ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ଆଜି ଦେଶର ପ୍ରଥମ ମହିଳା ରାଜ୍ୟପାଳ ସରୋଜିନୀ ନାଇଡୁଙ୍କ ପୂଣ୍ୟତିଥି । ଭାରତୀୟ ସ୍ବାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନରେ ସରୋଜିନୀ ନାଇଡୁଙ୍କ ଭୂମିକା ଅତୁଳନୀୟ । ସେ ଦେଶର ପ୍ରଥମ ମହିଳା ରାଜ୍ୟପାଳ ଏବଂ ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସର ପ୍ରଥମ ମହିଳା ଅଧ୍ୟକ୍ଷ । ସେ 13 ବର୍ଷ ବୟସରେ ମାତ୍ର 6 ଦିନରେ 13ଶହ ପଦରେ ଲେଡି ଅଫ ଦି ଲେକ ନାମକ ଏକ କବିତା ରଚନା କରିଥିଲେ ।
ସରୋଜିନୀ ନାଇଡୁ ଜଣେ ପ୍ରଖ୍ୟାତ କବି, ସ୍ବାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ, ସାମାଜିକ କାର୍ଯ୍ୟକର୍ତ୍ତା ଏବଂ ସେହି ସମୟର ମହାନ ବକ୍ତା ଥିଲେ । ସେ ୟୁନାଇଟେଡ ପ୍ରଦେଶର ପ୍ରଥମ ମହିଳା ରାଜ୍ୟପାଳ ଥିଲେ, ଯାହା ବର୍ତ୍ତମାନ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶର ରାଜ୍ୟ ଅଟେ । ସରୋଜିନୀ ନାଇଡୁ ତାଙ୍କ ପିଲାଦିନର ନାଟକ ମେହେର ମୁନିର ଲେଖିଥିଲେ ଏବଂ ଏହି କାରଣରୁ ସେ ଛାତ୍ରବୃତ୍ତି ଅର୍ଜନ କରିଥିଲେ । ଏହାପରେ ସେ ଅଧିକ ଅଧ୍ୟୟନ ପାଇଁ ବିଦେଶ ଯାଇଥିଲେ । ତେବେ ହୃଦଘାତ ଯୋଗୁଁ ଲକ୍ଷ୍ନୌ ସ୍ଥିତ ଘରେ 1949 ମସିହା ମାର୍ଚ୍ଚ 2 ତାରିଖରେ ତାଙ୍କର ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲା ।
1879 ମସିହା ଫେବୃଆରୀ 13ରେ ହାଇଦ୍ରାବାଦର ଏକ ବଙ୍ଗଳା ପରିବାରରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ସରୋଜିନୀ ନାଇଡୁ । ତାଙ୍କ ପିତା ହାଇଦ୍ରାବାଦର ନିଜାମ କଲେଜର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ଥିଲେ । ତେବେ ଅଧ୍ୟୟନ ସମୟରେ ସରୋଜିନୀ ନାଇଡୁ ଉର୍ଦ୍ଦୁ, ତେଲୁଗୁ, ଇଂରାଜୀ, ପାର୍ସୀ ଏବଂ ବଙ୍ଗାଳୀ ଭାଷା ପଢିଥିଲେ । ନାଇଡୁ ଆଠ ଭାଇଭଉଣୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜ୍ୟେଷ୍ଠ ଥିଲେ । ତାଙ୍କ ମାତା ବରଦା ସୁନ୍ଦରୀ ଦେବୀ ଚଟ୍ଟୋପାଧ୍ୟାୟ ଜଣେ କବି ଥିଲେ, ଯିଏ କି ବଙ୍ଗାଳୀରେ ପଦ ରଚନା କରିଥିଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କର ଜଣେ ଭାଇ ହରିନ୍ଦ୍ରନାଥ ଜଣେ କବି, ନାଟ୍ୟକାର ଏବଂ ଅଭିନେତା ଥିଲେ । 1925 ମସିହାରେ ସରୋଜିନୀ ନାଇଡୁଙ୍କୁ ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସର ସଭାପତି ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା । 'The Golden Threshold', 'The Bird of Time' 'The Feather of the Dawn' ଭଳି ରଚନାରେ ବ୍ରିଟିଶମାନେ ପ୍ରଭାବିତ ଥିଲେ । ସ୍ବାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମରେ ସେ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ ସହ ଜଡ଼ିତ ଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପ୍ରଭାବୀଶାଳୀ ଲେଖା ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଜାତୀୟତା ଭାବ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା ।
ଏହା ମଧ୍ୟ ପଢନ୍ତୁ: ସ୍ବାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମରେ କବିଙ୍କ ଓ ଲେଖକଙ୍କ ଅତୁଳନୀୟ ଅବଦାନ, ଜାଗୃତ କରାଇଥିଲେ ଜାତୀୟତା ଭାବ
1929 ମସିହାରେ ସେ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାରେ ପୂର୍ବ ଆଫ୍ରିକୀୟ ଭାରତୀୟ କଂଗ୍ରେସର ସଭାପତିତ୍ବ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଭାରତରେ ମହାମାରୀ ସମୟରେ ବ୍ରିଟିଶ ସରକାର ତାଙ୍କୁ କାଇସର-ଆଏ-ହିନ୍ଦ ପଦକ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ । 1905 ମସିହାରେ ବଙ୍ଗଳା ବିଭାଜନ ପରେ ନାଇଡୁ ଭାରତୀୟ ସ୍ବାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ, ଯେଉଁଠାରେ ସେ ଗୋପାଳ କୃଷ୍ଣ ଗୋଖଲେ, ରବିନ୍ଦ୍ରନାଥ ଟାଗୋର ଏବଂ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ପରି ଅନ୍ୟ ନେତାଙ୍କୁ ଭେଟିଥିଲେ। ସେ ଜାତିର ପିତା ଗାନ୍ଧୀଜୀଙ୍କର ଜଣେ ବରିଷ୍ଠ ଓକିଲ ଥିଲେ ଏବଂ ଭାରତକୁ ବ୍ରିଟିଶ ଶାସନରେ ମୁକ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଆଦର୍ଶରେ ସମର୍ଥନ କରିଥିଲେ ।