हैद्राबाद : तुती एक असे फळ आहे जे कच्चे आणि शिजवलेले दोन्ही खाऊ शकते. आयुर्वेदात तुतीचे अनेक फायदे सांगितले ( Many Benefits of Mulberry have been Told in Ayurveda ) आहेत. तुती चवीला आंबट-गोड आणि रसाळ असते. तुतीचे सेवन आरोग्यासाठी फायदेशीर मानले ( Benefits of Eating Mulberry ) जाते. तुतीमध्ये आढळणारे व्हिटॅमिन-ए, व्हिटॅमिन-के आणि पोटॅशियम शरीराला ( Vitamin-A, Vitamin-K and Potassium Found in Mulberry ) अनेक आजारांपासून वाचवण्यास ( Benefits of Mulberry for Kidney ) मदत करू शकतात. एवढेच नाही तर तुतीमध्ये उच्च पौष्टिक मूल्य आणि अँटी-ऑक्सिडंट आढळतात. आहारात तुतीचा समावेश केल्यास सर्दी-खोकल्याचा त्रास टाळता येतो. रोगप्रतिकारक शक्तीसाठी तुती खूप फायदेशीर मानली जाते.
तुती खाण्याचे खालील फायदे : पाचन आरोग्य सुधारते. तुतीमध्ये आहारातील फायबर चांगले असते जे आपल्या शरीराला योग्य पचन सुलभ करण्यासाठी आवश्यक असते. हे पोटात मल उचलते आणि पचनमार्गाद्वारे अन्नाची हालचाल सुलभ करते. या प्रक्रियेमुळे बद्धकोष्ठता, पोट फुगणे आणि पोटदुखी या समस्यांपासून सुटका मिळते. कर्करोगाच्या रुग्णांसाठी फायदेशीर - तुती शरीराला कर्करोगाचा धोका कमी करण्यास मदत करते. वास्तविक, वनस्पती-आधारित संयुगे जसे पॉलिफेनॉल आणि फ्लेव्होनॉइड तुतीमध्ये असतात, जे कर्करोगाच्या पेशी कमी करण्यास मदत करतात. अशाप्रकारे तुती कर्करोगाच्या रुग्णांना अनेक समस्यांपासून वाचवते.
मानसिक आरोग्यासाठी फायदेशीर : मानसिक आरोग्यासाठीही तुतीचा वापर केला जाऊ शकतो. तज्ज्ञांच्या मते, तुतीमध्ये सायटोप्रोटेक्टिव्ह म्हणजेच न्यूरोप्रोटेक्टिव्ह प्रभाव असतो जो पेशींना नुकसान होण्यापासून वाचवतो आणि मज्जासंस्थेशी संबंधित समस्या दूर करते. हे दोन्ही परिणाम एकत्रितपणे मानसिक आरोग्य राखण्यास मदत करू शकतात. या कारणास्तव, आपण असे म्हणू शकतो की, मेंदूचे आरोग्य राखण्यासाठी तुतीचे सेवन खूप फायदेशीर ठरू शकते.
रोगप्रतिकारक शक्ती : तुतीमध्ये व्हिटॅमिन सी, व्हिटॅमिन ए आणि अँटी-ऑक्सिडंट्स आढळतात जे रोगप्रतिकार शक्ती मजबूत करण्यास मदत करतात. रोगप्रतिकारक शक्ती मजबूत करण्यासाठी तुम्ही तुतीच्या रसाचे सेवन करू शकता. रक्तदाब नियंत्रित ठेवते - तुतीचे नियमित सेवन केल्यास रक्तदाब नियंत्रित राहण्यास मदत होते. यामध्ये आढळणारा गुणधर्म रक्तवाहिन्यांना आराम देतो आणि रक्ताच्या गुठळ्या, स्ट्रोक किंवा हृदयविकाराचा झटका यांसारख्या आजारांची शक्यता कमी करतो.
किडनीसाठी तुतीचे फायदे : किडनी शरीरातील कचरा आणि विषारी द्रव काढून टाकण्याचे काम करते. एका अभ्यासानुसार, मधुमेहामुळे किडनी खराब झालेल्या लोकांसाठी तुतीचा अर्क किंवा रस फायदेशीर ठरू शकतो. तुतीचे अर्क इंसुलिन प्रतिरोधक क्षमता सुधारतात, ऑक्सिडेटिव्ह ताण कमी करतात, शरीरातील जळजळ कमी करतात.
फुफ्फुसासाठी तुतीचे फायदे : जर तुम्हाला फुफ्फुसाचा संसर्ग असेल तर त्यातही तुती खाणे फायदेशीर ठरते. तुतीच्या झाडाच्या मुळाच्या सालीमध्येदेखील अँटीव्हायरल आणि अँटीबैक्टीरियल गुणधर्म असतात, त्यामुळे तुती फुफ्फुसांना निरोगी ठेवण्यास मदत करतात. सर्दी आणि फ्लू - सर्दी आणि फ्लूमध्ये तुती खूप फायदेशीर मानली जाते. तुतीचा वापर करून सर्दी-सर्दीची समस्या टाळता येते. लघवीशी संबंधित समस्या दूर करण्यासाठीही हे गुणकारी मानले जाते.
त्वचेसाठी फायदेशीर : आजकाल केस गळणे ही एक सामान्य गोष्ट झाली आहे. आम्‍ही तुम्हाला सांगतो की तुतीमध्ये अँटीऑक्सिडंट घटक आढळतात जे त्वचा आणि केसांसाठी खूप महत्त्वाचे आहेत. हे त्वचेला कोरडेपणापासून वाचवते आणि केसांचा नैसर्गिक रंग टिकवून ठेवण्यास मदत करते. एवढेच नाही तर तुतीचे सेवन केल्याने केस गळणेही कमी होते.
अॅनिमियामध्ये उपयुक्त : अॅनिमियाच्या समस्येवरही तुतीचा वापर केला जाऊ शकतो. असे म्हटले जाते की, तुतीमध्ये अँटी-हेमोलाइटिक प्रभाव असतो, ज्यामुळे हिमोग्लोबिनची पातळी वाढते. ज्यामुळे अॅनिमियाचा धोका कमी होण्यास मदत होते म्हणूनच असं म्हणता येईल की अॅनिमियाच्या समस्येपासून सुटका मिळवण्यासाठी देखील. त्यामुळे तुतीचे सेवन फायदेशीर ठरू शकते.
केसांसाठी तुतीचे फायदे : मेलेनिन हे नैसर्गिक रंगद्रव्य आहे, जे केसांना रंग देण्यास जबाबदार आहे. मेलॅनिनचे उत्पादन कमी झाले की, केस पांढरे होऊ लागतात. संशोधनानुसार, तुती मेलेनिनच्या उत्पादनात मदत करते. याव्यतिरिक्त, ते केसांचा नैसर्गिक रंग टिकवून ठेवते. तुमचे केस अकाली पांढरे होऊ नयेत असे वाटत असेल तर तुतीचे सेवन करा. तुतीचा रस प्यायल्याने केसांची वाढही होते. तुम्ही तुतीचा रस थेट केसांना लावू शकता.
वजन कमी करा तुती : काळ्या तुती किंवा काळ्या तुतीमध्ये पेक्टिन असतो, जो एक प्रकारचा फायबर आहे. आतड्यांमधून मल अधिक सहजपणे जाण्यास मदत करण्यासाठी ते रेचकसारखे कार्य करते. तुती पचन सुधारते. हे बद्धकोष्ठता, फुगणे आणि पोटदुखीपासून आराम देते. रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित करते - जर तुम्हाला तुमच्या शरीरातील साखरेची पातळी तपासायची असेल, तर पांढरा तुती हा तुमचा आवडता उपाय आहे. अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की पांढऱ्या तुतीमध्ये असलेली काही रसायने टाइप-2 मधुमेहावर उपचार करण्यासाठी वापरल्या जाणार्‍या औषधांसारखीच असतात.
तुती खाण्याचे तोटे : 1) त्यामुळे त्वचेचा कर्करोग होऊ शकतो, 2) तुतीमध्ये पोटॅशियम भरपूर प्रमाणात असते ज्यामुळे मूत्रपिंडाचे आजार आणि पित्त मूत्राशयाच्या वेदनांनी ग्रस्त असलेल्या रुग्णांमध्ये गुंतागुंत निर्माण होऊ शकते. 3) तुती रक्तातील साखर कमी करण्यासाठी ओळखली जाते आणि त्यामुळे हायपोग्लाइसेमिया होऊ शकतो. या स्थितीत, डोकेदुखी, भूक, अंधुक दृष्टी, चक्कर येणे, जास्त घाम येणे, गोंधळ, हादरे इत्यादी गोष्टी घडण्याची संभावना असते.
या लोकांनी तुतीचे सेवन टाळावे : ज्या लोकांना किडनीची समस्या आहे. होय, त्यांनी तुतीचे सेवन टाळावे. केमोथेरपी घेत असलेल्या रुग्णांनी तुतीचा अर्क टाळावा, जोपर्यंत डॉक्टरांनी विशेष परवानगी दिली नाही. यकृताच्या समस्या असलेल्या रुग्णांमध्ये, अधिक तुतीचे सेवन केल्याने यकृतावर ताण येतो आणि अवयवांना आणखी नुकसान होऊ शकते. तुती खाल्ल्याने कार्बोहायड्रेट शोषण्यास अडथळा येतो, ज्यामुळे वजन नियंत्रण आणि मधुमेहावरील उपचार कठीण होऊ शकतात. यासोबतच शरीरातील कार्बोहायड्रेटची पातळीही खराब होऊ शकते, ज्यामुळे तुम्हाला अनेक आजारांना सामोरे जावे लागू शकते.
