କେନ୍ଦାପଡା/ଅନୁଗୋଳ: ଧରାପୃଷ୍ଠରୁ ଦେବୀ ଦଶଭୁଜାଙ୍କ ବିଦାୟ ପରେ ବିରାଜିଲେ ଧନଲକ୍ଷ୍ମୀ । ମା' ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ଆଗମନରେ ଉତ୍ସବମୁଖର ହୋଇ ଉଠିଛି ପୁରଠୁ ପଲ୍ଲୀ । ସନ୍ଧ୍ୟା ହେଲେ ଚିକମିକ ଆଲୁଅରେ ଝଲସୁଛି କେନ୍ଦ୍ରାପଡା ଓ ଅନୁଗୋଳ ସହର । ବେଦମନ୍ତ୍ର ,ଶଙ୍ଖ ଓ ଘଣ୍ଟଘଣ୍ଟାରେ କମ୍ପୁଛି ଚତୁର୍ଦିଗ । ଗତକାଲି ବିଳମ୍ବିତ ରାତିରେ ଶେଷ ହେଲା ମା ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ପ୍ରଥମ ଦିନର ପୂଜା। କେନ୍ଦ୍ରାପଡା ସହରର ୫୦ରୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ବ ମଣ୍ଡପରେ ଧନଦାତ୍ରୀ ଦେବୀ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କୁ ପୂଜା କରାଯାଉଛି । ସେହିପରି ଅନୁଗୋଳରେ କଳସ ଯାତ୍ରାରେ ଗଙ୍ଗା ଆବାହନ ପରେ ମଣ୍ଡପରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି ପୂଜା । ପ୍ରାୟ ୪୦ରୁ ଅଧିକ ମଣ୍ଡପରେ ଧନଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ପୂଜା କରାଯାଉଛି ।
କେନ୍ଦ୍ରାପଡାରେ ଲକ୍ଷ୍ମୀପୂଜା ଇତିହାସ :
ପୁରୁଣା ବସଷ୍ଟାଣ୍ଡ ଥାନପତି ପୂଜା କମିଟିର ବରିଷ୍ଠ ସଦସ୍ୟ ସଚ୍ଚିଦାନନ୍ଦ ବେହେରାଙ୍କ କହିବା ଅନୁଯାୟୀ,"କେନ୍ଦ୍ରାପଡା ସହରରେ ମା'ଙ୍କ ପୂଜା ପାଖାପାଖି ୧୦୦ ବର୍ଷ ହେବ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି । ପ୍ରଥମେ ୧୯୨୫ ମସିହାରେ ପୁରୁଣା ମଟର ଷ୍ଟାଣ୍ଡରେ ପୂଜା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ତାପୂର୍ବରୁ ୧୯୨୪ ମସିହାରେ ଆଳିର ସାନମଙ୍ଗ ଅଞ୍ଚଳରେ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ପୂଜା ହେଉଥିଲା । ସେ ସମୟରେ ଶଗଡ଼ ଗାଡ଼ିରେ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ପୂଜା ଦେଖିବାକୁ ସେଠାକୁ ଯାଇଥିଲେ ମୋର କିଛି ସାଙ୍ଗ । ସେଠାରୁ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇ କେନ୍ଦ୍ରାପଡାରେ ଲକ୍ଷ୍ମୀପୂଜା କରିବା ପାଇଁ ସେମାନେ ମନସ୍ଥ କରିଥିଲେ। ୧୯୨୫ ମସିହାରେ ପୂଜା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ହେଁ ସମୟ ଅଭାବରୁ ମୃଣ୍ମୟୀ ମୂର୍ତ୍ତି ତିଆରି କରି ନପାରି କାଠ ପଟାରେ ମା'ଙ୍କ ଚିତ୍ର ଆଙ୍କି ପୂଜା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଏହା ପରବର୍ଷ ଅର୍ଥାତ ୧୯୨୬ ମସିହା ଠାରୁ ଅଦ୍ୟାବଧି ପୁରୁଣା ମଟର ଷ୍ଟାଣ୍ଡରେ ମୃଣ୍ମୟୀ ମୂର୍ତ୍ତି ପୂଜା ପାଇ ଆସୁଛି ।
ଏମିତି ଦିଆଯାଏ ମା'ଙ୍କୁ ବିଦାୟ:
ଚଳିତ ବର୍ଷ ସାତଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମା'ଙ୍କ ପୂଜା ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବା ପରେ ଅଷ୍ଟମ ଦିନରେ ଭସାଣ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ହେବ । ମେଢ଼ ଆସିବା ପାଇଁ ପୁରୁଣା ବସଷ୍ଟାଣ୍ଡ ଥାନପତିଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରାଯାଇଥାଏ । ମେଲଣ ପଡିଆରେ ମେଢ଼ ପହଞ୍ଚି ଭୋଗ ଲାଗି କରାଯିବା ପରେ କ୍ରମାନ୍ଵୟରେ ମେଢ଼ ଗୁଡିକ ବିସର୍ଜନ ଘାଟକୁ ଯାଇଥାନ୍ତି । ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନରେ ସମସ୍ତ ପ୍ରତିମାଙ୍କୁ ଭୋଗ ଲାଗି ହେଉଥିବାରୁ ଏହାକୁ ମେଲଣ କୁହାଯାଏ । ମେଲଣ ପରମ୍ପରା ଓଡିଶାରୁ ଲୋପ ପାଇବାକୁ ବସିଥିବା ବେଳେ କେନ୍ଦ୍ରାପଡା ସହରରେ ଆଜି ମଧ୍ୟ ଏ ପରମ୍ପରା ବଜାୟ ରହିଛି । ସେତେବେଳେ ଗ୍ରାମଫୋନ ରେକର୍ଡ ବଜାଇ ଜାକଜମକରେ ପୂଜା ଓ ଭସାଣ କରାଯାଉଥିବା ବେଳେ ଏବେ ସମୟ ସହ ତାଳ ଦେଇ ଭଲ ମ୍ୟୁଜିକାଲ ବ୍ୟାଣ୍ଡ ସେମାନଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିବା କହିଛନ୍ତି ପୁରୁଣା ବସଷ୍ଟାଣ୍ଡ ଥାନପତି ପୂଜା କମିଟିର ବରିଷ୍ଠ ସଦସ୍ୟ ସଚ୍ଚିଦାନନ୍ଦ ।
ଏହା ମଧ୍ୟ ପଢନ୍ତୁ-ବିରାଜିବେ ଧନଦାତ୍ରୀ, ଗଜଲକ୍ଷ୍ମୀ ପୂଜା ପାଇଁ ଉତ୍ସବମୁଖର କେନ୍ଦ୍ରାପଡା
ଏହା ମଧ୍ୟ ପଢନ୍ତୁ-ଭିନ୍ନ ଏକ ଶକ୍ତିପୀଠ, ଏକାଦଶୀ ତିଥିରେ ହୁଏ ଦଶହରା ଉତ୍ସବ
ଅନୁଗୋଳ ଲକ୍ଷ୍ମୀପୂଜା:
ଅନୁଗୋଳରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଇଛି ଗଜଲକ୍ଷ୍ମୀ ପୂଜା । ସାଜସଜ୍ଜା ଓ ଆଲୋକ ମାଳାରେ ଝଲସି ଉଠୁଛି ପୁରା ସହର । ସହର ମଧ୍ୟରେ 40ରୁ ଅଧିକ ମଣ୍ଡପରେ ମା'ଙ୍କୁ ଆବାହନ କରାଯାଉଛି । ନୀତି ନିର୍ଘଣ୍ଟ ଅନୁସାରେ ଗତକାଲି ଯଥା ବିଧି ମୂତାବକ ପୂଜା ହୋଇଥିଲା । ଏଥର ସହରରେ 11 ଦିନ ଧରି ଚାଲିବ ପୂଜା । ଏଥିପାଇଁ ପୋଲିସ ପକ୍ଷରୁ କଡା ସୁରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି । ପୁରା ସହରରେ ନିୟୋଜିତ ହୋଇଛନ୍ତି 20 ପ୍ଲାଟୁନ ଫୋର୍ସ । ଦୁଇ ଜଣ ଅତିରିକ୍ତ SP , 10 DSP , 20 ଇନ୍ସପେକ୍ଟର ସୁରକ୍ଷା ଦାୟିତ୍ବର ତଦାରଖ କରିବେ । ଆଠଟି ସ୍ଥାନରେ ଅସ୍ଥାୟୀ ଆଉଟ ପୋଷ୍ଟ ଖୋଲାଯାଇଛି । ସହରର ଭିତର ଓ ବାହାର ପାଇଁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଟ୍ରାଫିକ ରୁଟ କରାଯାଇଛି। ସହର ମଧ୍ୟରେ କାର ଓ ବାଇକ ପ୍ରବେଶ ଉପରେ ମଧ୍ୟ କଟକଣା ଲାଗିଛି ।
ଇଟିଭି ଭାରତ, କେନ୍ଦ୍ରାପଡା, ଅନୁଗୋଳ
