନେଇ ଆସିଛି ବଡ ଖବର । ଗରିବୀ ସିମା ରେଖା ତଳେ ଥିବା ଓଡିଶାବାସୀଙ୍କ ଜୀବନ ଧାରଣରେ ଆସିଛି ବେଶ୍ ଉନ୍ନତି । ନିଆଣ୍ଟିଆ ରାଜ୍ୟରୁ ବଳକା ରାଜ୍ୟର ମାନ୍ୟତା ପାଇଛି ଓଡିଶା । ଦେଶର ଅନ୍ୟତମ ଗରିବୀ ରାଜ୍ୟ ମାନ୍ୟତା ପାଇଥିବା ଓଡିଶା ମଧ୍ୟ ଆର୍ଥନୈତିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅଦ୍ଭୁତପୂର୍ବ ସଫଳତା ହାସଲ କରିଛି । ନିଅଣ୍ଟିଆ ଖାଦ୍ୟ ରାଜ୍ୟରୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ବଳକା ଖାଦ୍ୟ ରାଜ୍ୟ ହୋଇପାରିଥିବା ଓଡିଶାକୁ ନିକଟରେ ପ୍ରଶଂସା କରିଛି ନୀତି ଆୟୋଗ । ଏପଟେ ନୀତି ଆୟୋଗର ପ୍ରଶଂସା ପରେ ପୂର୍ବତନ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ କହିଛନ୍ତି, "ଆମେ ପଲିସି ପାଇଁ ରାଜ୍ୟକୁ ସଫଳତା ମିଳିଛି ।"
ରିପୋର୍ଟ ମୁତାବକ, ଓଡିଶା ବର୍ତ୍ତମାନ multi dimensional poverty (ବହୁ କ୍ଷେତ୍ରୀୟ/ସ୍ତର ଗରିବୀ) ହଟାଇବାରେ ଦେଶର ଗୋଟିଏ ଆଗ ଧାଡିର ରାଜ୍ୟ । ନୀତି ଆୟୋଗର SDGIndiaIndex (SDG ସୂଚକାଙ୍କ)ରେ ପ୍ରତି ରାଜ୍ୟର ଅର୍ଥନୈତିକ ପ୍ରଦର୍ଶନକୁ 4ଟି ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି । ଅର୍ଥନୀତିରେ ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳ ଅର୍ଥାତ ବଳକା ରାଜ୍ୟର ମାନ୍ୟତା ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତକ କୌଣସି ରାଜ୍ୟ ହାସଲ କରିନାହାଁନ୍ତି । ତଥାପି ପ୍ରଥମ କାଟେଗୋରୀରେ ରହିଛି ‘ଆଚିଭିର’ (100) । ତା ପରେ ଭଲ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରୁଥିବା ଅର୍ଥନୈତିକ ରାଜ୍ୟ କାଟେଗୋରୀରେ ରହିଛି ‘ଫ୍ରଣ୍ଟ ରନର’ (65-99), ତା ପରେ ‘ପରଫମର’ (50-65), ଏବଂ ଅର୍ଥନୀତିରେ ଭଲ କରିବାକୁ ଉଦ୍ୟମ କରୁଥିବା ରାଜ୍ୟର କାଟେଗୋରୀ ରହିଛି ‘ଆସ୍ପିରାଣ୍ଟ’ (0-50) ।
Glad to know that our inclusive policies and effective implementation of welfare initiatives helped #Odisha reduce multidimensional poverty, as per the SDG INDEX INDIA 23-24. Happy to know that Odisha is the leading state in the country in lifting millions out of poverty. https://t.co/IVgUnz8QZ5
— Naveen Patnaik (@Naveen_Odisha) July 15, 2024
ତେବେ ଓଡିଶା ତାର ଆର୍ଥିକ ନୀତିରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଏବଂ ବିଭନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବିଦେଶୀ ତଥା ବହୁ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ କମ୍ପାନୀର ନିବେଶ ପାଇଁ ଆର୍ଥିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଭଲ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରି 2018 ମସିହାରେ ଏହି ଲିଷ୍ଟରେ ‘ପରଫମର’ କାଟେଗୋରୀରେ ଥିଲା । ପରେ 2020-21ରେ ଉପରକୁ ଚଢି ଆସିଥିଲା ‘ଆସ୍ପିରାଣ୍ଟ’ କାଟେଗୋରୀରେ । ବର୍ତ୍ତମାନ ଆସିଥିବା ସଦ୍ୟତମ ରିପୋର୍ଟରେ ଓଡିଶା ରହଛି ‘ଫ୍ରଣ୍ଟ ରନର’ କାଟେଗୋରୀରେ । 2005ରେ ଓଡିଶାରେ 63.84 ପ୍ରତିଶତ ଗରିବୀ ସୀମା ରେଖ ତଳେ ବସବାସ କରୁଥିବା ବେଳେ ରିପୋର୍ଟ ମୁତାବକ 2022-23ରେ ଏହା 11.07 ପ୍ରତିଶତକୁ ଖସିଛି । ଏହା ସହିତ ଶେଷ 5 ବର୍ଷରେ ୟୋଲେ କାଟେଗୋରୀରୁ ଓଡିଶା ଗ୍ରୀନକୁ ଉଠିଛି ।
SDGIndiaIndex କଣ-
SDGIndiaIndex 4.0 ସୂଚକାଙ୍କ SDG Goal (SustainableDevelopmentGoals- ଚୀରସ୍ଥାୟୀ ବିକାଶ ଲକ୍ଷ୍ୟ)-1- ମୁତାବକ ବର୍ଷ 2020-21ରୁ ବର୍ଷ 2023-24 ବର୍ଷରେ 12 ପଏଣ୍ଟ ଉଠି ବିଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟ ‘ଫ୍ରଣ୍ଟ ରନର’ କାଟେଗୋରୀକୁ ଆସିଛନ୍ତି । ଏହି ସମୟରେ Multi dimensional poverty (ବହୁ କ୍ଷେତ୍ରୀୟ/ସ୍ତର ଗରିବୀ) କ୍ଷେତ୍ରରେ ବର୍ଷ 2015-16ରୁ 2019-21 ମଧ୍ୟରେ ଭଲ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଛନ୍ତି ବିଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟ । ଏହି ସମୟରେ (ବହୁ କ୍ଷେତ୍ରୀୟ/ସ୍ତର ଗରିବୀ) ଏହା 24.8 ପ୍ରତିଶତରୁ ଉଠି 14.96 ପ୍ରତିଶତରେ ପହଞ୍ଚିଛି ।
ଏପରିକି ଆଗକୁ ଯଥା ବର୍ଷ 2022-23ରେ ଏହା ଆହୁରି ଖସିବ ବୋଲି ଜଣାପଡିଛି । ଏହା ଖସିକି 11.28 ପ୍ରତିଶତରେ ପହଞ୍ଚିବ ବୋଲି ଆଶା ରଖିଛି ନୀତି ଆୟୋଗ । ଏପରିକି ବର୍ଷ 2013-14ରୁ 2022-23 ମଧ୍ୟରେ 24.8 କୋଟି ଲୋକ ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଗରିବୀରୁ ଉଠି ଆସିଛନ୍ତି । ଆଗକୁ ଏହି ସଂଖ୍ୟା ଆହୁରି ବଢିବ କାରଣ 99.7 ପ୍ରତିଶତ ଲୋକ ଯିଏ କି ମନରେଗା (MGNREGA)ରେ କାମ ମାଗୁଥିଲେ ସେମାନଙ୍କୁ ବର୍ଷ 2023-24ରେ କାମ ମିଳିଛି ।
ଏହି SDG India Index ଆର୍ଥିକ ଉନ୍ନତି ପାଇଁ 16ଟି ଗୋଲ ପଏଣ୍ଟରେ ସର୍ଭ କରି ରିପୋର୍ଟ ପ୍ରକାଶ କରୁଛି । ଷ୍ଟ୍ରୋଟେଜିକ୍ ଇନିସିଏଟିଭ୍ ଅର୍ଥାତ ରଣନୈତିକ ଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଉଥିବ ପଦକ୍ଷେପକୁ ଏହା ଗଣନା କରିଥାଏ ।
ଏପଟେ ଏହି ରିପୋର୍ଟ ଆସିବା ପରେ ଖୁସି ବ୍ୟକ୍ତ କରିଛନ୍ତି ରାଜ୍ୟର ପୂର୍ବତନ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ । ସେ କହିଛନ୍ତି, "ଆମର ସାମଗ୍ରିକ ବିକାଶ ପଲିସି ପାଇଁ ଏହା ସମ୍ଭବ ହୋଇଛି । ଆମେ ପଲିସିକୁ ସଠିକ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିଛୁ । ଯାହା ଓଡିଶାର ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରର ଗରିବୀ ହଟାଇବାରେ ସହାୟକ ହୋଇଛି । ମୁଁ ଏହା ଜାଣି ଖୁସି ଯେ ରାଜ୍ୟର ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଲୋକ ଗରିବୀ ଶ୍ରେଣୀରୁ ହଟିଛନ୍ତି ।"
ବ୍ୟୁରୋ ରିପୋର୍ଟ, ଇଟିଭି ଭାରତ
